Θα έχετε ίσως δει ένα γράμμα που κυκλοφορεί τις τελευταίες μέρες στο Διαδίκτυο, ανορθόγραφο και όχι πολύ καλλιγραφημένο, γραμμένο από μαθητές του δημοτικού σχολείου Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης, όπου εκφράζεται το παράπονο τριών μαθητών που η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα από τα σπίτια τους. Ομολογώ ότι βλέποντάς το είχα μια επιφυλαξη ως προς την αυθεντικότητά του, μια και στο Διαδίκτυο μαθαίνει κανείς να γίνεται καχύποπτος απέναντι σε κάθε τι που δεν μπορεί να το διασταυρώσει.
Μάλλον δεν είχε βάση η δυσπιστία μου, διότι όπως διαβάζω σε ένα ιστολόγιο, το γράμμα το κοινοποίησε ο δάσκαλος των παιδιών στον Συνήγορο του Παιδιού. Άλλωστε, στο γράμμα των παιδιών αφιέρωσε το χτεσινό του χρονογράφημα ο Παντελής Μπουκάλας, στο οποίο ειρωνικά μέμφεται τους λαϊκιστές που δασκάλεψαν τα παιδιά να γράψουν ένα τέτοιο γράμμα: Χθες οι ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ έκοψαν το ρεύμα από τα σπίτια μας. Δεν μας ενημέρωσαν και ήρθαν πρωί πρωί με την αστυνομία. Πέταξαν όλα τα φαγητά από το ψηγείο. Δεν ήταν σοστό αυτό που έκαναν.
Ωστόσο, σήμερα πήρα κι εγώ ένα ηλεμήνυμα για το ίδιο θέμα, τις διακοπές ηλεκτροδότησης που γίνονται κατά συρροή σε όσα νοικοκυριά χρωστάνε στη ΔΕΗ. Και ενώ είχα αρχίσει να γράφω κάποιο άλλο άρθρο, προτίμησα να αναδημοσιεύσω το μήνυμα του φίλου, χωρίς καμιά αλλαγή -σβήνω μόνο το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του αποστολέα (ο οποίος σχολιάζει συχνά στο ιστολόγιο με ψευδώνυμο).
Συγγνώμη που παίρνω το θάρρος, πρώτη φορά να σου προτείνω ανάρτηση.
Δεν ξέρω αν και πόσο έχει γίνει γνωστό, αλλά έχει παραγίνει το κακό με τις διακοπές ρεύματος. Η ΔΕΗ και οι εργολάβοι της έχουν ξεσαλώσει και κόβουν ρεύμα αδιακρίτως, ειδικά σε άτομα και οικογένειες των λεγόμενων ευπαθών ομάδων, αφού αυτές οι ομάδες έχουν το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα και αφήνουν απλήρωτους λογαριασμούς. Έχω υπόψη μου μονογονεϊκή οικογένεια στα Πατήσια, δύο μικρά παιδιά (το ένα με χρόνια πάθηση) και μάνα άνεργη, που της αφαίρεσαν εντελώς το μετρητή, και έτσι δεν μπορεί να γίνει καν επανασύνδεση, παράνομη έστω. (παράνομη με τα δικά τους κριτήρια, όχι τα δικά μου). Το ένα παιδάκι ήδη έχει ψυχολογικά προβλήματα και ψάχνουμε ψυχολόγους.
ΣίμοςΚεδίκογλου: «Δεν υπάρχει περίπτωση για νέα μέτρα. Δεν μίλησε κανένας για νέα μέτρα στις Βρυξέλλες». Δεν μπορεί να είναι τόσο βλαξ! κάτι άλλο συμβαίνει.
Ούτε μπορεί να θεωρεί τόσο βλάκεςτουςΕλληνες (εκτός κι αν είναι τελείως βλαξ), ώστε να τους απευθύνεται με τέτοιον ιταμό για τη λογική, την πολιτική και την ηθική τρόπο. Κάτι άλλο
συμβαίνει! Κι αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο κ. Κεδίκογλου απλώς κυβερνά.
Διότιέτσικυβερνάται η Ελλάδα, με ανακολουθίες, ψέματα, απατεωνιές και δοκησισοφίες.
Ενθυμούμαι τον κ. Σαμαρά να υπόσχεται ότι οι πολιτικές (κι όποιες άλλες) ευθύνες για την υποταγή της χώρας μας σε καθεστώςΜνημονίου θα διερευνηθούν και θα αποδοθούν. Τώρα λέει τρίχες. Και ας μη μας σοκάρει η λέξη.
Θαέπρεπεναμαςσοκάρει η υπαναχώρηση, η ανακολουθία, η μετάλλαξη, η εξαπάτηση.
Ανόμως ο κ. Σαμαράς, ο κ. Βενιζέλος, ο κ. Κουβέλης δεν έχουν κόστος για τέτοιες συμπεριφορές, τότε το κόστος είναι όλοδικόμας.
Όχιμόνον για όσα παθαίνουμε, αλλά και για τον τρόπο που εκπίπτουμε, όταν ανεχόμαστε να μας εξαπατούν, όταν
τηνανακολουθία, την υπαναχώρηση και την εξαπάτηση τις αποδεχόμαστε ως αναπόφευκταστοιχείατηςπολιτικής και του κυβερνάν.
Όταν ο μιθριδατισμόςμας οδηγεί στον παχυδερμισμόμας, γιατί να μην πετσοκόβει η κυβέρνηση Σαμαρά τις αναπηρικέςσυντάξεις; Μάλιστα με τον εξής ενδεικτικό της παρακμής μας τρόπο: υπαναχωρώνταςπάνωστην υπαναχώρησήτης.
Διότι, ενώ είχε ανακαλέσει την αρχική εξαγγελία της περικοπής αυτών των συντάξεων μπροστά στη γενική κατακραυγή, όταν κατακάθισε ο κουρνιαχτός επανήλθε στις περικοπές, βέβαιη
ότικιαυτόθατοκαταπιούμε, όπως και τόσα άλλα κατάπιαμε.
Καιμάλλον είχε δίκιο η κυβέρνηση. Οι αντιδράσεις αυτήν τη φορά ήταν ισχνότερες και βαίνουν αναλόγως. Έτσι όμως το κόστος που δεν έχει η κυβέρνηση, το έχωεγώ ο ραγιάς που σκύβω το κεφάλι.
Κιόσονπιοραγιάς νοιώθω με το ένα και το άλλο, τόσο πιο πολύ χάνω τον αυτοσεβασμόμου κι αφήνω γύρω μου τη συμφορά να φουντώνει. Πεινάνε τα παιδιά; – ραγιάς εγώ.
H NEW STAR διοργανώνει από 29/11 έως 5/12 στον κινηματογράφο ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX (Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους, τηλ.: 2103811147) ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΤΟΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΛΑΟ,με αφορμή την Διεθνή ημέρα Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό
«Ο χρόνος είναι γρήγορος ίσκιος πουλιών» (Ο. Ελύτης). Πέρασαν είκοσι χρόνια από την έκδοση της Ουτοπίας. Εκατό τεύχη, χωρίς διακοπές ούτε διπλά τεύχη.Περίπου είκοσι χιλιάδες σελίδες συνεισφορά στην κίνηση των ιδεών.
Όπως είναι γνωστό, κατά καιρούς, επίσημα ή όχι, ομάδες αριστερών είχαν τη συνήθεια να «βγάζουν» περιοδικά, ειδικευμένα σε κάποιον τομέα γνώσης ή γενικότερου χαρακτήρα. Σημειώνουμε ενδεικτικά τα πιο γνωστά που εκδόθηκαν μετά την Κατοχή και που συνήθως απευθύνονταν στο ευρύ, καλλιεργημένο κοινό: Ανταίος, δεκαπενθήμερο περιοδικό για τη μελέτη των προβλημάτων της ανοικοδόμησης, 1ο τεύχος, Δεκέμβρης 1945. Έκλεισε με την εκτέλεση του διευθυντή του, Δημήτρη Μπάτση (1952). Ελληνικά Γράμματα. Επιθεώρηση Τέχνης, Ιανουάριος 1955 – Φεβρουάριος 1967. Έκλεισε με τη Δικτατορία. Σύγχρονα Θέματα,φθινόπωρο του 1962. Έκλεισε με τη Δικτατορία. Επανεκδόθηκε μετά την πτώση της Χούντας με άλλον εκδότη, τον Σταμάτη Χρυσολούρη. (Στην πρώτη περίοδο τυπικά ιδιοκτήτης ήταν ο Κώστας Μανωλκίδης και υπεύθυνος σύμφωνα με τον νόμο ο Μάρκος Γκιόλιας. Τη συνολική ευθύνη για το περιοδικό την είχε αναλάβει ο Ευτύχης Μπιτσάκης.) Αντί, εκδότης Χρήστος Παπουτσάκης, 1ο τεύχος στη διάρκεια της Δικτατορίας. Πολίτης, εκδότης ο Άγγελος Ελεφάντης. Τον Μάιο του 1981, εκδόθηκε η Επιστημονική Σκέψη, η οποία έπαψε να εκδίδεται προς τα τέλητης δεκαετίας του ’90.
Προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80 είχε αρχίσει η κατάρρευση των καθεστώτων του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού». Την ίδια εποχή έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ εξαιτίας της δεξιάς στροφής της ηγεσίας και της συγκυβέρνησης με τη Δεξιά και το ΠΑΣΟΚ. Μια ομάδα διανοουμένων που είχαν αποχωρήσει τότε από το ΚΚΕ δημιούργησε το πολιτικό-θεωρητικό περιοδικό Διαλεκτική (1ο τεύχος Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1990). Η Διαλεκτική, λόγω πολιτικών διαφωνιών,σταμάτησε την έκδοσή της με το 7ο τεύχος.
Μετά το άδοξο τέλος της Διαλεκτικής, φθάνει η στιγμή της Ουτοπίας. Την πρωτοβουλία πήραν οι Δημήτρης Δημητούλης, Γιώργος Μανιάτης, Ευτύχης Μπιτσάκης και Αλέξανδρος Χρύσης. Προτάθηκε στον Ευτύχη Μπιτσάκη να είναι επικεφαλής του εγχειρήματος.
Εκείνη την εποχή υπήρχαν αξιόλογα περιοδικά στον χώρο της Φιλοσοφίας,των Επιστημών, της Τέχνης κ.λπ. Η Ουτοπία δεν θέλησε να υποκαταστήσει, εν μέρει έστω, ήτοι με ειδικά θέματα, τα εξειδικευμένα περιοδικά. Σύμφωνα και με τον υπότιτλό της, θα ήταν περιοδικό Θεωρίας και Πολιτισμού. Η Ουτοπία θέλησε να είναι επιστημονικό αλλά όχι ακαδημαϊκό περιοδικό. Θεματολογία: Φιλοσοφία, Επιστημολογία, Πολιτική Θεωρία, Οικονομία, Παιδεία, Τέχνη. Στόχος της ήταν η προσέγγιση των θεμάτων να είναι από μια κριτική μαρξιστική φιλοσοφική-επιστημολογική σκοπιά, που θα απέφευγε και τη στενή εξειδίκευση αλλά και τις συνήθεις γενικολογίες.
Σύντομα και χωρίς δυσκολίες σχηματίστηκε η πρώτη, κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτική, Συντακτική Επιτροπή. Από την αρχή αποφασίστηκε ότι η Ουτοπία θα φιλοδοξούσε να γίνει βήμα της διανόησης της Αριστεράς, χωρίς εξάρτηση από κόμματα ή οργανώσεις. Κριτήριο για τα μέλη της Συντακτικής Επιτροπής ήταν να έχουν διαθέσιμο χρόνο, γνώση και εμπειρία των θεμάτων που θα απασχολούσαν το περιοδικό. Επίσης τέθηκε ως αρχή η γνωστή θέση «ενότητα μέσα στη διαφορά».
Έτσι, αδιαφορώντας αν οι αρθρογράφοι ανήκαν ή δεν ανήκαν σε οποιαδήποτε οργάνωση της Αριστεράς, μπορέσαμε να συνυπάρξουμε με τις διαφορές μας, χάρη στην ειλικρίνεια και τη φιλική ατμόσφαιρα του περιοδικού. Μια επιπλέον ιδιομορφία της Ουτοπίας είναι ότι δεν υπήρχε τυπικά Διευθυντής. Οι αποφάσεις λαμβάνονταν συλλογικά από τα παρόντα μέλη της Συντακτικής Επιτροπής.
Εχουμε εισέλθει στον αστερισμό της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου και ήδη μέχρι στιγμής, μετράμε:
Ανεργία που τα πραγματικά της μεγέθη ξεπερνούν το 30%.
Φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό που σύμφωνα με τα στοιχεία της Γιούροστατ αγκαλιάζουν το 70% του ελληνικού πληθυσμού.
Πάνω από 500.000 παιδιά που σύμφωνα με τις καταγραφές της ΟΥΝΕΣΚΟ υποσιτίζονται.
Διπλασιασμό των ανθρώπων που για να εξασφαλίσουν ένα πιάτο φαΐ προστρέχουν στα συσσίτια.
Απροσδιόριστο αριθμό αστέγων.
Χίλιες οικογένειες που κάθε μέρα μένουν χωρίς ρεύμα αφού αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς και η ΔΕΗ τους κόβει το ηλεκτρικό.
Χιλιάδες και χιλιάδες «λουκέτα» μαγαζιών στις πόλεις και στα χωριά της επικράτειας.
Εκατομμύρια παγωμένους που δεν μπορούν να αγοράσουν πετρέλαιο θέρμανσης για το χειμώνα.
Εκατομμύρια χρεοκοπημένους και «υποθηκευμένους» στις τράπεζες.
Εκατομμύρια χαρατσωμένους και φορολεηλατημένους.
Καρκινοπαθείς χωρίς φάρμακα, ανάπηρους χωρίς συντάξεις, πολύτεκνους χωρίς βοηθήματα, νοσοκομεία χωρίς υλικά, σχολεία υπό διάλυση.
Και απροσδιόριστες γενιές Ελλήνων που καλούνται να «επιβιώσουν» με 400 ευρώ το μήνα, αν βρουν ποτέ δουλειά, να συνταξιοδοτηθούν στη Δευτέρα Παρουσία, και στο ενδιάμεσο να «ζήσουν» ως είλωτες.
Αυτή είναι η κατάσταση σήμερα στην Ελλάδα.
Κάποιος, χωρίς απαραίτητα να διαθέτει φιλότιμο και τσίπα, απλώς με ψυχρή και τεχνοκρατική ματιά, κάποιος που έχει μάθει να αντιμετωπίζει τον άνθρωπο όχι ως άνθρωπο αλλά σαν «αριθμό», ακόμα κι αυτός, την παραπάνω αναμφισβήτητη κατάσταση θα την προσδιόριζε με το μόνο τρόπο που μπορεί να προσδιοριστεί: Ως κοινωνικό ολοκαύτωμα και ως ανθρωπιστική καταστροφή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει εξετάσεις σε όλους. Είναι κοινό μυστικό ότι υπάρχει διάχυτη καχυποψία σε όσους ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και σε όσους είναι έτοιμοι να κάνουν αναγκαστική επιλογή ψήφου τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό είναι σε γνώση όλων των διεθνών και ντόπιων, οικονομικών και πολιτικών επιτελείων, που αναλόγως πιέζουν και κάνουν πολιτική απέναντί του. Το ερώτημα προς απάντηση είναι: γιατί είναι επιφυλακτικός ο λαός απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, παρότι δεν ανέχεται το τρικομματικό μνημονιακό καρτέλ;
Η μία όψη της ερώτησης σχετίζεται με το γιατί και πώς γεννήθηκε και αναπτύχθηκε, αλλά και αναπτύσσεται μέσα στους κόλπους του λαού η καχυποψία και διστακτικότητα, και σε τελευταία ανάλυση πόσο δικαιολογημένη είναι αυτή.
Η άλλη όψη αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ. Ποια είναι εκείνα τα πολιτικά μηνύματα που εκπέμπει ή δεν εκπέμπει το πολιτικό υποκείμενο και τα οποία μπερδεύουν και φρακάρουν τη λαϊκή αντίληψη, θέληση και ανάγκη, που δεν οπλίζουν το λαό με αισιοδοξία και ελπίδα; Ποιος σε τελική ανάλυση έχει την ευθύνη; Ο ελληνικός λαός που δεν πιστεύει ή οι πολιτικές εκφωνήσεις, πρακτικές και αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ;
ΤΡΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ…
Για την απάντηση είναι αναγκαίο να προταχθούν τρεις απαραίτητες επισημάνσεις, μία ιστορική και δύο σύγχρονες.
1. Η ήττα του ’89 με την τυπική κατάρρευση του «υπαρκτού παραδείγματος» φόρτισε αρνητικά – ιδεολογικά και οραματικά– τον λαϊκό παράγοντα για εκείνη την αριστερά που δεν είχε πάρει οριστικά διαζύγιο με τον «υπαρκτό σοσιαλισμό». Ταυτόχρονα, ο ελληνικός «ιστορικός συμβιβασμός» του ’89 με την συγκυβέρνηση ΝΔ-ΣΥΝ έβαζε τους τίτλους τέλους του πολύχρονου ιστορικού και ταξικού διχασμού δεξιάς και αριστεράς, ενώ η οικουμενική ΝΔ-ΣΥΝ-ΠΑΣΟΚ μάλλον άνοιξε διάπλατα τις πύλες του νεοφιλελευθερισμού και κατέταξε την τέτοια αριστερά σε ρόλο διακοσμητικού φυτού του συστήματος. Το βιογραφικό του ΣΥΝ είναι βαριά φορτισμένο από την ευρωπαϊκή του ταυτότητα και τις κριτικές του υποστηρίξεις στους εκσυγχρονισμούς του Σημίτη. Τα εικοσαετή διαπιστευτήριά του στην αστική νομιμότητα δεν αμφισβητούνται, αν και ανακόπηκαν από την αριστερή στροφή του 2007 και τη λυσσαλέα συστημική στοχοποίησή του μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.
2. Οι επίσημες πολιτικές εκφωνήσεις είναι αυτές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα και αυτών που -δικαίως και από τα ΜΜΕ- θεωρούνται ως προεδρική ηγετική ομάδα, που αοράτως-ορατώς είναι υπαρκτή, μολονότι όχι σταθερή και μόνιμη, πλην βεβαίως εξαιρέσεων. Οι υπόλοιπες υπαρκτές αιρετικές εκφωνήσεις είναι ή μειοψηφικές ή ενσωματώσιμες ή δεν διεκδικούν ευρύτερο πολιτικό χώρο και «ανατρεπτικό» ρόλο και πόλο εντός του ΣΥΡΙΖΑ, και βεβαίως εντός του εθνικού και κοινωνικού ακροατηρίου. Έχουν ευήκοα ώτα εντός της υπόλοιπης αριστεράς παρά εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Τα όργανα του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχουν αποδείξει ότι δεν είναι αξεσουάρ του κόμματος, γιατί απαξιώνονται διαρκώς και με την βοήθεια των ΜΜΕ, και δεν έχουν αναδειχθεί σαν τα κεντρικά συλλογικά όργανα τέτοιας ποιότητας ώστε να σηκώνουν και να έχουν το βάρος αλλά και το ρόλο που παλιά μπορεί να είχαν τα καθοδηγητικά όργανα κομμουνιστικών κομμάτων ή αριστερών μετώπων (ΕΑΜ-ΕΔΑ). Δυστυχώς ορισμένοι αστικοί ιοί μολύνουν ευάλωτα αριστερά κόμματα.
Μόλις κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οργανισμό ΛΙΒΑΝΗ, το βιβλίο του Γιώργου Κατρούγκαλου, συνταγματολόγου, καθηγητή Δημοσίου Δικαίου στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, με τίτλο: »Η κρίση και η διέξοδος».
Στο Δελτίο Τύπου διαβάζουμε:
Για να αναζητήσουμε διέξοδο από την κρίση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να καταλάβουμε τις γενεσιουργούς αιτίες της, τόσο τις διεθνείς, όσο και τις εθνικές. Οι αμαρτίες και η ανικανότητα του ελληνικού πολιτικού συστήματος επέτειναν ακραία στη χώρα μας τις διαλυτικές της συνέπειες. Πρόκειται όμως για μια γενικότερη κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού, η οποία διαπλέκεται με τη στρεβλή οικονομική αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η συνταγή των μνημονίων αποτελεί φάρμακο πιο θανατηφόρο από την αρρώστια, εφόσον επιταχύνει τη διαδικασία εγκατάλειψης των θεσμών του κοινωνικού κράτους και δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο ύφεσης και διόγκωσης του χρέους. Και όμως, υπάρχει διέξοδος…
Εκδοτικός οίκος Α.Α.ΛΙΒΑΝΗ, Νοέμβριος 2012
Η υπέρβαση της κρίσης δεν απαιτεί τίποτα λιγότερο από την επιδίωξη αυτού που ως χθες φαινόταν αδύνατο. Όσα έγραφε ο Μ. Βέµπερ, στην ανάλογη, ζοφερή εποχή του Μεσοπολέµου, είναι σήµερα πιο επίκαιρα από ποτέ: «Μπροστά µας δεν βρίσκεται η άνθιση και το θέρος, αλλά µια πολική νύχτα παγερού σκότους και αντιξοοτήτων… Είναι απόλυτα σωστό -και όλη η ιστορική εµπειρία το επιβεβαιώνει- ότι ο άνθρωπος δεν θα πετύχαινε ποτέ το εφικτό, εάν δεν πάσχιζε επανειληµµένα να πραγµατοποιήσει το ανέφικτο… Και ακόµη και εκείνοι που δεν είναι ούτε ηγέτες ούτε ήρωες πρέπει να οπλιστούν µε τέτοια ψυχική δύναµη που να αψηφούν ακόµη και το θρυµµάτισµα όλων των ελπίδων τους. Χωρίς αυτή τη δύναµη δεν θα µπορέσουν να κατορθώσουν ούτε αυτό που είναι σήµερα δυνατό».
Ο πίνακας περιεχομένων του βιβλίου:
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ: ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1974-2012
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Οι παιδαγωγοί Δημήτριος Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος παύονται από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς η διδασκαλία τους κρίθηκε εθνικά επιβλαβής.
Πριν 80 χρόνια η ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα συγκλονίστηκε από μία ακόμη σύγκρουση που είχε αφορμή το γλωσσικό-παιδαγωγικό ζήτημα. Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις και οι διαμάχες που ξεκίνησαν στις αρχές του εικοστού αιώνα κορυφώθηκαν με τα «Μαρασλειακά», την υπόθεση που διαδραματίστηκε με πρωταγωνίστρια καθηγήτρια του Μαράσλειου Διδασκαλείου και της Παιδαγωγικής Ακαδημίας. Δύο φωτισμένοι δάσκαλοι, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και ο Δημήτρης Γληνός έχασαν τη θέση τους επειδή υποστήριξαν το αυτονόητο!
Οι τρεις κεντρικές φυσιογνωμίες του Εκπαιδευτικού Ομίλου (που ιδρύθηκε το 1910), ο Δ. Γληνός, ο Μ. Τριανταφυλλίδης και ο Αλ. Δελμούζος, συνεργάστηκαν με τον Βενιζέλο μέσα στη δεκαετία του 1910 για την εφαρμογή της φιλελεύθερης αστικής μεταρρύθμισης στην εκπαίδευση. Οι πρώτες απόπειρες ήταν αποτυχημένες. Το πείραμα του Αλ. Δελμούζου στο Σχολείο του Βόλου (1908-1911) κατέληξε στη Δίκη του Ναυπλίου (1914), όπου οι κατηγορίες για αθεΐα, έλλειψη πατριωτισμού και ανηθικότητα ενορχήστρωναν την αντίδραση των παραδοσιακών δυνάμεων.
Οι πρώτες συγκρούσεις ξεκίνησαν το 1911όταν το Σύνταγμα που ψηφίστηκε από την Αναθεωρητική Βουλή περιέλαβε το περίφημο άρθρο 107 για τη γλώσσα: «Επίσημος γλώσσα του Κράτους είναι εκείνη, εις την οποίαν συντάσσονται το πολίτευμα και της ελληνικής νομοθεσίας τα κείμενα, πάσα προς παραφθοράν ταύτης επέμβασις απαγορεύεται». Η συνταγματική καθιέρωση της καθαρεύουσας ως επίσημης γλώσσας του κράτους, που εκτιμήθηκε ως πράξη «συμβιβασμού» του Βενιζέλου για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας σημάδεψε τον περασμένο αιώνα. Η αντιπαράθεση αυτή ξεπερνούσε κατά πολύ τη γλωσσική επιλογή και συνδεόταν με γενικότερες ιδεολογικές, πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις.
O Αλέξανδρος Δελμούζος, ο Δημήτρης Γληνός και ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης, σύνδεσαν το όνομά τους με τη γλωσσική και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Οι γενικότερες όμως εξελίξεις στον ελληνικό χώρο κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου λειτούργησαν καταλυτικά στο πεδίο αυτό. Ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης αποχώρησε σιωπηρά το 1921. Τα “Μαρασλειακά”, η δυσάρεστη δηλαδή έκβαση και η τελική ακύρωση των προσπαθειών για την εποικοδομητική λειτουργία του Μαράσλειου Διδασκαλείου (1923) και της Παιδαγωγικής Ακαδημίας (1924), με διευθυντή τον Αλέξανδρο Δελμούζο και το Δημήτρη Γληνό αντίστοιχα, ενέτεινε το αρνητικό κλίμα που είχε δημιουργηθεί από τις αποτυχημένες απόπειρες στην εκπαίδευση.
Στο Μαράσλειο
Όλα ξεκίνησαν όταν η Ρόζα Ιμβριώτη ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Βερολίνο και στο Παρίσι στα μέσα της δεκαετίας του 1920, επέστρεψε στην Ελλάδα προς αναζήτηση εργασίας. Ο Αλέξανδρος Δελμούζος της πρόσφερε τη δυνατότητα να διδάξει Ιστορία στο Μαράσλειο. Η διδασκαλία της νεαρής τότε ιστορικού προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και αποτέλεσε τη βασική αιτία της έκρηξης μιας ακόμη μεσοπολεμικής εκπαιδευτικής κρίσης που έγινε γνωστή με το όνομα του σχολείου στο οποίο δίδασκε η Ιμβριώτη: τα «Μαρασλειακά».
O Φίλιπ Κερ είναι ο συγγραφέας του διάσημου πλέον βιβλίου, «Τριλογία του Βερολίνου» που κυκλοφορεί από της εκδόσεις Κέδρος. Στο βιβλίο του, που χωρίζεται σε 3 μέρη, ένας ιδιωτικός αστυνομικός προσπαθεί να ζήσει και να κάνει τη δουλειά του στο Βερολίνο την εποχή του Χίτλερ. Ο συγγραφέας συνδύασε το προσωπικό του ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη ιστορική χρονική περίοδο με το filmnoir και το αποτέλεσμα είναι ένα μυθιστόρημα που καθηλώνει τον αναγνώστη. Ο Φ.Κερ μίλησε στο txvs.grγια το βιβλίο του, για τη Χρυσή Αυγή, τις ομοιότητες του σημερινού πολιτικού συστήματος με αυτό της Γερμανίας της Βαϊμάρης και φυσικά για τη Γερμανία και τη θέση της στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Συνέντευξη στην Τάνια Γεωργουπλή.
Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε έναν ντετέκτιβ;
Όταν αποφάσισα να εισέλθω στο χώρο της αστυνομικής λογοτεχνίας, το έκανα για εντελώς άλλους λόγους καθώς ενδιαφερόμουν κυρίως για την πολιτική. Η Τριλογία του Βερολίνου είναι πολιτικό μυθιστόρημα που δανείζεται τα ρούχα της αστυνομικής λογοτεχνίας. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η πολιτική κατάσταση στη Γερμανία του 1930 και ήθελα να γράψω για το πώς ήταν η ζωή ενός τυπικού Βερολινέζου και θεώρησα πως ο καλύτερος τρόπος για το σκοπό αυτό ήταν να χρησιμοποιήσω έναν ντετέκτιβ . Το μεταπτυχιακό μου ήταν πάνω στη Γερμανική νομική φιλοσοφία και όλα μπήκαν στη θέση τους.
Πιστεύω πως η ιστορική περίοδος των Ναζί είναι από τις πιο σημαντικές ιστορικές περιόδους και πάντα ξαφνιαζόμουν που δε γράφουν για αυτή περισσότεροι συγγραφείς. Γιατί μου φαίνεται πως οι συνέπειες της περιόδου αυτής είναι ακόμα μαζί μας και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Μαθαίνουμε από την ιστορία ή όχι;
Το δυστύχημα με την ιστορία είναι πως κανένας δε μαθαίνει από αυτή. Η Ελλάδα θα μπορούσε να διδαχθεί πράγματα από την ιστορία της Γερμανίας του 1930. Χρειάστηκε η ύφεση, η οικονομική κρίση και μια προκατάληψη προς τους ξένους. Όλα αυτοί ήταν λόγοι που συνέβαλλαν στην άνοδο των Ναζί. Το 1928 είχε λάβει μόλις το 2% των ψήφων και 12 έδρες στο Κοινοβούλιο. Δύο χρόνια αργότερα είχε το 14% των ψήφων . Επομένως, μου φαίνεται πως αυτές είναι σημαντικές συγκρίσεις και πρέπει όλοι να τις έχουμε στο νου μας.
Βλέπετε ομοιότητες με τη Χρυσή Αυγή;
Η Χρυσή Αυγή, αυτή τη στιγμή είναι στο 7%. Αυτό νομίζω πως συμβαίνει όταν υπάρχει μια κατάσταση στην οποία τίποτα δε φαίνεται να αλλάζει , όπου το ένα πολιτικό κόμμα μετά από το άλλο προσπαθεί να πετύχει κάτι και αποτυγχάνει και οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν άλλες λύσεις. Αυτό ακριβώς συνέβη στη Γερμανία. Κατά την περίοδο της Βαϊμάρης πρέπει να υπήρξαν πάνω από 12 κυβερνήσεις μέσα σε 10 χρόνια. Ή ακόμα και πιο πολλές. Κανένα πολιτικό κόμμα δε φαινόταν να μπορεί να λύσει τα προβλήματα της χώρας και επομένως ο λαός προσπάθησε να βρει άλλες λύσεις. Και οι Ναζί μαζί με τους κομμουνιστές ήταν τα μόνα κόμματα που δεν είχαν δοκιμαστεί. Αλλά φυσικά βγήκαν μέσω ενός τεράστιου ψέματος, ότι ο Χίτλερ θα μπορούσε να λύσει τα προβλήματα της Γερμανίας. Και ότι τα περισσότερα από τα προβλήματα της Γερμανίας ήταν συνυφασμένα με τους Εβραίους κάτι το οποίο δεν ήταν φυσικά αληθές.
Η Πρωτοβουλία των 1000, για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό Μέτωπο Διεξόδου, για την συμπαράταξη και την ενότητα της Αριστεράς, σας προσκαλεί στην εκδήλωση με θέμα:
Η Ευρώπη σε κρίση – Η Ελλάδα πειραματόζωο – Η απάντηση της Αριστεράς
Oμιλητές:
Κώστας Λαπαβίτσας, Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου SOAS
Joaquin Arriola, Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο της Χώρας των Βάσκων (Universidad del Pais Vasco/EHU)
Paul Murphy, Ευρωβουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιρλανδίας
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012 και ώρα 6:30μ.μ στο Ξενοδοχείο »ΤΙΤΑΝΙΑ».
υποσιτισμός* (ο): «η λήψη ποσοτικά ή/και ποιοτικά ανεπαρκούς τροφής, η οποία επιφέρει οργανικές ή λειτουργικές διαταραχές του οργανισμού».
υποσιτίζομαι**: «τρώω λιγότερο από όσο πρέπει».
Δηλαδή ΠΕΙΝΑΩ.
2000 (ΔΥΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ) παιδιά «υποσιτίζονται» (σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας) καθημερινά «λόγω της κρίσης». 2000 παιδιά που οι γονείς τους είτε εκδιώχτηκαν από τις δουλειές τους, είτε τους μείωσαν το μισθό, είτε τους κρατούν απλήρωτους οι εργοδότες τους. Και φυσικά «υποσιτίζονται» και οι ίδιοι, δηλαδή ΠΕΙΝΑΝΕ.
Το… σωτήριον έτος 2012, η κυβέρνηση ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιας χώρας της πολιτισμένης Δύσης, δίνει καταλόγους με τα στοιχεία των παιδιών της που ΠΕΙΝΑΝΕ, στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών για να μεριμνήσει αυτή για το φαγητό τους.
Οι θεσμοί της κοινοβουλευτικής «δημοκρατίας» μας «αδυνατούν» –μετά την εργασία, την ασφάλιση, την υγεία, την παιδεία κ.α.- να εξασφαλίσουν τις αυτονόητες συνθήκες-δικαιώματα στους πολίτες της, που θα τους επιτρέψουν να μην ΠΕΙΝΑΝΕ… Την ίδια στιγμή που με κάθε τρόπο εξασφαλίζουν υπερκέρδη στα ντόπια και ξένα αρπαχτικά, στους τοκογλύφους, στους τραπεζίτες, στους πλουτοκράτες.
Στόχος των κυβερνώντων μας είναι να «να σωθεί η πατρίδα». Μια πατρίδα γεμάτη από νούμερα, γραφήματα και οικονομικούς δείκτες. Μια πατρίδα σωσμένη αλλά «αδειανή» από ανθρώπους, τον λαό της, τους εργάτες της, αυτούς που παράγουν πλούτο, τόσον, που δεν μπορεί να βάλει ανθρώπινος νους. Αυτούς που τα παιδιά τους «υποσιτίζονται» και εγκαταλείπονται, από την «πατρίδα», στο έλεος κάποιων «εκπροσώπων» ενός θεού…
Πανικό προκάλεσε στα ασφαλιστικά ταμεία ο συνδυασμός των ειδήσεων αφενός ότι η κυβέρνηση Σαμαρά θα προβεί σε επαναγορά ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών στο 35% της ονομαστικής αξίας τους και αφετέρου ότι το ΔΝΤ αρνήθηκε να δώσει το τμήμα της δόσης προς την Ελλάδα που του αναλογεί αν προηγουμένως δεν εκτιμήσει μετά τις 13 Δεκεμβρίου πώς πήγε η επαναγορά των ελληνικών ομολόγων.
Ο πανικός οφείλεται στο ότι ενδέχεται η κυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ να δώσει εντολή στις διορισμένες διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων να προσέλθουν και να δώσουν τα ομόλογα που κατέχουν χάνοντας το… 65% της αξίας τους!!! Κάτι τέτοιο θα συνιστούσε πραγματικό όλεθρο για τα ασφαλιστικά ταμεία και τη δυνατότητά τους να δίνουν συντάξεις που να διασφαλίζουν υποτυπωδώς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια των συνταξιούχων.
Η κυβέρνηση έχει ήδη λεηλατήσει με το «κούρεμα» το 53% της αξίας των ομολόγων που κατείχαν τα ασφαλιστικά ταμεία. Αν τα ξαναληστέψει εκ νέου με την «επαναγορά», δεν θα τους μείνει τίποτα σχεδόν για να δίνουν συντάξεις.
Η υπόθεση δεν είναι καθόλου αστεία και δεν προσφέρεται για δημαγωγία. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, υποθέτοντας ότι ένα ασφαλιστικό ταμείο είχε ένα ομόλογο αξίας 100 ευρώ. Με το «κούρεμα» του PSI η κυβέρνηση του έφαγε τα 53 ευρώ. Δεν του έδωσε όμως τουλάχιστον τα υπόλοιπα 47 ευρώ στο χέρι. Οχι. Του έδωσε 15 ευρώ σε διετή ομόλογα με την εγγύηση του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης, τα οποία είναι όντως σίγουρα λεφτά. Τα μόνα σίγουρα, γιατί τα υπόλοιπα 32 που λείπουν του τα έδωσε υποχρεωτικά σε νέα ελληνικά ομόλογα ανύπαρκτης αξιοπιστίας και μάλιστα με μια «μικρή λεπτομέρεια»: Τα πρώτα από αυτά τα ομόλογα συνολικής αξίας 32 ευρώ λήγουν το 2023 και τα τελευταία το 2042!!!
Ζήσε δηλαδή Μάη μου να φας τριφύλλι. Τώρα έρχεται η κυβέρνηση και τι λέει; Να της δώσουν τα ασφαλιστικά ταμεία τα ομόλογα ονομαστικής αξίας των 32 ευρώ έναντι… 11 ευρώ!
Με άλλα λόγια, από ένα ομόλογο αξίας 100 ευρώ πέρυσι τον Φεβρουάριο, να έχουν μείνει φέτος τον Δεκέμβριο στα χέρια των Ταμείων 15 συν 11 ίσον… 26 ευρώ!!! Θα τους έχει φάει δηλαδή η κυβέρνηση το… 74% της αξίας του ομολόγου! Πρόκειται αναμφίβολα για τη ληστεία του αιώνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα πρόκειται για απίστευτο οικονομικό και κοινωνικό έγκλημα, αν δεν εξαιρεθούν τα ασφαλιστικά ταμεία από την υπαγωγή τους στην επαναγορά των ελληνικών ομολόγων.
Νενικήκαμεν! Η Ελλάδα σώθηκε! Το μαύρο σύννεφο της χρεοκοπίας έφυγε οριστικά από τον γαλανό ουρανό. Είναι να απορεί κανείς που η υπερβολική σεμνότητα εμποδίζει την τρικομματική κυβέρνηση να γκρεμίσει τα τείχη της πόλης και να υποδεχτεί με τιμές Μαραθωνομάχων τον κ. Στουρνάρα και τους συνεργάτες του, που επέστρεψαν θριαμβευτές και τροπαιούχοι από τη μάχη των Βρυξελλών.
Μάχη; Ποια μάχη έδωσαν, αλήθεια; Με ποιους, εναντίον ποίων; Επί ένα μήνα, Γερμανία και ΔΝΤ τσακώνονταν λυσσαλέα για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους κι ο αμέσως ενδιαφερόμενος, η Ελλάδα, δεν τολμούσε να ψελλίσει οποιαδήποτε θέση για το δικό του πρόβλημα. “Δώστε μας τη δόση μας και κάντε ό,τι νομίζετε” ήταν η υπερήφανη στάση αυτής της κυβέρνησης που μετέτρεψε την Ελλάδα σε άφωνο, τρομαγμένο ζητιάνο. “Όταν τσακώνονται στο βάλτο τα βουβάλια, λειώνουν τα βατράχια”, ήταν η δικαιολογία που πρόβαλαν ανωνύμως εκπρόσωποι του Μαξίμου. Όντως. Αλλά ποιοι έφεραν τα βουβάλια της Ε.Ε. και του ΔΝΤ στην αυλή μας και ποιοι μετέτρεψαν 11 εκατομμύρια Έλληνες σε απροστάτευτα βατράχια; Απορία, ψάλτου βηξ…
Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει προηγούμενο στην ιστορία των Μπανανιών, όπου μια κυβέρνηση να πανηγυρίζει απλά και μόνο γιατί της έδωσαν τη δόση που της καθυστερούσαν οι πιστωτές της, παραβιάζοντας τη δανειακή σύμβαση που είχαν υπογράψει, παρά το τεράστιο τίμημα που είχε για τον ελληνικό λαό και τα τεράστια κέρδη για τα δικά τους θησαυροφυλάκια. Ουδέποτε τέθηκε πραγματικά ζήτημα μη καταβολής της δόσης, αφού το μόνο αποτέλεσμα θα ήταν η αυτόματη κατάρρευση της τρικομματικής κυβέρνησης. Όλα τα άλλα ήταν παραμύθια της Χαλιμάς, μοχλός εκβιασμού των βουλευτών που κατάπιαν γογγύζοντας τον εξευτελισμό τους, ψηφίζοντας μέσα σε δύο εικοσιτετράωρα 700 σελίδες σκληρότατων μνημονιακών μέτρων, χωρίς καν να προλάβουν να τις διαβάσουν.
Άλλωστε, από τα 34,4 δισ. που θα πάρουμε σε πρώτη φάση (γιατί και η δόση δίνεται σε… δόσεις), τα 23,8 δισ. πάνε στις τράπεζες και από τα υπόλοιπα 10,6 δισ. θα πάει για την αποπληρωμή των δανείων. Σταγόνες στον ωκεανό θα είναι ό,τι θα πάει για μισθούς και συντάξεις.
Σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, όπως η σημερινή, παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον για τη μελέτη της οικονομικής ιστορίας. Η ιδέα είναι ότι, μελετώντας τα οικονομικά προβλήματα (φαινόμενα) στην ιστορική τους εξέλιξη, προσδοκούμε να διδαχτούμε και προπάντων να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς και τις μακροχρόνιες τάσεις που διέπουν τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος.
Επιπλέον, η οικονομική ιστορία είναι κατά κάποιον τρόπο το εργαστήριο για τον έλεγχο της οικονομικής θεωρίας. Συνεπώς, χρειαζόμαστε την οικονομική ιστορία προκειμένου να ελέγξουμε τις επιπτώσεις διάφορων πολιτικών που δοκιμάστηκαν στο παρελθόν και να εξαγάγουμε συμπεράσματα για ανάλογες πολιτικές στις σημερινές συνθήκες ή, τέλος, να επεξεργαστούμε εντελώς νέες πολιτικές, λαμβάνοντας την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει από προηγούμενες.
Η οικονομική ιστορία του καπιταλισμού χαρακτηρίζεται από μακροχρόνιες μεταπτώσεις της οικονομικής δραστηριότητας, «longue durée» σύμφωνα με τον Braudel, «μακρά κύματα» σύμφωνα με τον Kondratiev, αλλά και τον Hobsbawm. Οι Reinhart and Rogoff (2011, σ. 1682) στην έρευνά τους για τη σχέση δημόσιου χρέους και πτωχεύσεων αναφέρονται στην εξέλιξη του λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ για 70 χώρες της Αφρικής, Ασίας, Ευρώπης, Βόρειας Αμερικής, Λατινικής Αμερικής και Ωκεανίας και καταλήγουν στο αναμενόμενο συμπέρασμα ότι στην καθοδική φάση του μακρού κύματος παρατηρούνται οι περισσότερες πτωχεύσεις κρατών. Μάλιστα, διατείνονται ότι οι διαδοχικές πτωχεύσεις μπορεί να απέχουν πέντε χρόνια, δηλαδή δύο πτωχεύσεις σε μια βαθιά ύφεση, ωστόσο η πιο συνηθισμένη περίπτωση είναι αυτή των 50 χρόνων, μια περίπτωση που συνάδει με την υπόθεση των μακροχρόνιων κύκλων. Η ιδέα είναι ότι, στις φάσεις της ύφεσης, οι πιο αδύναμες οικονομίες είναι πολύ πιο ευάλωτες και, σε ένα δυσμενές εθνικό και διεθνές κλίμα, είναι πολύ πιθανόν οι δανειακές τους υποχρεώσεις, ακόμη και αν δεν είναι μεγάλες, να οδηγηθούν σε αδυναμία εξεύρεσης χρηματοδότησης και άρα να χρεοκοπήσουν.
Κατά την πρόσφατη συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε, ανάμεσα σε άλλα, ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη από ένα σχέδιο Μάρσαλ και ότι ένα τέτοιο ανάλογο σχέδιο μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία υπέρβασης της κρίσης για τη χώρα και την Ευρώπη μαζί με τη μερική διαγραφή του χρέους.
Η θέση αυτή του ΣΥΡΙΖΑ δεν διατυπώθηκε για πρώτη φορά. Έχει όμως σημασία ότι εκφράστηκε κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού.
Δυο μήνες νωρίτερα, το Σεπτέμβριο δηλαδή του τρέχοντος έτους, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε από τις Βρυξέλλες, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε τονίσει : «Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ. Πρέπει να δοθεί χρόνος και ανάσα στην ελληνική οικονομία για να μπορέσει να ξαναπάρει μπρος και όχι να τη διαλύσουμε οριστικά με το νέο πακέτο μέτρων των 13 δισ. ευρώ». Η επιλογή του τόπου όπου διατυπώθηκε η θέση αυτή έχει επίσης τη σημασία της.
Στην ίδια συνέντευξη διευκρίνισε επίσης το πολύ σημαντικό ότι η «ανάσα αυτή θα πρέπει να δοθεί σε συμφωνία με τους πιστωτές» και όχι σε αντιπαράθεση μαζί τους.
Στις 14 Νοέμβρη ο Αλ. Τσίπρας, σε συνέντευξή του στο CNN, επανέφερε για μια ακόμη φορά τη θέση αυτή: «Χρειάζεται ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ για την Ευρώπη. Αυτή είναι η λύση και όχι η λιτότητα. Η λιτότητα σήμερα μπορεί να ευνοεί ένα σχέδιο για τη γερμανοποίηση της Ευρώπης», τόνισε με νόημα στο αμερικανικό κανάλι ειδήσεων.
Όπως προκύπτει αβίαστα από τα παραπάνω, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί βασικό συστατικό στοιχείο μιας πολιτικής εξόδου από την κρίση ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ. Για τούτο επαναδιατυπώνει τη θέση αυτή σε κομβικές παρεμβάσεις του. Είναι βέβαια αδύνατο να αγνοεί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και οι επιτελείς του κόμματος την ουσία του σχεδίου Μάρσαλ, το οποίο υπήρξε το οικονομικό βάθρο επί του οποίου στηρίχθηκε η προσπάθεια των ΗΠΑ να επεκτείνουν την επιρροή τους στην Ευρώπη, να ανακόψουν το επαναστατικό κίνημα των λαών που είχε γιγαντωθεί μετά το β’ παγκόσμιο πόλεμο και την αντιφασιστική νίκη των λαών. Το σχέδιο Μάρσαλ υπήρξε η οικονομική πλευρά της αμερικανικής παρέμβασης στον εμφύλιο πόλεμο, συνόδεψε τις ναπάλμ που ρίχνονταν για πρώτη φορά στα βουνά της Ηπείρου. Και βέβαια, καθόλου δεν οδήγησε σε μια πραγματική οικονομική ανάπτυξη και, μάλιστα σε όφελος του λαού, γεγονός που αποδεικνύεται όχι μόνο από τις βαθιές κοινωνικές ανισότητες που υπήρχαν και πριν την κρίση αλλά και από το ότι η χώρα δεν γνώρισε παρά ασθενή βιομηχανική ανάπτυξη και ήταν πάντοτε εξαρτημένη από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Όπως σημείωνε ο Θ. Παπαρήγας σε άρθρο του στο Ριζοσπάστη το 1997, «οι εισροές του Σχεδίου αποκατέστησαν τα κέρδη του μονοπωλιακού κεφαλαίου, ανανέωσαν τη βάση του και επέτρεψαν μια παρατεταμένη «απογείωση» του εξαρτημένου καπιταλισμού»[1].
1. Η κριτική και η αντιπαράθεση μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ για τη Διακήρυξή του και την επικείμενη συνδιάσκεψη που θα επικυρώσει την πολιτική φυσιογνωμία του νέου κόμματος, είναι απαραίτητη και αναγκαία. Πρώτα από όλα γιατί έχει σημασία για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ η αναμέτρησή του με την λαϊκή και αριστερή προσδοκία για μια πορεία αντιστροφής της σημερινής καταστροφής. Αλλά έχει σημασία και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, οι αγωνιστές της αριστεράς να συγκροτούνται, κρατώντας την ανεξαρτησία τους, με αυστηρή πολιτική κριτική που όμως δεν είναι κομπλεξική, αφυδατωμένα ιδεολογική ή σεχταριστική, και που μπορεί να δει την κοινωνία και την αριστερά με διαλεκτικό τρόπο. Ο αντιευρωπαϊκός και αντισυστημικός πόλος εντός της αριστεράς χρειάζεται, πριν και μετά από μια κυβέρνηση αριστεράς, να δυναμώσει. Όχι μόνο μέσα στην αριστερά, αλλά κυρίως μέσα στην κοινωνία. Απαιτούνται τοποθετήσεις που δίνουν το πολιτικό στίγμα στους κεντρικούς κόμβους του προβλήματος της χώρας και της κοινωνίας. Κάτω από αυτό το πρίσμα, και με αυτή την απαίτηση κρίνουμε τη διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ.
2. Στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει από παλιά η αντίφαση μεταξύ πολιτικών κειμένων και επίσημου πολιτικού λόγου. Μπορεί να υπάρχουν πλατφόρμες και διακηρύξεις, αλλά υπάρχουν και οι δηλώσεις των κορυφαίων στελεχών και η καθημερινή πολιτική συμπεριφορά. Σήμερα μπορεί να έχουμε διαφορετικές εκφωνήσεις, αλλά η κοινωνία -και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ- μετράει κυρίως το λόγο της ηγεσίας του. Η φασαρία των ΜΜΕ που γίνεται σκοπίμως απέναντι σε δηλώσεις αριστερών στελεχών, στοχεύει διαρκώς στη δεξιά μετατόπιση και στην απόσπαση διαπιστευτηρίων. Το πρόβλημα της διάστασης ανάμεσα σε ψηφισμένα κείμενα και στον επίσημο πολιτικό λόγο είναι βαθιά πολιτικό. Γιατί όσο πλησιάζουμε στα πραγματικά προβλήματα, στα υπαρκτά ερωτήματα και στις αναπόφευκτες συγκρούσεις, τόσο θα εμφανίζεται καθαρά η αντίφαση. Ήδη ο κυρίαρχος επίσημος λόγος του Α.Τσίπρα συχνά διαφοροποιείται από τα διακηρυγμένα κείμενα. Έχουμε λοιπόν τον ΣΥΡΙΖΑ της ηγετικής ομάδας, των συνιστωσών, τον εκλογικό ΣΥΡΙΖΑ, τον συστημικό ΣΥΡΙΖΑ και τον κινηματικό. Όλα αυτά δεν δικαιολογούνται με το επιχείρημα του μαζικού κόμματος γιατί αφορούν την ηγεσία και όχι τα μέλη, ούτε το κοινωνικό ρεύμα που σχηματίζεται ή και οργανώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ.
3. Η διακήρυξη όπως και άλλα κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και η συνολική του εικόνα επιτρέπει πολλές ερμηνείες. Το σχήμα είναι να τα πούμε και να τα χωρέσουμε όλα ώστε να μπορούμε να τα χωνεύσουμε και όλα. Αυτή η ηθελημένη ασάφεια χαρακτηρίζει αντικειμενικά τα αστικά κόμματα και τους καιροσκοπικούς οργανισμούς. Το πρόβλημα στη διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ αφορά την ίδια τη φερεγγυότητά του. Κυρίως όμως αφορά το βαθμό προετοιμασίας του ΣΥΡΙΖΑ και του λαού για την επερχόμενη μάχη, καθώς και τις δυνατότητες ενσωμάτωσης του συστήματος. Όσο κυριαρχεί η ασάφεια, συγκυριακά ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται ευρύχωρος φορέας υποδοχής της κοινωνικής αγανάκτησης που μπορεί να καλύψει τους πάντες και τα πάντα, αλλά μεσοπρόθεσμα αφοπλίζεται.
Αποφασιστικό βήμα για μια Μετωπική και Αριστερή Διέξοδο
Η Πρωτοβουλία των 1000 είναι πλέον μια υπαρκτή παρέμβαση ώστε να αλλάξουν τα πράγματα, καταρχήν στην αριστερά. Η δυναμική που κατέγραψε, οι χίλιοι και πλέον αγωνιστές που υπέγραψαν, οι ακόμα περισσότεροι που βλέπουν με συμπάθεια τους στόχους και τον χαρακτήρα της Πρωτοβουλίας, η διεισδυτικότητα που έχει σε διαφορετικούς χώρους της αριστεράς, δημιουργεί την πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να υπάρχει ταυτόχρονα, και μετωπική πολιτική, και αριστερό πρόσημο.
Η Πρωτοβουλία των 1000 βάζει κεντρικό καθήκον της περιόδου τη συγκρότηση ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου διεξόδου. Βλέπει στην προοπτική μιας κυβέρνησης αριστεράς την δυνατότητα μιας πρώτης (έστω και αβέβαιης κατάληξης) αμφισβήτησης του αστικού και ευρωπαϊκού πλαισίου που οδήγησε στη μνημονιακή καταστροφή. Υπερασπίζεται την αριστερή κυβέρνηση ως ριζική πολιτική ανατροπή, ενάντια σε κάθε σκέψη οικουμενικότητας ή σταθεροποίησης της σημερινής κατάστασης. Ζητά ένα μέτωπο διεξόδου που μπορεί και θέλει να διεκδικήσει την εξουσία και δεν εγκλωβίζεται αποκλειστικά στη διαμαρτυρία και στους κοινωνικούς αγώνες χωρίς πολιτική προοπτική. Και θέτει ως άμεσο μετωπικό καθήκον της αριστεράς, μια ευρεία συμπαράταξη στο στόχο “τέρμα οι θυσίες για το ευρώ”, από τις δυνάμεις εκείνες που είχαν και έχουν αυταπάτες για το ευρώ, μέχρι τις δυνάμεις που βλέπουν αναγκαία και αναπόφευκτη τη σύγκρουση με το ευρώ.
Η Πρωτοβουλία των 1000 αφορά ένα ευρύτατο κόσμο της αριστεράς, που εκκινεί από διαφορετικούς χώρους, αναζητά τη μετωπική πολιτική, ταυτόχρονα όμως αναζητά αριστερή και αντισυστημική διέξοδο από την κρίση. Είναι προφανές ότι δεν καλύπτεται ούτε από τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε από το ΚΚΕ, ούτε από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Για διαφορετικούς λόγους και με διαφορετικό μερίδιο ευθύνης, η υπαρκτή αριστερά αποχωρεί ή υποχωρεί, και πάντως δεν ανταποκρίνεται στις ιστορικές προκλήσεις της περιόδου.
Το εύρος συντρόφων που υπογράφουν στην Πρωτοβουλία, από τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αποδεικνύει ότι ανάμεσα στην ενσωμάτωση και το σεχταρισμό, υπάρχει έδαφος για μια αριστερή μετωπική πολιτική ρήξεων και ανατροπών. Για μια πολιτική που ξεκινά από την κατάργηση των μνημονίων και τη διαγραφή του χρέους και περνά από διαδοχικές και σκληρές ρήξεις με το ευρώ, την ΕΕ, τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, ανατρέποντας τελικά το επί δεκαετίες αστικό πλαίσιο που έστειλε τη χώρα στη χρεοκοπία και το λαό στην πτώχευση.
Στις πολυάριθμες αναφορές και παρεμβάσεις στο χώρο της Αριστεράς γύρω από το φλέγον θέμα της κρίσης τα τελευταία χρόνια είναι εμφανής η απουσία ενός στοιχείου που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να θεωρείται και να είναι αυτονόητα παρόν: Η ρητή αναφορά στο θεωρητικό πλαίσιο της μαρξικής ανάλυσης και της μαρξιστικής πολιτικής οικονομίας γενικότερα και η διερεύνηση των αιτίων της κρίσης, της φύσης της, των προοπτικών που ανοίγει για το εργατικό κίνημα και την Αριστερά, ιδίως την αντικαπιταλιστική, από αυτήν τη σκοπιά. Υπουργοί της κυβέρνησης, καθεστωτικοί – ενσωματωμένοι οικονομολόγοι, αριστεροί οικονομολόγοι, στελέχη της Αριστεράς, χρησιμοποιούν τις ίδιες κατηγορίες, εμφανίζονται στον δημόσιο διάλογο να έχουν τους ίδιους στόχους, το ίδιο αναλυτικό πλαίσιο και να διαφέρουν μόνο ως προς την «κατάλληλη» ή «πιο έξυπνη» πρόταση οικονομικής πολιτικής που θα οδηγήσει την οικονομία σαν ενιαίο σύνολο με όλες τις κοινωνικές τάξεις, έξω από την κρίση. Η Αριστερά έχει ένα διακριτό, διαφορετικό θεωρητικό υπόδειγμα, οφείλει σε μεγάλο βαθμό την ύπαρξή της σε αυτό και αυτό οφείλει να μας ξεχωρίζει κάθε στιγμή από την καθαρά ιδεολογική αφήγηση των συστημικών οικονομικών και τις εμβαλωματικές προτάσεις κάποιων ετερόδοξων ρευμάτων.
Κάθε σοβαρή οικονομική κρίση στην ιστορία του καπιταλισμού έχει γίνει αντικείμενο έντονης διαμάχης στο εσωτερικό του μαρξιστικού στρατοπέδου με ιδιαίτερες θεωρητικές και κυρίως πολιτικές προεκτάσεις. Έτσι και τώρα είναι σημαντικής σημασίας το ζήτημα που αφορά την ανίχνευση και την αποτίμηση της διαδικασίας ή των διαδικασιών που μας έφεραν μέχρι εδώ, στη χειρότερη κρίση της ιστορίας του ελληνικού καπιταλισμού. Είναι σημαντικό και για την τοποθέτησή μας απέναντι στη συμμετοχή της χώρας στην ευρωζώνη και την ΕΕ αλλά και για ακόμη πιο ευρύτερα ζητήματα στρατηγικής και τακτικής του αριστερού, αντικαπιταλιστικού κινήματος. Προσπαθώντας να συζητήσουμε το ερώτημα της φύσης της τρέχουσας κρίσης έχουμε αρχικά να απαντήσουμε σε δύο κύρια θέματα γύρω από τον χαρακτήρα της.
Πρώτο, είναι συγκυριακή, οφειλόμενη σε τυχαία γεγονότα, λαθεμένες και αντιστρέψιμες επιλογές οικονομικής πολιτικής ή συστημική/δομική (και αν είναι τέτοια στη βάση ποιου ακριβώς οικονομικού μηχανισμού προκλήθηκε;) και άρα πολύ δύσκολα και με τεράστιο κόστος αναστρέψιμη; Παρά το ότι η ελληνική κρίση έχει φτάσει και επίσημα πλέον το βάθος και την έκταση της Μεγάλης Ύφεσης, σχεδόν ποτέ δεν αναδεικνύεται αυτό το ερώτημα και όταν υπόρρητα και έμμεσα σχολιάζεται, η κυρίαρχη άποψη τείνει να είναι η πρώτη, δηλαδή αυτή της συγκυριακής κρίσης, υποδεικνύοντας ως θεμελιακές αιτίες της κρίσης κάποιες ανισορροπίες συνήθως στη σφαίρα της κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και της ζήτησης ή της διανομής του εισοδήματος ή συνηθέστερα κάποια λάθη στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής στη χώρα μας, στην Ευρώπη, στον κόσμο. Τις ελάχιστες φορές που αναφέρεται και χαρακτηρίζεται ως συνολική κρίση του συστήματος, δεν υπάρχει κάποια ανάλυση που να προχωρά σε βάθος, φωτίζοντας και τα ακριβή της αίτια (ένα απαραίτητο στοιχείο στην ιδεολογική διαμάχη με την κυρίαρχη αστική ιδεολογία αλλά και στο εσωτερικό της Αριστεράς και της μαρξιστικής παράδοσης γύρω από τη στρατηγική εξόδου από την κρίση σε όφελος της εργατικής τάξης, ακόμη και της υπέρβασης του συστήματος).
Είμαι ένας από τους επιζήσαντες κρατούμενους στο SS στρατόπεδο συγκεντρώσεως και εξοντώσεως του Μαουτχάουζεν. Ένας από εκείνους που τον Μάιο του 1945 κλαίγοντας και ελπίζοντας εφώναζαν ποτέ πια! Ήταν τότε που οι οπαδοί του ναζισμού έχασαν τον πόλεμο.
Ο ναζισμός όμως επέζησε. Κυρίως γιατί αιώνιες κοινωνικές πληγές αφέθηκαν αθεράπευτες. Και μένουν ακόμα! Και επιπλέον, γιατί η αντικομμουνιστική υστερία έκαμε τον ναζισμό να ξεχνιέται, και κάποτε και να αθωώνεται.
Μετά από 48 χρόνια αυτό που θέλω να φωνάξω είναι πάλι;
Φίλοι μου, θυμηθείτε: ο Αδόλφος Χίτλερ δεν έπεσε απ’ το διάστημα. Ούτε ήταν ένας και μόνος. Ήταν το διαμόρφωμα δεκάδων χιλιάδων αφανών χιτλερίσκων στη Γερμανία και την Αυστρία. Και όχι μόνο εκεί. Χιτλερίσκων διάσπαρτων σε μεγάλες και μικρές πόλεις, σε χώρους εργασίας, σε γειτονιές, σε συντροφιές, σε οικογένειες.
Και ο ναζισμός δεν ήταν ιδέα ενός και μόνου διεστραμμένου εγκεφάλου. Ήταν η συμπύκνωση της νοσηρής πολιτικής αντίληψης εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, φορέων του μικροβίου του ρατσισμού, του εθνικισμού, της μισαλλοδοξίας, της τελικής λύσης όλων των προβλημάτων με τη βία, τη φωτιά και το τσεκούρι.
Ο ναζισμός δεν άρχισε με τον Χίτλερ, γι’ αυτό και δεν τον πήρε μαζί του, δεν εμφανίστηκε μόνο στη Γερμανία, γι’ αυτό και δεν επανεμφανίζεται μόνο εκεί. Αλλά παντού όπου ουσιαστικά κοινωνικά προβλήματα τον τρέφουν. Και ο κίνδυνος τώρα δεν είναι η εμφάνιση ενός νέου Χίτλερ και η σπορά ενός άλλου μεγάλου πολέμου. Ο κίνδυνος είναι η αδιαφορία για τα αίτια που αναγεννούν τον ναζισμό και εν συνεχεία η απάθεια και η ανοχή για ένα φαινόμενο που μπορεί να εξελιχθεί σε μαζική διανοητική μόλυνση.
Οι μεγάλοι πόλεμοι δεν αρχίζουν στα πεδία των μαχών, ούτε οι ολέθριες πολιτικές ιδεολογίες ξεκινούν από μαζικές συγκεντρώσεις, σε πλατείες. Αρχίζουν ανύποπτα στους χώρους της καθημερινής μας ζωής, ξεκινούν ακόμη και μέσα απ’ το ίδιο μας το σπίτι. Εκεί φωλιάζουν όλα. Γι’ αυτό μόνο με την πίστη σε μια καθημερινή ζωή, που να μας χωράει όλους, απροκατάληπτη και δίκαιη προς όλους μπορούμε έστω και καθυστερημένα να πετύχουμε αυτό που τόσο προσδοκούσαμε τον Μάιο του 1945: ένα πραγματικό ποτέ πια.
(…)Συγκλονιστικά επίκαιρα τα λόγια του Ιάκωβου Καμπανέλλη σ’ αυτό το ανέκδοτο κείμενο από το αρχείο του, που δημοσιεύει σήμερα για πρώτη φορά η «Αυγή» της Κυριακής. Γραμμένο «μάλλον το 1993, δεν ξέρουμε ακόμα με ποια αφορμή» μας λέει η κόρη του Κατερίνα, που αυτή την περίοδο καταγράφει το αρχείο, μοιάζει να έχει γραφτεί μόλις σήμερα. Με απίστευτη οξυδέρκεια ο Ιάκωβος Καμπανέλλης επισημαίνει τους κινδύνους της επιβίωσης του ναζιστικού φαινομένου και αποκωδικοποιεί τα γενεσιουργά αίτιά της. Από τις αρχές τις δεκαετίας του ’90 προειδοποιεί, και εκείνος ήταν σε θέση να το κάνει διαθέτοντας αφ’ ενός την τραγική εμπειρία του εγκλεισμού του στο κολαστήριο Μάουτχάουζεν, και από την άλλη τη δυνατότητα του συγγραφέα-διανοούμενου να διεισδύει κάτω από την επιφάνεια των κοινωνικών φαινομένων και να ανασύρει τις ουσιαστικές τους διαστάσεις. Και είναι αυτό ακριβώς που επισημαίνει ο Μίκης Θεοδωράκης όταν μας λέει «λείπουν φωνές σαν του Καμπανέλλη σήμερα».
Ο Καμπανέλλης δεν μιλούσε ποτέ για την εμπειρία τού στρατοπέδου συγκέντρωσης. Την κατέγραψε στο βιβλίο του «Μαουτχάουζεν» και στα τέσσερα ποιήματα «Άσμα Ασμάτων», «Άμα τελειώσει ο πόλεμος», «Ο Αντώνης», «Ο δραπέτης» που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης και τραγούδησε η Μαρία Φαραντούρη. Στο αυτοβιογραφικό χρονικό του Καμπανέλλη βασίζεται το θεατρικό «Μαουτχάουζεν» που θα παρουσιαστεί σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, στο Badminton, για έξι παραστάσεις από τις 6 ως τις 9 Δεκεμβρίου, με χορηγό επικοινωνίας την «Αυγή».
Με αυτή την αφορμή δημοσιεύουμε σήμερα για πρώτη φορά ανέκδοτο υλικό τουΙάκωβου Καμπανέλλη αλλά και τη μαρτυρία του Μίκη Θεοδωράκη για τη μελοποίηση των ποιημάτων του «Μαουτχάζουζεν». Τα ανέκδοτα κείμενα του Ιάκωβου Καμπανέλλη για την επιβίωση του φαινομένου του ναζισμού, αλλά και για την εμπειρία της πρώτης του επίσκεψης στο κολαστήριο του εγκλεισμού του, είχε την ευγένεια να μας τα παραχωρήσει η κόρη του, Κατερίνα Καμπανέλλη, που αυτή την περίοδο καταγράφει το αρχείο του πατέρα της, μέρος του οποίου προορίζεται για το Μουσείο Ιάκωβου Καμπανέλλη που θα ιδρύσει ο Δήμος Νάξου, στη γενέτηρα του συγγραφέα. Αλλά και το υπόλοιπο αρχείο Καμπανέλλη θα παραδοθεί «σε χέρια τέτοια, που θα διασφαλίζουν να είναι προσβάσιμο στους μελετητές».
Με ξαφνιάζει πάντα αυτό που κάποιες φορές συμβαίνει «μετά»!
1965. Το χρονικό του Μαουτχάουζεν ετοιμάζεται για έκδοση στα τυπογραφεία της εταιρείας Θεμέλιο. Ο αξέχαστος Μίμης Δεσποτίδης, ο διευθύνων την εταιρία είχε μια ιδέα που την ασπαστήκαμε αμέσως και ο Μίκης Θεοδωράκης, και εγώ: να γραφτούν μια σειρά τραγούδια και να γίνουν δίσκος που θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα με το βιβλίο. Έτσι κι έγινε.
Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, σε μια αίθουσα θεάτρου εγώ διάβασα αποσπάσματα από το χρονικό και στη συνέχεια ακολούθησε η ερμηνεία των τραγουδιών.
Μια αξέχαστη βραδιά. Και όχι μόνο για μένα, τον Θεοδωράκη και τη Φαραντούρη.
1980. Αποφασίζω, για πρώτη φορά, να «ξαναπάω» στο Μαουτχάουζεν. Είναι Μάιος και οι πρώην κρατούμενοι στο στρατόπεδο, άνδρες και γυναίκες απ’ όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης, έχουν οργανώσει μια συγκέντρωση εκεί. Συναντιόμαστε, ανήμερα της 35ης επετείου της απελευθέρωσής μας, δηλαδή 5 Μαΐου, στο χωριό Μαουτχάουζεν για να περπατήσουμε ως το στρατόπεδο. Μια «πορεία σιωπής» ως εκεί, σαν ένδειξη μνήμης, αγάπης, σεβασμού στους 240.000 νεκρούς, που αφήσαμε στους κρανίου τόπους του εμείς οι 30.000 επιζήσαντες.
Όταν πλησιάζαμε στην πύλη, άκουσα έναν μουσικό ήχο, που ερχόταν από μέσα, απ’ τη μεγάλη πλατεία και που τον έπαιρνε ο πρωινός αέρας και τον ανέμιζε σ’ όλο τον τώρα δασωμένο λόφο και στις πλαγιές του. Μου φάνηκε σαν γνωστός, σαν να τον είχα ξανακούσει και τελικά… ναι, μόνο αφού πλησιάσαμε κι άλλο συνειδητοποίησα πως άκουγα τη φωνή της Μαρίας Φαραντούρη να τραγουδά «κοπέλες του Άουσβιτς, του Μαουτχάουζεν κοπέλες, μην είδατε την αγάπη μου».
Ύστερα από ώρα, χωρίς να πω ποιος είμαι, πήγα στη γραμματεία του «Στρατοπέδου» και ρώτησα τι είναι αυτό το τραγούδι που ακουγόταν το πρωί κι ακούγεται και πάλι κ.λπ., κ.λπ. Μου απάντησαν πως «είναι εδώ και χρόνια το ‘τραγούδι’ του Μαουτχάουζεν, το μουσικό του μνημείο»…
Ήξερα βέβαια πως ο κύκλος των τραγουδιών του Μαουτχάουζεν με τις συναυλίες του Μίκη σε τόσες και τόσες χώρες ήταν γνωστός και έξω. Όμως η δική μου «συνάντηση» με αυτά σ’ εκείνο το μέρος, εκείνη τη μέρα ήταν…
Από τότε ονειρευόμουν μια συναυλία επί τόπου και παγίδεψα στο ίδιο όνειρο και τον Θεοδωράκη. Έγινε το 1988 σ’ ένα Μαουτχάουζεν που πλημμύρισε από δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές, ειρηνιστές, ανθρώπους υπέροχους που ήρθαν από παντού, από παντού…
Πίσω στο 1965. Τι ωραία και δημιουργικά ανύποπτοι που είμασταν τότε.
Με τον Καμπανέλλη γνωρίστηκα το 1952 και κάναμε πάρα πολλά πράγματα μαζί τότε. Δεν είχαμε μόνο επαγγελματική σχέση αλλά και μια καλή φιλία.
Όταν έγραψε το «Μαουτχάουζεν», το έδωσε στον Μίμη Δεσποτίδη στο Θεμέλιο, ο οποίος του είπε γράψε και τέσσερα ποιήματα, να βάλει μουσική ο Μίκης για να μπορέσουμε να λανσάρουμε περισσότερο το βιβλίο. Ένα απόγευμα ήρθε στο σπίτι μου ο Καμπανέλλης, μου είπε την ιστορία, τα κοίταξα, μου άρεσαν πάρα πολύ. Του λέω αύριο, μεθαύριο θα είναι έτοιμα. Όταν έφυγε ο Ιάκωβος, κάθισα στο πιάνο, τελείωσα το πρώτο ποίημα, το «Άσμα Ασμάτων», και τον παίρνω τηλέφωνο. Δεν είχε φτάσει ακόμα σπίτι του. Τον ξαναπαίρνω, του λέω θες να ακούσεις το πρώτο τραγούδι; Και του το έπαιξα στο πιάνο. Αυτό που εισέπραξα από το «Μαουτχάουζεν» δεν μπορώ να το περιγράψω, το έχω εκφράσει με τη μουσική μου, το εξέφρασα πλήρως νομίζω. Δεν περιγράφεται με λόγια αυτό.
Πριν από δυο βδομάδες έκλεινε με επιτυχία τις εργασίες του το συνέδριο «Πόλεμος, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος. Η δεκαετία του ’40 και η μακρά σκιά της», που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, προκειμένου το πρώτο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας να τιμήσει τον «Γερμανοέλληνα», όπως τον αποκαλούν πια οι πάντες, Χάγκεν Φλάισερ, ο οποίος ολοκληρώνει ευδοκίμως την υπερτριαντάχρονη θητεία του στην ελληνική πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Ήταν εκεί επιστήμονες που εκπροσωπούν όλες τις τάσεις της σύγχρονης ελληνικής ιστοριογραφίας, μια σημαντική αναγνώριση της προσφοράς του ανθρώπου που πρώτος εισήγαγε, στη «ζούλα», όπως λέει, τις σπουδές για την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης. Αισθάνεται κάπως άβολα όταν παρατηρούμε αυτήν την καθολική αναγνώριση, ζητώντας του να κάνει μια πρώτη αποτίμηση για το συνέδριο.
-Ο τίτλος του συνεδρίου ήταν «Πόλεμος, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος. Η δεκαετία του ’40 και η μακρά σκιά της», στην πραγματικότητα όμως λίγες ανακοινώσεις εστιάζονταν στα όρια της δεκαετίας, οι περισσότερες επικεντρώνονταν στην «ουρά» της. Με τη συνήθως δύσκολη και άβολη κληρονομιά της, που είναι πολυσχιδής, πολυσύνθετη και αφορά όλα τα επίπεδα της μνήμης, ατομική, πολιτισμική, επίσημη, παραταξιακή. Επίσης συμπεριλαμβάνει τα υλικά και τα ηθικά χρέη που μας άφησε η περίοδος, όπως η μη δίωξη των εγκληματιών πολέμου ή η μη ικανοποίηση των διαφόρων επανορθώσεων και απαιτήσεων (ατομικές, διακρατικές, επιστροφή κλαπέντων κ.ά.), κάτι που πάντα με ενδιέφερε πολύ.
Έτσι, αυτή η «ουρά» θύμιζε κομήτη, όπου δεσπόζει όχι η κεφαλή αλλά η κόμη… Μια κόμη με την οποία δεν ασχολούνται μονάχα οι ειδικοί «κομμωτές», οι ιστορικοί, αλλά και αναρίθμητοι ψευτομπαρμπέρηδες, ειδικά στη δημόσια ιστορία.
* Η δημόσια ιστορία δεν είναι συχνά παραγωγός στερεοτύπων για τον εαυτό μας και τους άλλους;
Η ακαδημαϊκή και η δημόσια ιστορία όχι μόνο ακολουθούν παράλληλες και ασύμπτωτες πορείες, αλλά κάποτε και συγκρουσιακές. Βέβαια, η μία χρειάζεται την άλλη, όμως η δημόσια ιστορία είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη. Σε αυτόν τον χώρο εύκολα δημιουργούνται στερεοτυπικές εικόνες, οι οποίες πολύ δύσκολα ακυρώνονται. Το στερεότυπο, ξέρετε, ιδιαίτερα το αρνητικό, είναι επτάψυχο! Αντιθέτως, τα θετικά στερεότυπα αλλάζουν πολύ ευκολότερα. Αν δείτε αγγλικά λογοτεχνικά κείμενα του 19ου αιώνα για τους Γερμανούς, διαμορφώνουν μια πολύ θετική εικόνα, για έναν ρομαντικό και όχι και τόσο πρακτικό λαό. Αυτό αλλάζει μόλις η κατακερματισμένη Γερμανία γίνεται ενιαίο (και επικίνδυνο) κράτος, μετά τον Μπίσμαρκ και τη νίκη επί της Γαλλίας το 1871…
Έτσι, μέσα σε αυτή τη σχέση όπου η ακαδημαϊκή ιστορία χρειάζεται τη δημόσια για να φτάσει σε ευρύτερο ακροατήριο και η δημόσια ιστορία έχει ανάγκη να παίρνει καινούργιες εμπνεύσεις από την ακαδημαϊκή, ο ιστορικός έχει ευθύνη για τις ερμηνείες που γίνονται στο έργο του – όχι όμως για τις παρερμηνείες! Οι μεν πρέπει να προσέχουν από πού αντλούν και οι δε ακαδημαϊκοί ιστορικοί πού μιλάνε…
Είναι γνωστό ότι η κ. Λαγκάρντ δεν έστειλε την περίφημη λίστα της μόνο σε μας. Αφού κάθισε και ξεκαθάρισε έναν-έναν τους δεκάδες χιλιάδες λογαριασμούς του Φαλτσιάνι, και αφού κράτησε ό,τι ήταν να κρατήσει για την πατρίδα της, απέστειλε τους υπόλοιπους σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και πιθανώς αλλού, τακτοποιημένους σε ισάριθμες καλογραμμένες λίστες. Αυτά γύρω στον Μάιο του 2010.
Το τι απέγινε η δική μας λίστα, είναι πλέον γνωστό, έστω και με καθυστέρηση δυο χρόνων. Το τι θα γίνει περαιτέρω, είναι επίσης γνωστό, δηλαδή τίποτε. Απ’ ότι φάνηκε το ζόρι όλο ήταν να πληροφορηθούμε το περιεχόμενο για να ‘χουμε κάτι το ενδιαφέρον να συζητάμε στις ανιαρές συνάξεις του Σαββατόβραδου, και όχι να απαιτήσουμε τα περαιτέρω.
Στην Ισπανία, η λίστα ανοίχτηκε στην ώρα της. Βρέθηκε να περιλαμβάνει 569 ονόματα, ανάμεσά τους τα μεγαλύτερα ονόματα των επιχειρήσεων και της πολιτικής, με πιο γνωστούς (για μάς τους μη Ισπανούς), τον σημαίνοντα και με μεγάλη πολιτική επιρροή, Emilio Botin, πρόεδρο της Santander Bank, και τον Χοσέ Μαρία Αθνάρ, πρώην Πρωθυπουργό.
Οι φορολογικές αρχές, πράγματι έπιασαν δουλειά και έβγαλαν στη φόρα λογαριασμούς 2 δις ευρώ που ανήκαν στον κ. Botin, στον αδελφό του και στα 11 παιδιά τους. Ποσό, το οποίο δεν είχε ποτέ του δηλωθεί, παραμένοντας θαμμένο για χρόνια στα υπόγεια κάποιας ελβετικής HSBC. Με το θέμα ασχολήθηκαν εκτενώς σε σειρά άρθρων τους οι Times της Νέας Υόρκης, αλλά ουδόλως, οι μεγάλες ισπανικές εφημερίδες, ούτε καν σε μια στήλη, ούτε καν στα ψιλά. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψουμε το λόγο. Τα χρήματα που σκόρπαγε και σκορπάει η Santander σε διαφήμιση σε εφημερίδες και περιοδικά είναι αρκετά για να βουλώνουν στόματα, ειδικά σε καιρούς όπου τα media βρίσκονται σε μια τόσο δυσάρεστη θέση. Πρακτική, που θα ήταν ανόητο να πιστεύαμε ότι σταματάει στα σύνορα της Ισπανίας.
Η υπόθεση Botin έφτασε στα δικαστήρια, αλλά ουδέποτε εκδικάστηκε, και καμιά κατηγορία δεν απαγγέλθηκε. Έκλεισε στο μάνι-μάνι με εξωδικαστικό συμβιβασμό 200 εκ. ευρώ, με την προσωπική παρέμβαση μάλιστα της ίδιας της αναπληρώτριας Πρωθυπουργού της κυβέρνησης Θαπατέρο, κυρίας María Teresa Fernández de la Vega ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε άλλη έρευνα.
«Αγρια ράτσα, σκληρή και ανελέητη, και πρώτα με τον εαυτό της. Δεν ξέρεις τι να τους σεβαστείς και τι να τους μισήσεις». Ετσι περιγράφει ο Διονύσης Χαριτόπουλος τους ανθρώπους στα Μανιάτικα του Πειραιά, στη γειτονιά όπου μεγάλωσε και που τον σφράγισε, στο τελευταίο του βιβλίο «Εκ Πειραιώς».
Γράφει κι άλλα, πολλά και ενδιαφέροντα: για το μεγάλο λιμάνι και τη ζωή του, την Τρούμπα, το ρεμπέτικο, τις γυναίκες. Τον συναντήσαμε στην Αθήνα, λίγο πριν φύγει για το Μικρό Χωριό της Ευρυτανίας όπου ζει σχεδόν μόνιμα, και μιλήσαμε μαζί του για όσα… προλάβαμε. Οχι και λίγα…
εκδ.ΤΟΠΟΣ,2012
συνέντευξη στην Εφη Μαρίνου
– Πώς «δραπετεύσατε» από το γκέτο των Μανιάτικων;
«Οταν άλλαξα περιβάλλον, όταν έφευγα από τη γειτονιά για να πάω σ” ένα πολύ καλό σχολείο στο Πασαλιμάνι, συνειδητοποίησα ότι υπάρχει κι ένας κόσμος διαφορετικός. Οτι δεν είναι όλα προς θάνατο. Οτι οι διαφορές δεν λύνονται με τα μαχαιρώματα. Για καιρό πάταγα σε δυο βάρκες. Ενιωθα ότι έπρεπε να εφεύρω άλλα όπλα επιβίωσης. Και ισορρόπησα».
– Με ποιον τρόπο;
«Το δικό μου υλικό διαμόρφωσης ήταν βιωματικό. Το θέμα είναι πώς το διαχειρίζεσαι μετά, όταν ανακαλύπτεις την ανάγκη της επιβίωσης. Εγώ ήμουν εντελώς στο δρόμο. Εκεί που μπορείς να χαθείς άνετα.
Δεν έγινε, κι αυτό οφείλεται κυρίως στην τύχη, στις συμπτώσεις, στις δεξιότητες που ενδεχομένως είχα αναπτύξει, ίσως και στο καλό γονίδιο. Δυο-τρεις φορές παραλίγο να βρεθώ απ” την άλλη μεριά. Ή γίνεσαι αστρίτης ή χάνεσαι. Στην πορεία βέβαια χρειάστηκε να πετάξω πολλά αγκάθια».
– Δηλαδή;
«Αν διαφωνούσε κάποιος μαζί μου -άντρας εννοώ- η πρώτη σκέψη ήταν να τον δείρω. Εμαθα σιγά σιγά να συζητάω, να καταλαβαίνω ότι υπάρχει διαφορετική άποψη, ότι ο άλλος έχει δικαίωμα να πιστεύει ό,τι θέλει. Συγχρόνως έφερα τη σκευή του βιώματος. Κυκλοφορούσα σαν οπλισμένος ανάμεσα σε άοπλους χωρίς να το δείχνω.
Τι να μου πουν, τι να με φοβίσει μετά τη ζωή στα Μανιάτικα; Οταν βγήκα από κει δεν υπήρχε τίποτα που να νομίζω ότι δεν μπορώ να το κάνω. Ανθυπολοχαγός στον στρατό, πέρασα ένα σχολείο ανορθοδόξου πολέμου στη Ρεντίνα που είχε μότο: όποιος τα καταφέρει, δεν θα φοβάται τίποτα. Εγώ όμως είχα ήδη περάσει διά Πειραιώς και σιδήρου»…
Ολυμπιακός, η ομάδα των φτωχών
– Και ο Ολυμπιακός;
«Το καμάρι, το νταηλίκι του Πειραιά. Πολλοί συγκρίνουν τον Πειραιά με τη Νάπολη και τη Μασσαλία. Λάθος. Ο Πειραιάς είχε κάτι που δεν είχαν αυτά τα δυο λιμάνια: τεράστιο προλεταριάτο. Ηταν μια πόλη εποίκων, όπου άνθησε η βιομηχανία, τα εργοστάσια.
Ολοι από κάπου ήρθαν πέριξ του λιμανιού, για να επιζήσουν. Πρώτα οι Υδραίοι, οι Χιώτες, οι Μανιάτες, οι Κρητικοί, μετά όλοι οι νησιώτες και τελευταίοι οι πρόσφυγες. Ο Πειραιάς συγκρίνεται με Μάντσεστερ και Λίβερπουλ μαζί, για δύο λόγους: έδωσαν τους Κόκκινους Διάβολους και τους Μπιτλς.
Αυτές τις μέρες βρέθηκαν στην Αθήναo Heiner Flassbeck και ο φίλος και σύντροφος Κώστας Λαπαβίτσας. Παρόλο το φόρτο τους, μας δόθηκε η ευκαιρία να κάνουμε μια σύντομη συνομιλία μαζί τους.
Για τον Κώστα Λαπαβίτσα, φυσικά, δεν χρειάζονται συστάσεις. Ο Heiner Flassbeck πρέπει να πούμε ότι θεωρείται ένας από τους κορυφαίους της οικονομικής σκέψης στη Γερμανία. Ο Heiner Flassbeck βέβαια δεν είναι μαρξιστής αλλά διακρίνεται για την τολμηρή και ρεαλιστική προσέγγιση του και είναι ένας από τους ελάχιστους στο γερμανικό στερέωμα που στηλιτεύει εδώ και χρόνια αμείλικτα τη γερμανική οικονομική πολιτική, την οποία θεωρεί κατεξοχήν υπεύθυνη για την κρίση της ευρωζώνης.
Ο Heiner Flassbeck υπηρετεί από το 2006 ως Διευθυντής της Διεύθυνσης για την παγκοσμιοποίηση και την ανάπτυξη στρατηγικών της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD).
Είναι μέλος της Επιτροπής για την Μέτρηση των Οικονομικών Επιδόσεων και της Κοινωνικής Προόδου, καθώς και συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων για τα μακροοικονομικά θέματα, ιδίως όσον αφορά την τρέχουσα οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της στην πραγματική οικονομία.
Στο παρελθόν, έχει διατελέσει επικεφαλής μακρο-οικονομολόγος στο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών μεταξύ 1988 και 1998, καθώς και Γενικός Γραμματέας (Υφυπουργός) από τον Οκτώβριο 1998 μέχρι τον Απρίλιο 1999 στο γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών, υπεύθυνος για τις διεθνείς υποθέσεις, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ.
Η συνομιλία της Iskra με τους Heiner Flassbeck και Κώστα Λαπαβίτσα.
1.Heiner Flassbeck
Iskra: Έχετε πολλές φορές τονίσει ότι η Γερμανία και η γερμανική οικονομική πολιτική είναι κατεξοχήν υπεύθυνη για τη σημερινή κρίση στην ευρωζώνη, ιδιαίτερα για την οξύτατη κρίση στον ευρωπαϊκό νότο. Συνοπτικά, ποιοί είναι οι λόγοι για τους οποίους έχετε αυτή την άποψη;
Heiner Flassbeck: Ο λόγος είναι πάρα πολύ απλός. Αν δούμε τι συνέβη μέσα στη νομισματική ένωση, θα δούμε ότι ενώ υπήρχαν επισήμως στόχοι για τον πληθωρισμό, οι χώρες της νότιας Ευρώπης δεν πέτυχαν το στόχο γιατί είχαν υψηλότερο πληθωρισμό και η Γερμανία επίσης δεν πέτυχε τον στόχο, γιατί είχε χαμηλότερο πληθωρισμό. Η απόκλιση αυτή του πληθωρισμού οδήγησε σε πολύ μεγάλη απόκλιση στην ανταγωνιστικότητα, όπου οι χώρες του Νότου έχασαν σε ανταγωνιστικότητα, ενώ η Γερμανία έχει γίνει πάρα πολύ ανταγωνιστική. Το κενό αυτό ανταγωνιστικότητας είναι τόσο μεγάλο, που οι χώρες του Νότου δεν μπορούν να επιβιώσουν μέσα στη νομισματική ένωση όσο αυτό το κενό υφίσταται.
«Φέτος το μάθημα αρχίζει από A: Αντίσταση, Αλληλεγγύη, Ανατροπή». Η αφίσα της Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης, που πληροφορεί για τα δωρεάν μαθήματα σε παιδιά ανέργων και χαμηλόμισθων, δεν χρειάστηκε καν να κολληθεί σε δρόμους και σχολεία, όπως είχε γίνει πέρυσι.
Οι ενδιαφερόμενοι το είχαν μάθει στόμα με στόμα και οι τάξεις συμπληρώθηκαν αμέσως. Εκτός από φροντιστηριακά μαθήματα για μαθητές Λυκείου, υπάρχουν τμήματα ξένων γλωσσών, φωτογραφίας, ζωγραφικής, χορού, ενώ σύντομα ξεκινάει Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο.
Παρόμοιες δράσεις συνεχίζονται και φέτος στο Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα, γνωστό ως «Λαμπηδόνα». Στο πρώην δημοτικό αναψυκτήριο, στο άλσος της Αγίας Τριάδας, το οποίο οι κάτοικοι έχουν μετατρέψει σε ανοιχτό στέκι, υπάρχουν δωρεάν μαθήματα αλληλεγγύης για μικρούς και μεγάλους: ενισχυτική διδασκαλία για Γυμνάσιο και Λύκειο, ξένες γλώσσες, θεατρικό παιχνίδι, δημιουργική γραφή, ζωγραφική, αλλά και ανοιχτά σεμινάρια Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης.
Πρόσφατα ο Δήμος Βύρωνα ανακοίνωσε διαγωνισμό για την εκμίσθωση της «Λαμπηδόνας», καθώς και άλλων δύο χώρων, σε ιδιώτες. «Δεν θα αφήσουμε τη «Λαμπηδόνα» να γίνει άλλη μια ιδιωτική καφετέρια», επιμένουν οι κάτοικοι, δηλώνοντας αποφασισμένοι να ακυρώσουν τους διαγωνισμούς.
Στον κοινωνικό χώρο αλληλεγγύης «Ιστός» στο Χαϊδάρι, εκτός από ενισχυτική διδασκαλία για μαθητές Λυκείου, λειτουργούν τμήματα παιδικής ζωγραφικής, μαθήματα γιόγκα για ενήλικες, κοινωνικό ωδείο.
Πλούσιο είναι το πρόγραμμα των μαθημάτων αλληλεγγύης της Επιτροπής Κατοίκων της Ακαδημίας Πλάτωνα, με φιλολογικά μαθήματα για μαθητές αλλά και ξένες γλώσσες και κιθάρα για… τεμπέληδες (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο πρόγραμμα μαθημάτων), μέχρι και μάθημα δημιουργικής γραφής, μάθημα κοσμήματος αλλά και επαγγελματικού μακιγιάζ.
«Σχέδιο Β. Ευρώ ή Δραχμή» είναι ο τίτλος του φυλλαδίου που κυκλοφόρησε το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής και απαντά σε σαράντα επιλεγμένες ερωτήσεις που σχετίζονται με το θέμα.
Το www.tometopo.gr θα προβάλλει σε συνέχειες το φυλλάδιο και θα συμβάλει στη συζήτηση που θα ακολουθήσει.
Ακολουθούν οι 15 πρώτες ερωτήσεις-απαντήσεις :
✔ Τι είναι το Σχέδιο Α και το Σχέδιο Β. Τι διαχωρίζει το ένα από το άλλο;
Οι δύο αυτοί όροι διαμορφώθηκαν σε διεθνές επίπεδο με βάση τις δύο διαφορετικές επιλογές για την πορεία της Ελλάδας. Σχέδιο Α σημαίνει συνέχιση του εγχειρήματος για την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Όσο όμως το σχέδιο αυτό αποτυγχάνει παταγωδώς, προκαλώντας ύφεση και ανεργία, διευρύνοντας αντί να μειώνει το χρέος, τόσο αναπτύσσεται ο προβληματισμός για την αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ. Η συντεταγμένη αποχώρηση από τη ζώνη του ευρώ μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε έξοδο από την κρίση και απαλλαγή από τα δεσμά των δανειστών, αλλά μπορεί να είναι και η αρχή για να δημιουργήσουμε μια νέα Ελλάδα.
✔ Ποιοι έχουν μελετήσει και καταρτίσει Σχέδιο Β για την αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;
Όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Οι μεγάλες τράπεζες και οι μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Πολλά από τα σχέδια αυτά έχουν δοθεί στη δημοσιότητα και έχουν συζητηθεί πολύ. Όπως της γερμανικής Bundesbank, της μεγάλης σκανδιναβικής τράπεζας Nordea Bank AB, του γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας IFO, θεσμικού συμβούλου της Μέρκελ. Στη Γαλλία, επίσης, το Σχέδιο Β για την αποχώρηση της Ελλάδας, συντάχθηκε με την εποπτεία του ίδιου του τότε προέδρου Σαρκοζί και με την ευθύνη του υπουργού οικονομικών και συνεχίζεται τώρα με τον νέο πρόεδρο Ολάντ.
Ανήμερα 17 Νοέμβρη 2012, 39 χρόνια μετά την εξέγερση του ελληνικού λαού ενάντια στη χούντα, με αίτημα ψωμί, παιδεία, ελευθερία, θεωρούμε ύβρη προς την ιστορική μνήμη να συλλαμβάνονται και να σέρνονται σε δίκη, οι τρείς εργαζόμενοι συνδικαλιστές στη Θεσσαλονίκη, με την αστήρικτη και υποκριτική κατηγορία της ‘’παράνομης βίας’’ καθώς και οι δεκάξι νεολαίοι που συνελήφθησαν μέσα στο Πανεπιστήμιο μετά την πορεία για το Πολυτεχνείο.
Επισημαίνουμε τις βαρύτατες πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης, η οποία θέλοντας πάση θυσία να επιβάλλει την αντιλαϊκή της πολιτική, αναλαμβάνει και την ευθύνη μιας ανοιχτής αντιδημοκρατικής πολιτικής επίθεσης, θέτοντας στο στόχαστρο πολιτικές ελευθερίες καταχτημένες με αγώνες και αίμα. Η διαρκής όξυνση της κρατικής καταστολής, η αστυνομική αυθαιρεσία, τα βασανιστήρια διαδηλωτών στη ΓΑΔΑ, η εργοδοτική τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς, τα ρατσιστικά προγκρόμ και η κρατική ενίσχυση των ναζιστικών και φασιστικών συμμοριών είναι το «οπλοστάσιο» που ρίχνουν ενάντια στο λαϊκό εργατικό κίνημα για το υποτάξουν.
Το δικαίωμα του λαού να αγωνίζεται, είναι αδιαπραγμάτευτο. Ειδικά σήμερα, που τα κοινωνικά δικαιώματα, η δημοκρατία, η λαϊκή κυριαρχία, είναι και πάλι στο απόσπασμα. Είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι οι συλλήψεις ακολούθησαν σχεδόν αμέσως μετά τις δηλώσεις από την καγκελάριο της Γερμανίας Μέρκελ, για ‘’βία στην Ελλάδα’’. Τόση προθυμία και δουλικότητα να ικανοποιηθούν οι εταίροι – δανειστές- θύτες;
Καλούμε όλες τις πολιτικές δυνάμεις, συνδικάτα, οργανώσεις και φορείς να κινητοποιηθούν άμεσα σε ένα κοινό συντονισμένο αγώνα ανατροπής της τρομοκράτησης των αγώνων των εργαζομένων, που θυμίζει τις πιο μαύρες μέρες της ιστορίας αυτού του τόπου.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΝΑ ΑΦΕΘΟΥΝ ΑΜΕΣΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΟΙ ΣΥΛΛΗΦΘΕΝΤΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΩΡΑ Η ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ ΔΙΩΞΗ ΤΟΥΣ
Από το Ενημερωτικό Δελτίο Πολιτικής & Οικονομικής Τεκμηρίωσης, Νο 20*
Η πρόσφατη επίθεση των νεοφιλελεύθερων ελίτ σε βάρος των υποτελών τάξεων στην χώρα μας, το Μνημόνιο ΙΙΙ, μεταφράζεται σε μια ενιαία δέσμη επίσημων κειμένων τα οποία είναι: α) ο πολυνόμος που υιοθετήθηκε με την μορφή του κατεπείγοντος την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου, β) αυτό καθεαυτό το «μνημόνιο» και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα (ως παράρτημα του πολυνόμου) και γ) ο προϋπολογισμός.
Για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας οι ανατροπές που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο ΙΙΙ αφενός, αποτελούν λογική συνέχεια ή ολοκλήρωση των απορρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στα δύο προηγούμενα μνημόνια και στους εφαρμοστικούς τους νόμους και αφετέρου, εντάσσονται στην στρατηγική της οριστικής μετάβασης στην νέα εποχή των υπερ-ευέλικτων εργασιακών σχέσεων στην χώρα μας.
Η περαιτέρω μείωση του κόστους της απόλυσης έως και κατά 50%, σε σχέση με τα επίσης μειωμένα επίπεδα της οικείας αποζημίωσης ως ίσχυαν μετά τις ανατροπές του Ιουλίου του 2010, πλήττουν ιδιαίτερα τους έχοντες σήμερα μεγάλη προϋπηρεσία στον ίδιο εργοδότη (άνω των 17 ετών συμπληρωμένων). Η νέα δραματική μείωση του σχετικού κόστους επέρχεται μέσα από την ευθεία μείωση των ποσών που οφείλονται σε περίπτωση απόλυσης για όλες τις κατηγορίες, αλλά και μέσα από την μείωση του ανώτερου χρόνου προειδοποίησης (στους 4 μήνες) σαν μέσο μείωσης αυτών των νέων μειωμένων ποσών στο μισό.
Είναι πλέον προφανές ότι ο στόχος είναι διπλός. Από την μια, διευκολύνεται η απαλλαγή των εργοδοτών από τους εργαζόμενους με μεγάλη προϋπηρεσία και αυξημένη κοινωνική προστασία στα πλαίσια της ανακύκλωσης των εργαζομένων και της πρόσληψης άλλων με τους νέους όρους που επικρατούν στην αγορά εργασίας. Από την άλλη, σε συνδυασμό με τα εκρηκτικά ποσοστά ανεργίας, ενισχύεται η δυνατότητα των εργοδοτών να τρομοκρατούν τους μισθωτούς και να τους υποχρεώνουν να δέχονται να εργάζονται κατά παράβαση της εργατικής νομοθεσίας ή με μείωση των αποδοχών τους.
»Η ριζοσπαστική Αριστερά (…) -όχι μόνο τα πολιτικά κόμματα, αλλά και τα κοινωνικά κινήματα, οι ριζοσπάστες συνδικαλιστές, οι φεμινίστριες, οι εξεγερμένοι νέοι, οι αντιφασίστες- είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να επιβάλει μια εναλλακτική λύση.Ορισμένα τμήματα της Αριστεράς πιστεύουν ότι ήδη διαθέτουν το όραμα και το πρόγραμμα, αλλά στην πραγματικότητα αυτά θα αναδυθούν κατά τη διάρκεια του αγώνα και θα προσλάβουν απρόσμενες μορφές. Κάθε πολιτική συνιστώσα της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς έχει να κάνει τη δική της συνεισφορά και πρέπει να μπορούμε να παίρνουμε μαθήματα ο ένας από τον άλλο».
Πηγή:Η Εφημερίδα των Συντακτών
Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου
-Σήμερα υπάρχουν 26 εκατομμύρια άνεργοι στην Ε.Ε., ενώ η λιτότητα καταβαραθρώνει την ανάπτυξη, αυξάνει το χρέος και 116 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες κινδυνεύουν να πέσουν στη φτώχεια. Είναι αυτός ο σωστός δρόμος;
Απολύτως! Είναι ο μόνος δυνατός δρόμος, εάν θέλεις να διασφαλίσεις τα παράλογα προνόμια της χρηματιστικής ολιγαρχίας, τα σκανδαλώδη κέρδη των τραπεζιτών, των κερδοσκόπων, των πολυεθνικών και των παρασιτικών δανειστών.
Είναι ο σωστός δρόμος να ακολουθήσεις εάν θέλεις να καταστρέψεις όλες τις κατακτήσεις των εργαζομένων στην Ευρώπη από το 1945: κοινωνική ασφάλιση, συντάξεις, ανεκτούς μισθούς, δημόσιες υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης.
Είναι ένας θαυμάσιος δρόμος, εάν θέλεις να μειώσεις μισθούς και συντάξεις χρησιμοποιώντας την ανεργία ως εκβιασμό προς τους εργαζομένους. Είναι ο μόνος λογικός δρόμος, εάν θέλεις να κάνεις τους πολίτες, τους εργαζομένους, τη νεολαία, τις γυναίκες, τους συνταξιούχους να πληρώσουν για την κρίση, για τα χρέη των τραπεζών και για τον σχιζοφρενικό παραλογισμό του συστήματος.
-Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τα προγράμματα λιτότητας της τρόικας στην Ελλάδα έχουν προκαλέσει τέτοια οικονομική καταστροφή, που παρόμοια δεν έχουμε ξαναδεί από τη Μεγάλη Υφεση. Η Αθήνα χρησιμοποιήθηκε σαν το «μαύρο πρόβατο», τώρα όμως όλοι ξέρουν ότι η κρίση είναι συστημική. Τι θα έπρεπε να αλλάξουμε;
Πρέπει να αλλάξουμε τη δομή, δηλαδή το σύστημα ή, με άλλους όρους, τον καπιταλισμό. Για αρχή θα έπρεπε να αρνηθούμε να πληρώσουμε το χρέος τους, αυτό το προϊόν κερδοσκοπίας, διαφθοράς και ανεπιθύμητων δανείων.
Πρέπει να πάρουμε τον έλεγχο των τραπεζών και να δημιουργήσουμε ένα δημόσιο πιστωτικό σύστημα υπό κοινωνικό έλεγχο. Και παράλληλα να οικοδομήσουμε ένα μεγάλο αντικαπιταλιστικό ευρωπαϊκό κίνημα ριζοσπαστικής αλλαγής.
-Το χρηματιστικό κεφάλαιο στρέφει τους εργαζομένους τον έναν εναντίον του άλλου σε μια μάχη για την απασχόληση, πυροδοτώντας ένα καθοδικό σπιράλ στα στάνταρντ ζωής σε επίπεδο Ανατολικής Ευρώπης ή Ασίας. Είναι εφικτή η αναγκαία ενότητα για την αντιμετώπιση αυτής της επίθεσης;
Ή θα αποδειχτούμε ικανοί να ενωθούμε και να πολεμήσουμε μαζί κατά των κοινών εχθρών μας -της τρόικας, του χρηματιστικού κεφαλαίου και της καπιταλιστικής ολιγαρχίας- ή θα ηττηθούμε σε κάθε χώρα ξεχωριστά.
Οι άνθρωποι, τις διαφορές που έχουν σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής τις λύνουν εν ζωή. Και τις λύνουν πάντοτε με πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους. Δεν τις προσωποποιούν. Δεν ξεπέφτουν ποτέ στην εκδήλωση προσωπικής αντιπάθειας, πόσο μάλλον εμπάθειας, για τέτοια ζητήματα ακόμη και στις περιπτώσεις -που για άλλους λόγους- τέτοια αντιπάθεια μπορεί να υπάρχει. Αυτός πρέπει να είναι ο κανόνας, τουλάχιστον για όσους δηλώνουν κομμουνιστές, για όσους θέλουν ν’ αλλάξουν τον κόσμο.
Κατάκτηση των ανθρώπων, από αρχαιοτάτων χρόνων, είναι ο σεβασμός του νεκρού. Ποτέ κανείς δεν ασχημονεί βλέποντας να περνάει από μπροστά του μια κηδεία, ποτέ δεν συμπεριφέρεται με μικρότητα σε βάρος ενός νεκρού, ποτέ δεν εκμεταλλεύεται τον θάνατο, την αναγκαστική σιωπή εκείνου που φεύγει για να τον μειώσει τώρα που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, τις επιλογές του, την ιστορία του.
Αιώνες, επί αιώνων, από γενιά σε γενιά έφτασε ως τις μέρες μας η συνήθεια -που υποδηλώνει έναν απόλυτα υψηλό λαϊκό πολιτισμό- να αποχαιρετάμε τους νεκρούς υπογραμμίζοντας αυτά για τα οποία θεωρούμε πως άξιζαν να ζουν, εκείνα τα οποία μας πρόσφεραν, όλα όσα έκαναν και τα θεωρούμε αξιομνημόνευτα. Εδώ, οι ζώντες εκφράζουμε τον υποκειμενισμό μας. Έναν, όμως, αξιοπρεπή, βαθιά ανθρώπινο και πολιτισμένο υποκειμενισμό χωρίς μικρότητες, κακίες και εμπάθειες. Γι’ αυτό και την ώρα του αποχαιρετισμού βάζουμε στην άκρη ό,τι δεν θεωρούμε σωστό, ό,τι είναι μικρό, ακόμη και αναξιοπρεπές, στην εν ζωή συμπεριφορά του νεκρού. Αυτό είναι όρος απαράβατος για κάθε σοβαρό άνθρωπο που σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους. Πόσο μάλλον για έναν αγωνιστή υπέρ της αλλαγής της κοινωνίας που θέλει να δηλώνει πως οι ιδέες, οι αρχές και οι αγώνες του στοχεύουν και σ’ έναν ανώτερο, από τον σημερινό, πολιτισμό. Σε μια ανθρώπινη κοινωνία.
Στις 20 Νοεμβρίου έφυγε από την ζωή ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Ένας άνθρωπος που, με το λόγο και το έργο του ως συγγραφέας, είχε προκαλέσει αντικρουόμενες κρίσεις. Είναι αλήθεια πως, από ένα σημείο και μετά, η στάση του απέναντι στο ΚΚΕ δεν ήταν φιλική. Στους κομμουνιστές πολλές φορές οι απόψεις του προκαλούσαν οργή. Άνθρωπος αιρετικός κατά σύστημα, δεν χαριζόταν σε κανέναν, ανεξαρτήτως αν αυτό που ξεστόμιζε ή έγγραψε ήταν και το ορθό. Έτσι πίστευε, έτσι έπραττε. Είχε όμως αξιοθαύμαστη αγωνιστική ιστορία στην οποία κανείς δεν μπορεί να μην υποκλιθεί.
Η είδηση για τον θάνατο του Χρ. Μίσσιου φιλοξενήθηκε στο Ριζοσπάστη μέσα σε 93 λέξεις με τον τίτλο «Πέθανε ο Χρόνης Μίσσιος». Διαβάζουμε: «Απεβίωσε χτες, σε ηλικία 82 χρόνων, ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Γεννημένος στην Καβάλα, από γονείς καπνεργάτες, έζησε τα παιδικά του χρόνια σε μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες. Στα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός, μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στο ΕΑΜ, ενώ πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Με το έργο του βεβαίως στην πορεία δε στάθηκε στο πλευρό των λαϊκών αγώνων και της δράσης των κομμουνιστών, αφού δεν πίστευε στη διέξοδο της ταξικής πάλης, ενώ βρήκε ‘‘στέγη’’ στη λεγόμενη ‘‘ανανεωτική’’ Αριστερά».
Το σημαντικό δεν είναι οι λίγες λέξεις του Ριζοσπάστη για τον νεκρό. Το σημαντικό είναι αυτά που γράφονται με τόσο λίγες λέξεις. Και κυρίως αυτά που υπονοούνται. «Πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας». Αν είναι δυνατόν!!! Καφενείο ήταν ο Δημοκρατικός Στρατός; Περίπατος ήταν ο εμφύλιος για να περάσει κανείς και να φύγει; Κι αφού πέρασε για λίγο, μετά που πήγε; Πήγε στον αντίπαλο; Έκανε διακοπές; Ιδιώτευσε;
Αντιφατικά μηνύματα στέλνει εσκεμμένα ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας γύρω από την πρόοδο των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης της Λευκωσίας με την ΕΕ, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ για την υπαγωγή της χώρας σε καθεστώς Μνημονίου, προκειμένου να χορηγηθούν στην Κύπρο χρήματα για να διασώσει το τραπεζικό της σύστημα που έχει υπερεπεκταθεί.
Με δεδομένο ότι σε τρεις μήνες, τον Φεβρουάριο, θα γίνουν στην Κύπρο προεδρικές εκλογές, στις οποίες μάλιστα δεν θα εμφανιστεί εκ νέου ως υποψήφιος ο Δ. Χριστόφιας, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο απερχόμενος πρόεδρος δεν έχει πρόθεση να χρεωθεί προσωπικά την υπογραφή Μνημονίου.
Κάτι τέτοιο θα κατέστρεφε οριστικά και αμετάκλητα την πολιτική υστεροφημία του και θα συνιστούσεαιώνια καταισχύνη για το ΑΚΕΛ και την κυπριακή Αριστερά, απειλώντας τη με πολιτικήπεριθωριοποίηση ή και διάλυση. Με δεδομένο μάλιστα ότι όλες ανεξαιρέτως οι δημοσκοπήσεις δίνουν ως βέβαιο νικητή των προεδρικών εκλογών του Φεβρουαρίου τον ηγέτη της κυπριακής Δεξιάς Νίκο Αναστασιάδη του ΔΗΣΥ, το να χρέωνε ο Δ. Χριστόφιας στην κυπριακή Αριστερά την υπογραφή του Μνημονίου δεν θα ήταν απλώς πολιτικό έγκλημα, αλλά και θα προκαλούσε βαρύτατες υποψίες για το πρόσωπο του Κύπριου προέδρου. Πολύ λογικότερο είναι να χρονοτριβήσει ο Δ. Χριστόφιας και να αφήσει τον νικητή των προεδρικών εκλογών να χρεωθεί το βαρύτατο πολιτικό κόστος της ολέθριας για την Κυπριακή Δημοκρατία υπαγωγής της υπό καθεστώς Μνημονίου.
Με την ανατολίτικη και επαρχιώτικη αντίληψη που κυριαρχεί στην Κύπρο, το οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο του νησιού έχει την αφελή εντύπωση ότι θα κάνει… πλιάτσικο στα δισεκατομμύρια που θα δώσουν η ΕΕ και το ΔΝΤ! Πολλοί στην Κύπρο νομίζουν ότι θα έχουν ακόμη μια ευκαιρία να… πλουτίσουν (!) με τα λεφτά της τρόικας, όπως έκαναν τη δεκαετία του 1970 με τα αραβικά κεφάλαια ή τη δεκαετία του 1990 με τα κλεμμένα δισεκατομμύρια που έφεραν στο νησί για να τα ξεπλύνουν οι απατεώνες που λεηλάτησαν τον δημόσιο πλούτο των κρατών του τέως «υπαρκτού σοσιαλισμού» μετά την κατάρρευση του συστήματος το 1989 έως το 1991. Οταν οι Κύπριοι θα αντιληφθούν ότι θα ζήσουν μέρες χειρότερες από εκείνες της αγγλικής αποικιοκρατίας, θα είναι πια πολύ αργά για να διορθώσουν το σφάλμα τους.
ΚΑΝΕΝΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ! Η ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ!
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟ ΙΚΕΑ στη Λ.ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96-98, ΣΑΒΒΑΤΟ 24 ΝΟΕΜΒΡΗ 10 πμ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ
Εργαζόμενες- Εργαζόμενοι, Συνταξιούχοι, Άνεργοι, Νέες και Νέοι,
Οι εργαζόμενοι της HousemarketAE –ΙΚΕΑ, βρίσκονται σε συνεχείς κινητοποιήσεις για να αποκρούσουν την προσπάθεια της εργοδοσίας να μειώσει τους μισθούς κατά 11% και να τους επιβάλλει την υπογραφή ατομικών συμβάσεων με δυσμενέστατους όρους. Η αγωνιστική αντιμετώπιση του ζητήματος από τους εργαζόμενους(στάση εργασίας/ 24ωρη απεργία, 48ωρη για Παρασκευή –Σάββατο), πανικόβαλε την εργοδοσία που αντιδρώντας σπασμωδικά, απειλεί με απολύσεις αλλά και τη μετακίνηση απεργοσπαστικού μηχανισμού από άλλα καταστήματα. Χαιρετίζουμε την αγωνιστική στάση των απεργών συναδέλφων μας και θεωρούμε ότι συνιστούν παράδειγμα για κάθε κλάδο και για κάθε εργαζόμενο που θίγεται από τα μνημονιακά μέτρα.
Αυτό που συμβαίνει στα ΙΚΕΑ, μια κερδοφόρα επιχείρηση, που με λογιστικές αλχημείες παρουσιάζει μειώσεις κερδών, δεν είναι πρωτόγνωρο. Για να αντιμετωπιστεί, ωστόσο, χρειάζεται εκτός από τη μαχητική αντίδραση των εργαζομένων μακριά από γραφειοκρατικές παλινωδίες και κομματικές περιχαρακώσεις, η ενωτική και συντονισμένη δράση τους, στη βάση των αποφάσεων των γενικών τους συνελεύσεων. Παράλληλα, είναι αναγκαία η συμπαράσταση και συμπαράταξη όλων των μαχόμενων κλάδων, η αλληλεγγύη των εργαζομένων συνολικά που πλήττονται από τα ίδια μνημονιακά μέτρα, που επιβάλλουν οι εκπρόσωποι του υπερεθνικού και εγχώριου κεφαλαίου, τρόικα εξωτερικού (ΔΝΤ –ΕΕ –ΕΚΤ) και τρόικα εσωτερικού (ΝΔ -ΠΑΣΟΚ -ΔΗΜΑΡ).
Ενωτικός μαχητικός αγώνας των εργαζομένων στη βάση των συμφερόντων τους.
Έξω τα μνημόνια και οι τρόικες – νόμος είναι τα συμφέροντα των εργαζομένων.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ
Ο συντονισμός πρωτοβάθμιων σωματείων δηλώνει την αμέριστη συμπαράσταση και υποστήριξή του στον αγώνα τωνεργαζόμενων στο ΙΚΕΑ.Κάθε μάχη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζόμενων, ενάντια στους εκβιασμούς της εργοδοσίας, δεν μπορεί παρά να είναι αγώνας όλων των εργαζόμενων.
Οι εργαζόμενοι στα ΙΚΕΑ, με απόφαση της γενικής τους συνέλευσης, έχουν απορρίψει τις ατομικές συμβάσεις που μειώνουν τους μισθούς έως και 11% και η εργοδοσία, που θέλει να αυξήσει την κερδοφορία της μέσα στην κρίση, επιχειρεί με κάθε τρόπο να κάμψει τις αντιδράσεις «ζητώντας» τους, κατά μόνας, να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις.
Η στάση της εργοδοσίας στα ΙΚΕΑ αποτελεί ένα ακόμα στιγμιότυπο της επίθεσης του κεφαλαίου με στόχο να ξεπεράσει την κρίση του. Όλοι μαζί, κεφάλαιο, τραπεζίτες, κυβερνήσεις, ΕΕ και ΔΝΤ με συνεχείς εκβιασμούς μας τρομοκρατούν για να αποδεχτούμε να δουλεύουμε υποταγμένοι, με όποιες συνθήκες επιβάλλει κάθε φορά η εργοδοσία, προκειμένου να διαφυλάξει τα κέρδη της.
Συνέντευξη του Σπύρου Μαρκέτου, επίκουρου καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ, για τις ρίζες του ρατσισμού στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
Οι εκδηλώσεις ρατσισμού στην ελληνική κοινωνία γίνονται όλο και πιο εμφανείς. Σε ποια χρονική περίοδο ανάγετε το φαινόμενο;
Ο ρατσισμός είναι φαινόμενο ασύμμετρο, με την έννοια ότι εμφανίζεται ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες που έχουν πολύ διαφορετική θέση στον καταμερισμό εργασίας. Δεν είναι κάτι που έχει πρωταρχικά να κάνει με το χρώμα του δέρματος ή με το χρώμα των ματιών. Κανείς δεν σκέφτεται να γίνει ρατσιστής απέναντι στους Ιάπωνες, αλλά πολύ εύκολα μπορεί να γίνει ρατσιστής απέναντι σε άλλους λαούς, που μπορεί εξωτερικά να μοιάζουν με τους Ιάπωνες, αλλά έχουν διαφορετική θέση στον καταμερισμό εργασίας.
Ιστορικά, ο ρατσισμός πρωτοεμφανίστηκε στην Ευρώπη τον 15ο αιώνα, την εποχή της ανακατάληψης της Ισπανίας από τους χριστιανούς Ισπανούς, που τάσσονταν ενάντια στους μουσουλμάνους και τους εβραίους. Τότε ήτανε που αναπτύχθηκε η αντίληψη της καθαρότητας του αίματος. Δηλαδή, για να έχεις δικαιώματα αριστοκράτη (διότι γι’ αυτούς μιλούσαμε εκείνη την εποχή) υποτίθεται πως δεν έπρεπε να έχεις αραβικό ή εβραϊκό αίμα. Από εκεί πήραμε την ιδέα της φυλής – της «ράτσας», η οποία είναι αραβική λέξη και μας ήρθε μέσω των Ισπανών.
Στη συνέχεια, ο ρατσισμός αναπτύχθηκε απέναντι στις ομάδες τις οποίες καταδίωκε η Δύση. Ο ρατσισμός εναντίον των μαύρων, λόγου χάρη, δεν οφείλεται στο ότι μας έκαναν κάτι οι μαύροι, οφείλεται στο ότι εκείνοι ήταν τα θύματά μας. Οι Έλληνες, ευτυχώς, δεν είχαν εμπλοκή σε αυτό. Μιλώ για τους Ευρωπαίους, και ιδιαίτερα για εκείνους που οργάνωσαν το δουλεμπόριο, το οποίο ήταν πολύ σημαντική πλευρά της κοινωνικής ζωής στην Ευρώπη, από τον 16ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Έτσι πλούτισαν πάρα πολλές περιοχές της Γαλλίας ή της Αγγλίας και αυτό έδωσε πολύ σκληρή ρατσιστική ροπή στην κοσμοαντίληψη των ανθρώπων. Αναπτύχθηκε, λοιπόν, ο ρατσισμός εναντίον των μαύρων, ακριβώς γιατί οι μαύροι ήταν τα θύματα και έπρεπε να αναπτυχθεί μια ιδεολογία η οποία να δικαιολογεί τη θυματοποίησή τους. Δεν αναπτύσσεται ρατσισμός απέναντι σε οποιονδήποτε έχει διαφορετικά εξωτερικά χαρακτηριστικά από αυτά της κυρίαρχης ομάδας. Μπορούμε να σκεφτούμε πάρα πολλές περιπτώσεις από την καθημερινή μας εμπειρία για να δούμε ότι αυτό ισχύει.
Γιατί όμως αναπτύσσεται ο ρατσισμός;
Ο πολύ μεγάλος κοινωνιολόγος Ιmmanuel Wallerstein υποστηρίζει ότι ο ρατσισμός είναι παιδί του καπιταλισμού. Δηλαδή, ότι ο τρόπος με τον οποίο οι λίγοι, σε μακρά κλίμακα χρονική, εκμεταλλεύονται και καταπιέζουν τους υπόλοιπους, είναι διαιρώντας τους. Εκείνοι που έχουν στα χέρια τους τα μέσα για να χειρίζονται την κυρίαρχη ιδεολογία καλλιεργούν μία σειρά από διακρίσεις, οι οποίες εμποδίζουν τους καταπιεσμένους και τα θύματα της εκμετάλλευσης να ενωθούν μεταξύ τους.Μια τέτοια, πολύ βασική διάκριση, λόγου χάρη, είναι η διάκριση του φύλου: οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται από κάτω και οι άντρες από πάνω. Μια ακόμη βασική διάκριση είναι η διάκριση του έθνους: οι εργαζόμενοι πρέπει να χωρίζονται σε έθνη. Η τρίτη βασική διάκριση είναι η διάκριση της φυλής –της ράτσας: οι εργαζόμενοι πρέπει να χωρίζονται σε ράτσες, ώστε οι μεν να στρέφονται εναντίον των δε.
Ο αγώνας είναι ανάγκη να κλιμακωθεί, να βγει από τα όρια της διαμαρτυρίας, να προχωρήσει σε νέες πιο δυναμικές μορφές, πάντα ενωμένα, συντονισμένα και με σχέδιο.
Συνέντευξη του Χρήστου Παναγιωτόπουλου,στην εφημερίδα ΠΡΙΝ
Με εγκύκλιο η κυβέρνηση ζητάει από τους δήμους λίστες εργαζομένων για να τους θέσει σε διαθεσιμότητα, να προχωρήσει σε μετατάξεις, μετακινήσεις. Μήπως οδηγούμαστε έτσι σιγά σιγά σε απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, ξεκινώντας από εργαζομένους στην τοπική αυτοδιοίκηση;
Με το μεσοπρόθεσμο 2013-16, που ψήφισε οριακά η βουλή με 153 βουλευτές επιχειρείται μια πιο βάρβαρη, αντιδραστική τομή για τους εργαζόμενους στην Ελλάδα, για τον χαρακτήρα που μέχρι τώρα γνωρίζαμε στην λεγόμενη τοπική αυτοδιοίκηση. Επιχειρούνται σημαντικές ανατροπές. Τις εισηγείται ένα υπουργείο που θέλει κατά επίφαση να λέγεται υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αλλά στην πράξη πρόκειται για ένα υπουργείο απορρύθμισης και προώθησης αντιδραστικών ανατροπών, όπου στόχο έχει να διαλύσει ότι είχε απομείνει ως κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα και ως δημόσια διοίκηση. Τα ελάχιστα στοιχεία που έχουν απομείνει ως κοινωνικό κράτος, το εργατικό κίνημα οφείλει να τα διεκδικήσει και να τα υπερασπιστεί, όχι ταυτιζόμενο με την μέχρι σήμερα δημόσια διοίκηση. Αγωνιζόμαστε, όχι για να υπερασπιστούμε ένα δημόσιο το οποίο φτιάχτηκε και λειτούργησε ως λάφυρο όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, όλων των κομμάτων και όλου του πολιτικού προσωπικού που ασκούσε εξουσία από την κεντρική διοίκηση ως την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά γιατί οι τομές και οι ανατροπές που φέρνει τώρα το μεσοπρόθεσμο αξιοποιούνται στην οικονομική κρίση, την πολιτική των μνημονίων, με τις κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής ένωσης και του ΔΝΤ. Μας φέρνει έναν αιώνα πίσω. Το 1911 καθιερώθηκε η μόνιμη σταθερή εργασία στο Δημόσιο στην Ελλάδα, το 2012 δεν τίθεται απλά σε αμφισβήτηση η μονιμότητα, η σταθερή δουλειά, αλλά πλέον απολύονται εργαζόμενοι στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ. Στρατηγική στόχευση του κεφαλαίου, είναι να υπάρχει ένα άλλου τύπου κράτους, ένα άλλου τύπου δημόσιο, πολύ χειρότερο και πιο αντιδραστικό, ως προς την παροχή υπηρεσιών προς τον λαό και ως προς τα εργασιακά δικαιώματα του. Όλο το προηγούμενο διάστημα, με τον νόμο του Καλλικράτη και με τους νόμους των μνημονίων, επέβαλαν να μειωθούν κατά 50% οι κενές οργανικές θέσεις σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και στην αυτοδιοίκηση. Σήμερα διώχνει 2000 ανθρώπους, τους θέτει σε διαθεσιμότητα μέχρι τον Δεκέμβρη του 2012, άλλους 25000 μέχρι το 2013, με στόχευση το 2015 να μειωθούν κατά 150000. Δεν μπορεί παρά στο βάθος να υπάρχει η απόλυση. Να αποδεχθεί η ελληνική κοινωνία τη βαρβαρότητα που υπάρχει στον ιδιωτικό τομέα, με την ασυδοσία των εργοδοτών, δηλαδή, να επεκταθεί και στον δημόσιο τομέα. Επίδικο του αγώνα του εργατικού κινήματος θα πρέπει να είναι η μόνιμη σταθερή δουλειά, η απαγόρευση των απολύσεων στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, για να υπάρχουν ενιαία δικαιώματα στους ανθρώπους της εργασίας.
Δραματικές διαστάσεις έχει προσλάβει το φαινόμενο των αυτοκτονιών στην Ελλάδα της κρίσης, όπως δείχνουν τα επικαιροποιημένα στοιχεία για τις περιπτώσεις αυτοκτονιών -τελεσθείσες ή και απόπειρες- την περίοδο από το 2009 έως το τέλος Αυγούστου του 2012 που διαβιβάστηκαν στη Βουλή από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι τελεσθείσες αυτοκτονίες ή απόπειρες ανήλθαν το διάστημα της κρίσης, δηλαδή από 1/1/2009 έως 23/08/2012 σε 3.124 πανελλαδικά. Δηλαδή από το 2009 έως το 2011 τα περιστατικά σημείωσαν αύξηση της τάξης του 37%.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει συλλέξει το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, τα περιστατικά αυτοκτονιών ανήλθαν σε 677 το 2009, σε 830 το 2010, σε 927 το 2011 και σε 690 έως την 23η Αυγούστου του 2012.
Τα στοιχεία διαβιβάστηκαν στη Βουλή από τον υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκο Δένδια, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, μετά από ερώτηση που είχαν καταθέσει οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Στάθης Παναγούλης και Νάσος Αθανασίου για τα φαινόμενα υποσιτισμού παιδιών και τις αυτοκτονίες πολιτών, επικαλούμενοι έκθεση της UNICEF που κάνει λόγο για 439.000 παιδιά νηπιακής αλλά και σχολικής ηλικίας που υποσιτίζονται.
Στην απάντηση του, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Νίκος Δένδιας σπεύδει να επισημάνει ότι δεν υπάρχει μόνο ένας καθολικά αποδεκτός παράγοντας που προκαλεί στον άνθρωπο τέτοιας ακραίας μορφής αυτοκαταστροφικές τάσεις, αλλά για ένα φαινόμενο πολυπαραγοντικό που σχετίζεται με εξωγενείς παράγοντες (κοινωνικό, επαγγελματικό, οικογενειακό κλπ), αλλά και με παράγοντες ατομικούς-εσωτερικούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, το 2009 καταγράφονται 265 περιστατικά αυτοκτονιών (τελεσθείσες και απόπειρες), 291 το 2010, 306 το 2011 και 212 έως 23.08.2012.
Από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης έχουν καταγραφεί 55 περιστατικά το 2009, 98 περιστατικά το 2010, 99 περιστατικά το 2011 και 67 περιστατικά το 2012.
Από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουν καταγραφεί 33 περιστατικά το 2009, 38 περιστατικά το 2010, 35 περιστατικά το 2011, 28 περιστατικά το 2012.
Από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας έχουν καταγραφεί 34 περιστατικά το 2009, 42 περιστατικά το 2010, 82 περιστατικά το 2011, 60 περιστατικά το 2012.
Από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Δυτικής Μακεδονίας έχουν καταγραφεί 13 περιστατικά το 2009, 12 το 2010, 17 το 2011, 12 το 2012.
Από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Ηπείρου έχουν καταγραφεί 20 περιστατικά το 2009, 29 περιστατικά το 2010, 19 περιστατικά το 2011, 16 περιστατικά το 2012.
11.000.000 ευρώ. Tο τίμημα που κατέβαλε η Hellas Gold, για να αποκτήσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης 317.000 στρεμμάτων στη Βόρεια Χαλκιδική με σύμβαση που υπέγραψε με το Ελληνικό Δημόσιο, κατόπιν μεσολάβησης του Πάχτα, τότε υφυπουργού Οικονομίας και σημερινού Δημάρχου Αριστοτέλη. Η σύμβαση έγινε χωρίς διαγωνισμό, με απευθείας ανάθεση σε μια εταιρεία που είχε δημιουργηθεί δυο μέρες πριν (με μετοχικό κεφάλαιο 60.000 ευρώ!) και με απαλλαγή της από οποιαδήποτε ευθύνη αποκατάστασης περιβαλλοντικών ζημιών που είχαν γίνει από την καναδική TVX Gold (έφυγε νύχτα από τα μεταλλεία Κασσάνδρας αφήνοντας απλήρωτους 472 εργαζόμενους – συνολικό χρέος της προς τους εργαζόμενους: 17 εκατ. ευρώ).
95.700.000 ευρώ. Το κέρδος των Μπόμπολα – Κούτρα – Τίμις (κύριων μετόχων της “Ελληνικός Χρυσός”) από την τμηματική πώληση της εταιρείας στη μητρική πολυεθνική European Goldfields.
408.000.000 ευρώ. Η αγοραία αξία των μεταλλείων, όπως υπολογίστηκε από διεθνή οίκο έξι μήνες μετά την πώλησή τους από το Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή 37 φορές παραπάνω. Αυτό δεν εμποδίζει την τότε ελληνική κυβέρνηση να επιδοτήσει την “Ελληνικός Χρυσός” με 15.000.000 ευρώ.
2.300.000.000 ευρώ. Η σημερινή αξία των μεταλλείων στο χρηματιστήριο του Τορόντο, μετά την εξαγορά της European Goldfields από την Eldorado Gold (πολυεθνική εταιρεία με έδρα τον Καναδά και με κύριους επενδυτές funds και τράπεζες όπως η JP Morgan και η Goldman Sachs) η οποία κατέχει πλέον το 95% των μετοχών της Ελληνικός Χρυσός.
15.436.000.000 (!) ευρώ. Η αξία των μεταλλευμάτων που βρίσκονται στα μεταλλεία της Χαλκιδικής.
0 ευρώ. Το κέρδος του Ελληνικού Δημόσιου. Σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα, ο ορυκτός πλούτος ανήκει αποκλειστικά στις εταιρείες που τον εκμεταλλεύονται και δεν προβλέπεται η απόδοση δικαιωμάτων στο Δημόσιο από την εκμετάλλευσή του. Γι’ αυτό άλλωστε η Τρόικα αρνήθηκε να αποδεχθεί τα μεταλλεία της Χαλκιδικής στις εγγυήσεις που έδωσε η ελληνική κυβέρνηση για τη δανειακή σύμβαση.
Για πολλοστή φορά ο Χ.-Β. Ζιν, οικονομολόγος του γερμανικού κατεστημένου, μιλάει για «προσωρινή έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη», εννοείται πάντα υπό τους όρους των δανειστών.
Το Ifo , ερευνητικό οικονομικό ινστιτούτο του Μονάχου επικεφαλής του οποίου είναι ο Ζιν, είναι θεσμικός σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης. Αν αυτό δεν σημαίνει ότι μελετάται πράγματι η έξοδος της Ελλάδας –και της Πορτογαλίας– από τους κυρίαρχους κύκλους, τότε τι σημαίνει άραγε; Ενδιαφέρον στην παρούσα συνέντευξη παρουσιάζουν οι πολιτικές εκτιμήσεις του Ζιν. Πρώτον, ότι ο ζυγός του ευρώ και η πολιτική λιτότητας που συνεπάγεται φέρνει “στο χείλος του εμφυλίου πολέμου” τις χώρες του Νότου και δεύτερον ότι “η υπερβολική πολιτική διασώσεων αποσταθεροποιεί το γερμανικό πολιτικό σύστημα».
των Armin Mahler και Michael Sauga
Μετάφραση Αριάδνη Αλαβάνου
SPIEGEL: Κ. Ζιν, η καγκελάριος Μέρκελ αισθάνεται σαν να την έχουν αφήσει οι Γερμανοί οικονομολόγοι ξεκρέμαστη. Κάποτε είπε ότι οι συμβουλές που της δίνουν είναι “εντελώς αντιφατικές”. Μπορείτε να διαπιστώσετε πόθεν ορμάται;
Ζιν: Όχι.
SPIEGEL: Μα, τι λέτε; Οι οικονομολόγοι έχουν εντελώς διαφορετικές ιδέες για το πώς θα σωθεί το ευρώ. Π.χ., εσείς προτείνετε να αποχωρήσουν προσωρινά χώρες από την Ευρωζώνη μέχρι να αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Άλλοι, αντίθετα, συνιστούν να γίνει κοινό το χρέος σε όλη την Ευρωζώνη. Πώς μπορούν οι πολιτικοί να χειριστούν την κατάσταση με τόσο αντίθετες συμβουλές;
Ζιν: Υπάρχουν διαφορές στις προτεινόμενες λύσεις, αλλά στην ανάλυση οι αποκλίσεις είναι λιγότερες. Σήμερα πολλοί συμφωνούν για τα ελαττώματα του ευρώ.
SPIEGEL: Αλλά δεν συμφωνούν στο πώς θα σωθεί το ευρώ ή εάν θα έπρεπε να σωθεί.
Ζιν: Ελπίζω ότι μπορεί να διορθωθεί. Η κρίση του ευρώ προχωρά κατά φάσεις και πάντα μας λένε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική για την επόμενη φάση, γιατί αλλιώς το ευρώ θα καταρρεύσει. Έτσι υποτίθεται ότι δεν υπήρχε εναλλακτική όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έδωσε τα δάνεια μέσω του προγράμματος TARGET*, όταν ανάγκασε την Bundesbank να αγοράσει κρατικά ομόλογα των νοτιο-ευρωπαϊκών χωρών παρά τη θέλησή της, και όταν εγκρίνονταν όλο και μεγαλύτερα κονδύλια διάσωσης. Τώρα, σχεδιάζουν να δημιουργήσουν τραπεζική ένωση και να κοινωνικοποιήσουν τα χρέη των τραπεζών της Νότιας Ευρώπης. Το επόμενο βήμα θα είναι η εφαρμογή ευρωομολόγων…
SPIEGEL: … πράγμα που απορρίπτει μετά βδελυγμίας η γερμανική κυβέρνηση.
Ζιν: Όταν χτυπηθεί η Γαλλία από την κρίση, όπως όλοι φοβούνται, η γερμανική κυβέρνηση δεν θα μπορεί να αρνηθεί αυτό το αίτημα. Αυτή η εξέλιξη θα οδηγήσει τελικά σε ένα σύστημα που δεν θα έχει πολλά κοινά με την οικονομία της αγοράς. Η ΕΚΤ και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), ο μόνιμος μηχανισμός που θα διαδεχθεί τον σημερινό προσωρινό, θα κατευθύνουν λοιπόν τη ροή του κεφαλαίου –με την έγκριση των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης– σε χώρες στις οποίες δεν θέλει πλέον να πηγαίνουν. Αυτό θα καταλήξει σε απώλειες όσον αφορά την οικονομική μεγέθυνση σε όλη την Ευρώπη και θα εξακολουθήσουμε να πετάμε χρήματα έξω από το παράθυρο, στη Νότια Ευρώπη. Και κάτι περισσότερο, θα δημιουργηθεί διχόνοια, διότι αυτό μετατρέπει χώρες συμμαχικές σε πιστωτές και οφειλέτες.
Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2010. Στα περίχωρα της Πάτρας δύο συνεργεία μαζεύουν ελιές. Ο Λευτέρης, ο Γιάννης, ο Θόδωρος, άνεργοι Έλληνες. Ο Αλία, ο Ιλίρ, ο Μαθιούλα, άνεργοι μετανάστες. Τα δύο συνεργεία διασταυρώνονται, ανταγωνίζονται, τσακώνονται. Οι γαλήνιοι ελαιώνες, τα παράξενα και θαυμαστά γεγονότα ανάμεσα στα ελαιόδεντρα δεν τους ημερεύουν. Οι μετανάστες κάθε Κυριακη παίζουν κρίκετ σε ένα εγκαταλειμμένο γήπεδο. Το κρίκετ εμπλέκεται στους ανταγωνισμούς των δύο συνεργείων. Ένα απειλητικό μπαλάκι επικρέμαται πάνω τους. Σαν να ήρθε από το γήπεδο της χώρας των θαυμάτων της Αλίκης, όπου η κακιά βασίλισσα διέταζε να αποκεφαλίζονται οι ηττημένοι. Επικίνδυνα παχνίδια σε μια πόλη που σπαράσσεται.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
*O Bασίλης Λαδάς γεννήθηκε το 1946 στην Πάτρα, όπου ζει και εργάζεται ως δικηγόρος. Από το 1972 έχουν εκδοθεί αρκετές ποιητικές συλλογές του, οι πρώτες επτά με το ψευδώνυμο Βασίλης Αρφάνης, ενώ η πιο πρόσφατη είναι τα Δείπνα (εκδ. Γαβριηλίδης, 2011). Στα πεζά του συγκαταλέγονται η Πόλη και ο μύθος, το Ρίον-Αντίρριον, η Ασώματη κεφαλή, το Μουσαφεράτ και τα Παιχνίδια κρίκετ (Γαβριηλίδης, 2012).
Μπορεί να πέρασε αρκετός καιρός από τότε που το δημοφιλές διεσέλιδο των Νέων “Οι αταίριαστοι” έπεσε θύμα της κρίσης του Τύπου και κόπηκε, ωστόσο η πρωτοτυπία του κρατά ακόμη ζωντανή την ανάμνησή της, σε βαθμό που το νέο βιβλίο των εκδόσεων Γκοβόστη που αναδημοσιεύει τους 62 διαλόγους μιας διετίας να γίνει σίγουρα ευπρόσδεκτο από το αναγνωστικό κοινό.
Η πολιτική είδηση πάντως δεν είναι η έκδοση του βιβλίου, αλλά η βραδιά της παρουσίασής του, την ερχόμενη Τρίτη 27/11 στις 7 μ.μ. στο Μέγαρο Μουσικής, όπου οι διοργανωτές κατόρθωσαν το …ακατόρθωτο. Να συγκεντρώσουν σε ένα τραπέζι τον Αλέξη Τσίπρα, τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Φώτη Κουβέλη, την Αλέκα Παπαρήγα και τον Νίκο Δένδια. Τη συζήτηση θα πλαισιώσουν ακόμα ο διευθυντής των Νέων, Χρήστος Μέμης και ο ζωγράφος Παναγιώτης Τέτσης.
Πολύ αμφιβάλλουμε αν το πάνελ όντως ανταποκριθεί χωρίς επίκληση διπλωματικών ασθενειών. Το ενδιαφέρον δεν πέφτει στην παρουσία του δημοσιογράφου, του ζωγράφου ή ακόμη και του υπουργού, ούτε φυσικά στο ζευγάρι Κουβέλης – Βενιζέλος, η συνάντηση των οποίων όταν γίνεται με κάμερες σχεδόν πάντα συνεπάγεται την ανακοίνωση επώδυνων μέτρων για τα λαϊκά στρώματα.
Τα “φώτα” πέφτουν στα ζευγάρια Τσίπρας – Παπαρήγα και Τσίπρας – Κουβέλης, γιατί οι αντιθέσεις (και πολύ περισσότερο οι ασυμφιλίωτες αντιθέσεις) είναι αυτές που τρέφουν ένα διαστραμμένο τηλεοπτικού τύπου ενδιαφέρον για τη σύγκρουση και πολύ περισσότερο τη σύγκρουση των αντιθέτων. Είναι η ασυνεννοησία (όπως αποτυπώνεται και στον Πύργο της Βαβέλ στο εξώφυλλο του βιβλίου) που εδώ επιδιώκεται και όχι η σύνθεση σε ανώτερο επίπεδο της θέσης και της αντίθεσης, σε μια διαλεκτική αντίληψη της πολιτικής. Οι αταίριαστοι της Αριστεράς πουλάνε ακόμα, όχι όμως από αγωνία για την αποτελεσματικότητα μιας μετωπικής και αποφασιστικής πολιτικής δράσης αλλά για να συντηρείται διαρκώς το ρητορικό ερώτημα “γιατί δεν ενώνεται η Αριστερά;”.
«Οι διαφωνίες και οι έριδες ανάμεσα στο ΔΝΤ και την Ευρωζώνη, μεταξύ μελών της ίδιας της Ευρωζώνης, οι συνεχείς αναβολές για την λήψη απόφασης από το Eurogroup επιβεβαιώνουν το χάος, το πλήρες αδιέξοδο, και την έλλειψη κάθε προοπτικής βιωσιμότητας σε οποιαδήποτε πολιτική της τρόικα για το ελληνικό χρέος.
Το ΔΝΤ φαινομενικά εμφανίζεται πιο θετικό προς την Ελλάδα, προτείνοντας ένα O.S.I.(Official Sector Involvement) δηλαδή την περικοπή των απαιτήσεων των κρατών – πιστωτών της Ελλάδας, όπως είχε γίνει στις αρχές του χρόνου με το P.S.I. (Private Sector Involvement). Στο βάθος των πραγμάτων όμως το ΔΝΤ παίρνει έγκαιρα πρωτοβουλία μετάθεσης ευθυνών μόνο στους άλλους, για ένα πρόγραμμα βασανιστηρίων που έχει επιβληθεί εδώ και τρία χρόνια στην Ελλάδα και είναι πλέον νεκρό και για το οποίο το ίδιο είναι φυσικός και ηθικός συναυτουργός στο έγκλημα κατά του ελληνικού λαού.
Είναι σαφές πια πως ούτε η συμβολική περικοπή του ελληνικού χρέους προς κράτη και διεθνείς οργανισμούς, ούτε η παράταση της περιόδου αποπληρωμής, ούτε η μείωση των τόκων, ούτε η αγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, ούτε κανένας Άγιος Βασίλης δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους σε συνδυασμό με μια ταχεία έξοδο από την ύφεση.
Η πλήρης αποτυχία του σχεδίου της τρόικα σημαίνει ότι η αδυναμία πληρωμών και η έξοδος από το ευρώ είναι μέσα στην πορεία των πραγμάτων. Το απίστευτο χάος, οι συγκρούσεις, η αίσθηση κατάρρευσης και αδιεξόδου, τα εγωιστικά συμφέροντα κάθε κυβέρνησης, το κλίμα του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» σε σχέση με τις βαριές ευθύνες, οι αλληλοκατηγορίες δείχνουν ότι η έξοδος από το ευρώ μπορεί να προκύψει κάθε στιγμή και για οιαδήποτε αφορμή. Ακόμη κι αν και είναι πολύ πιθανό, – προκύψει τελικά συμβιβασμός, όπως έγινε κι άλλες φορές, στο Eurogroup την επόμενη εβδομάδα, αντί να λύσει θα κάνει πιο περίπλοκο και με πιο επώδυνες συνέπειες ένα πρόγραμμα ήδη βαρύτατο για την Ελλάδα.
Η μεγάλη αστάθεια του ευρώ, η υποβάθμιση της Γαλλίας, η πιστωτική αναξιοπιστία του EFSM προσθέτουν ακόμη πιο μελανά χρώματα στην εικόνα.
Η κυβέρνηση, δυστυχώς μετά και η αντιπολίτευση, φέρνουν τεράστιες ευθύνες για την έλλειψη ενός εναλλακτικού σχεδίου και για το ενδεχόμενο η έξοδος από το ευρώ να βρει τον ελληνικό λαό πιο ανέτοιμο και απροετοίμαστο ως νέα καταιγίδα. Τη στιγμή που η έξοδος από το ευρώ και η εθνική νομισματική πολιτική μπορούν να αποτελέσουν τη μεγάλη δυνατότητα για την γρήγορη ανασυγκρότηση της Ελλάδας.
Το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής καλεί τους πολίτες να αφυπνισθούν, να κατανοήσουν ότι έχει φτάσει πια η στιγμή των γενναίων αποφάσεων και να συμμετάσχουν στην μεγάλη λαϊκή και πατριωτική προσπάθεια για το Σχέδιο Β, την συγκροτημένη, οργανωμένη, σχεδιασμένη πορεία μας προς ένα καλύτερο μέλλον.»
Φρίκη αισθάνεται κάθε πολιτισμένος άνθρωπος για τα ειδεχθή εγκλήματα που διαπράττει το αιμοσταγές κράτος-τρομοκράτης του Ισραήλ εναντίον των αμάχων Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας. Σφοδρότατη απέχθεια ή και δικαιολογημένο μίσος προκαλούν οι εσκεμμένες δολοφονίες δεκάδων παιδιών και μανάδων της Παλαιστίνης από τους Ισραηλινούς κατακτητές, οι οποίες φυσικά μόνο τυχαίες δεν είναι.
Αποσκοπούν στο να τρομοκρατήσουν τον παλαιστινιακό πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας, ώστε να δημιουργηθεί γόνιμο πολιτικό έδαφος για την εγκατάσταση και στη Γάζα μιας παλαιστινιακής διοίκησης που θα είναι ανδρείκελο, μαριονέτα των Ισραηλινών και θα εκτελεί τις εντολές του Τελ Αβίβ αδιαμαρτύρητα. Πολύ θα ήθελαν οι Ισραηλινοί ηγέτες να είχαν και στη Γάζα μια παλαιστινιακή διοίκηση ανάλογη με εκείνη των κατεχόμενων εδαφών της Δυτικής Οχθης, αλλά για την ώρα αυτό δεν φαίνεται εφικτό. Η κτηνωδία του Ισραήλ δεν οφείλεται βεβαίως μόνο στα θηριώδη αισθήματα της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Βενιαμίν Νετανιάχου. Πέραν της κατατρομοκράτησης του παλαιστινιακού πληθυσμού, το Τελ Αβίβ επιδιώκει μέσω των στρατιωτικών αυτών πληγμάτων, αλλά και μεγάλων πολεμικών επιχειρήσεων που σχεδιάζει, να αντιμετωπίσει τον μεταβαλλόμενο συσχετισμό δυνάμεων στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή. Εστιάζοντας σήμερα την προσοχή μας στα προβλήματα του Ισραήλ με τους Παλαιστινίους της Λωρίδας της Γάζας, πρέπει να υπογραμμίσουμε ευθύς εξαρχής ότι η ανατροπή του καθεστώτος του Χόσνι Μουμπάρακ στην Αίγυπτο υπήρξε τεράστια απώλεια για το Τελ Αβίβ. Το καθεστώς Μουμπάρακ όχι μόνο ήταν υποχείριο των ΗΠΑ και ως εκ τούτου ήταν ανυπολόγιστης αξίας σύμμαχος του Ισραήλ, αλλά και οι ένοπλες δυνάμεις και οι μυστικές υπηρεσίες της Αιγύπτου έβριθαν κυριολεκτικά από πράκτορες των ΗΠΑ και του Ισραήλ, ιδίως στα ανώτερα κλιμάκιά τους. Η κατάσταση στον αιγυπτιακό στρατό δεν έχει αλλάξει ριζικά μετά την ανατροπή του προηγούμενου καθεστώτος.