Χωρίς το «αριστερό άλλοθι» της ή αλλιώς την «αριστερή τσόντα» της πορεύεται η κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ μετά την «ολίγον» αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ ένα ακριβώς χρόνο μετά την συγκρότηση της τρικομματικής κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση μπορεί να εμφανίζεται αποδυναμωμένη μετά την αποχώρηση της «αριστεράς της ευθύνης», αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι δεν είναι αρκετά δυνατή για να προχωρήσει πιο γρήγορα και αποτελεσματικά τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές, με αιχμή του δόρατος τις «μεταρρυθμίσεις» που στην ουσία διασφαλίζουν ότι το μεγάλο κεφάλαιο θα βγει από την καπιταλιστική κρίση με τις μικρότερες δυνατές απώλειες φορτώνοντας όλα τα βάρη στις πλάτες του λαού και συνάμα δημιουργεί τις προυποθέσεις για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας.
Αντίθετα η δικομματική ΝΔ –ΠΑΣΟΚ μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο επικίνδυνη και καταστροφική, αν ο λαός δείξει ανοχή ή σκύψει το κεφάλι του στις αντιδραστικές «μεταρρυθμίσεις» που εξολοθρεύουν οριστικά τα εναπομείναντα δικαιώματα και κατακτήσεις του, αν αποδεχθεί με άλλα λόγια να ζήσει ως σύγχρονος σκλάβος υποκύπτοντας διαρκώς στη λογική του μη χείρον βέλτιστον, στα εκβιαστικά ψευτοδιλήμματα «μέσα ή έξω από το ευρώ», «ελεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη χρεωκοπία», και την ιδεολογική τρομοκρατία.
Οι αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό, που προκλήθηκαν με αφορμή το κλείσιμο της ΕΡΤ, καθόλου δεν σημαίνουν «πολιτική αστάθεια» και άρα «αδυναμία» του αστικού πολιτικού συστήματος να περάσει τα βάρβαρα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με τους ξένους δανειστές και συμμάχους της εγχώριας πλουτοκρατίας. Αντίθετα, οι αναταράξεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν, πέρα από τον ανασχηματισμό και την συγκρότηση του νέου κυβερνητικού σχήματος ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, στην επιτάχυνση των διεργασιών για μια συνολική ανανέωση και αναδιάταξη του αστικού πολιτικού που συγκροτείται ήδη στη βάση του υπό διαμόρφωση δίπολου ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι ο όποιος «συμβιβασμός» επιτευχθεί μεταξύ της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, μέσα από την περιβόητη «επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας», θα αποτελέσει την αφετηρία για κλιμάκωση της μετωπικής επίθεσης, πατώντας πάνω στην παράταση της ανοχής και της καλλιέργειας νέων αυταπατών στα λαικά στρώματα.
Η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζουμε και τόσα πολλά πράγματα για την φωτογραφία αυτή. Μόνο ότι αυτός που την τράβηξε (δηλαδή αυτός στον οποίο απευθύνεται η μουτσούνα) ήταν ο σωματοφύλακας του Ιωσήφ Στάλιν.
Δεν αντέδρασε. Δεν ήταν η πρώτη φορά που δεχόταν την προσβολή αδιαμαρτύρητα, αλλά του ήταν αδύνατο να το υποστεί ΚΑΙ σήμερα. Και μπροστά σε τόσο κόσμο. Εδώ και καιρό, πολύ καιρό η ίδια ιστορία! Ξεροκατάπιε. Δε μίλησε. Πάλι δε μίλησε! Ένιωσε να σιγοβράζει, να φουντώνει το αίμα του, να σκάει το κεφάλι του από θυμό, να πνίγεται… Κάνοντας ένα νεύμα στον Επόπτη γραμμής, έτρεξε όσο πιο γρήγορα μπορούσε στις τουαλέτες του κεντρικού κτιρίου για να πάρει μια βαθιά ανάσα. Έριξε νερό στο μέτωπο του και έπιασε την καρδιά του. Πόσο θα ‘θελε να ‘χει το θάρρος εκείνου του παλιόφιλου, του Νικόλα, που πήγε και κάπνισε ένα ολόκληρο τσιγάρο παρακαλώ στις τουαλέτες, αψηφώντας το συναγερμό και την σχεδόν αυτόματη σύλληψη του -από την Ασφάλεια του Ιδρύματος- σαν ιδανικός αυτόχειρας.. Πόσο θα θελε να βροντήξει δυνατά την πόρτα πίσω του, φωνάζοντας και βλαστημώντας για τα χαμένα του όνειρα, για την κακή του νιότη.. αλλά όχι.. δε θα τους έκανε τη χάρη! Μόλις η καρδιά του πήρε τον κανονικό της χτύπο, γύρισε στωικός και ελαφρά χαμογελαστός στο πόστο του. Σκέφτηκε πως ο λόγος του Επόπτη ήταν σε όλους εριστικός. Σε όλους ειρωνικός – τον είχαν πια συνηθίσει- και πως η απαξία στη δουλειά και στην υπερπροσπάθεια τους, δεν ήταν παρά ο τρόπος του άξεστου ανώτερου να ρίχνει ύπουλα το ηθικό των κατωτέρων του.
Το ΙΔΡΥΜΑ βρίσκεται στο κέντρο της πόλης -μοίρα και προορισμός μαζί- και το σέβονται όλοι όσοι δεν ομολογούν πως το φοβούνται. Ζούνε χάρη σ’ αυτό τουλάχιστον οι μισές οικογένειες της πόλης, αφού το λιγότερο ένα μέλος από καθεμιά τους είναι διορισμένο ισόβια με δυνατότητα μικρών αυξήσεων ανά δεκαετία καθώς και συνταξιοδότηση. Κανείς δεν ονειρεύτηκε ποτέ να δουλέψει εκεί, αλλά ποιος πετάει μια τέτοια οριακά καλή τύχη απ’ το παράθυρο; Έτσι, από τη μια μέρα στην άλλη, ο καθένας μπορεί να πάει αρχικά για λίγο καιρό και εν τέλει να μείνει μια ζωή, αφού τη μικρύνει βεβαίως αρκετά ώστε να χωρέσει. Πάει λέει, μέχρι να αποφασίσει με ποιο τρόπο θα πραγματοποιήσει το μεγάλο του Όνειρο, αυτό δηλαδή που γεννήθηκε ο καθένας για να ζήσει. Όλοι έχουν από ένα τέτοιο μεγάλο Όνειρο, αλλά αν δεν έχεις τίποτα χειροπιαστό στα χέρια σου, κάλλιο για λίγο η δουλειά στο μεγάλο Ίδρυμα. Είναι γνωστό σε όλους πως τα έσοδα που εξασφαλίζει το ίδρυμα είναι οριακά αν δεν δουλεύει και κάποιος άλλος στο σπίτι, σε δουλειά εκτός Ιδρύματος. Εξακολουθεί ωστόσο να είναι μια καλή δουλειά με τις κάθε φορά σημερινές συνθήκες.
Μια μέρα σαν κι αυτή, μια τέτοια μέρα, δε θα ‘πρεπε καν να έρθει για δουλειά, όχι να του μιλάνε κιόλας κατά αυτόν τον τρόπο! Για πάρα πολλά βασανιστικά λεπτά, δηλαδή μέχρι το τέλος της βάρδιας, δεν μπορούσε να αποφασίσει τι πραγματικά τον πείραξε περισσότερο: Το ότι ήρθε στη δουλειά αμέσως μετά την κηδεία του πατέρα του ή το ότι περίμενε να εκτιμηθεί αυτή η πράξη του από το Ίδρυμα και δεν εκτιμήθηκε; (περισσότερα…)
»Τα παιδιά έχουν το δικό τους μοναδικό τρόπο να βλέπουν , να σκέφτονται και να αισθάνονται. Τίποτε δεν είναι λιγότερο συνετό από το να θέλουμε να τον αντικαταστήσουμε με τους δικούς μας τρόπους.»
Όταν εκείνο το απόγευμα έφτασε ο ξένος στο χωριό, κανείς δεν του έδωσε σημασία. Ο ξένος περιπλανήθηκε στους δρόμους γι’ αρκετή ώρα, μέχρι που βρήκε ένα ερειπωμένο σπίτι κι έκρυψε το σάκο του σε μια εσοχή, και μόλις ήρθε το βράδυ έστρωσε την τρύπια του κουβέρτα στο πάτωμα και αποκοιμήθηκε.
Το επόμενο πρωινό ο ξένος ξύπνησε πεινασμένος. Το στομάχι του γουργούριζε γιατί είχε να φάει μέρες. Έψαξε τα σκουπίδια που ήταν πεταμένα στο κατώφλι του απέναντι σπιτιού κι αφού πάλεψε με τις γάτες βρήκε ένα κομμάτι ξερό ψωμί και το καταβρόχθισε. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη και όλος ο κόσμος είχε βγει έξω. Ο ξένος περπάτησε για λίγο δίπλα τους, μα για μια ακόμη φορά κανείς δεν τον πρόσεξε. Έπειτα έστριψε σ’ ένα σοκάκι, βγήκε απ’ το χωριό και προς το μεσημέρι βρέθηκε σε μια πηγή με καθαρό νερό. Έσκυψε λοιπόν, γέμισε τις χούφτες του με νερό και ξεδίψασε. Ύστερα επέστρεψε στο καταφύγιό του.
Ο καιρός πέρασε κάπως. Γενικά ο ξένος απέφευγε να κυκλοφορεί με το φως της μέρας κι ώσπου να σουρουπώσει, λούφαζε στη γωνίτσα του δίχως να ενοχλεί κανέναν και μόνο όταν ερχόταν το δειλινό έβγαινε για να βρει τροφή. Ένα τέτοιο απόγευμα, την ώρα που ο ουρανός σκοτείνιαζε, ένας γέρος είδε τον ξένο να περιφέρεται με τα φθαρμένα του ρούχα και τον περιμάζεψε. Ο γέρος τον πήγε σπίτι του, του έβαλε ένα πιάτο φαγητό, του γέμισε ένα ποτήρι με κρασί και ο ξένος ήπιε και έφαγε. Ύστερα ο γέρος έδειξε το αχυρόστρωμα που βρισκόταν πίσω απ’ το τραπέζι. «Μπορείς να κοιμηθείς εκεί», του είπε και ο ξένος τον ευχαρίστησε και του φίλησε το χέρι. Τον αποκάλεσε μάλιστα «Άρχοντα». «Τα λέμε αύριο, ξένε», του είπε ο γέρος κι έσβησε το φως.
Την επομένη ο ξένος σηκώθηκε νωρίς και ρώτησε τον γέρο: «Άρχοντα, έχεις καμιά δουλειά για μένα;». Και ο γέρος απάντησε: «Ξένε, ξεκουράσου». Τη δεύτερη όμως μέρα που τον ξαναρώτησε, ο γέρος σκέφτηκε πιο λογικά: «Ναι, έχω κάτι για σένα» και του έδωσε μια σκούπα και ο ξένος σκούπισε το σπίτι που ήταν βρώμικο, γιατί είχε να καθαριστεί από την εποχή που ζούσε η γυναίκα του. Ο ξένος έκανε καλή δουλειά, ο γέρος χάρηκε και για να τον ανταμείψει τον έντυσε με τα ρούχα του γιου του που τον είχε εγκαταλείψει.
Ένα βράδυ έκανε πολύ κρύο και ο γέρος άναψε το τζάκι και κάθισε με τον ξένο μπροστά στη φωτιά. Τότε ο ξένος πρόσεξε ένα ωραίο καμπυλωτό αντικείμενο που κρεμόταν στον τοίχο και ρώτησε τον γέρο: «Τι είναι αυτό;» και ο γέρος απάντησε: «Μ’ αυτό παίζεις μουσική». Και ο ξένος είπε: «Μπορώ να το κρατήσω για λίγο;». Και ο γέρος είπε «Ναι». Ο ξένος ξεκρέμασε την κιθάρα, την έβαλε στα γόνατά του και χτύπησε με τα δάχτυλα τις χορδές. Ο γέρος γέλασε καλόκαρδα κι έκλεισε τ’ αυτιά του. «Σου τη χαρίζω», είπε, και ο ξένος φίλησε ξανά το χέρι του γέρου.
Η κυρία Κική ετοιμάζει είκοσι φραγκόκοτες παραγεμιστές. Προέρχονται από το οικογενειακό αγρόκτημα. Ετοιμάζει και μια ντουζίνα ταψάκια πάστα φλόρα, με μαρμελάδες δικής της παρασκευής. Ολα εξαίρετα. Εχει τόσο μεγάλη οικογένεια, είναι τόσο φαγάδες, ετοιμάζει τραπέζι δεκάδων; Οχι, αλλά έχει πολλούς φίλους και φίλους φίλων: όλα θα καταλήξουν σε σπίτια μακρινά και θα προσφέρουν χαρά ακόμη και σε αγνώστους. Χαρά της, η χαρά τους.
Η κυρία Κική ασκεί μια αρχαία, οικεία τέχνη: φτιάχνει «δέματα χαράς». Ασκεί έναν τελετουργικό ρόλο αρχαίο, που συνέχει κοινότητες και κοινωνίες: είναι τροφός και δότης. Μοιράζει αποδοσίδια: τα δέματα-δώρα που στέλνονται απ’ το νησί προς τους συγγενείς της πόλης, προς τα παιδιά που σπουδάζουν ή ξενοδουλεύουν. Με ταχυδρόμο ιδιώτη, με έναν ταξιδιώτη, με τον λοστρόμο του πλοίου της γραμμής ή το ΚΤΕΛ, με τα Ελληνικά Ταχυδρομεία.
Αποδοσίδι. Κόβουμε τους σπάγγους, ανοίγουμε την κούτα. Σε αλουμινόχαρτο, λαδόκολλα και τάπερ: σπανακόπιτα, παστίτσιο, κεφτέδες, κρομμυδόπιτα, χόρτα άγρια έτοιμα για ζεμάτισμα, βρουβοβλάσταρα και άγρια σπαράγγια, δυο δάχτυλα λουκάνικο, ολίγο παξιμάδι κρίθινο. Λεμόνια απ΄τον κήπο να γεμίζουν τα διάκενα. Ενα φακελάκι με χαρτζηλίκι. Στον καιρό τους, και μια χεριά αβιόλες, άνθη του αγρού.
Οπως τον καιρό που ο παπα-Αδαμάντιος έστελνε απ’ τη Σκιάθο του γιου του του αχαϊρευτου ξηροχτάποδα και φανέλες. Η παράδοση συνεχίζεται ακμαία. Τη συνεχίζουν αδέλφια, φίλοι, συχνότατα χωρίς τη μεσολάβηση ταχυδρόμου. Χέρι-χέρι το παρθένο ελαιόλαδο απ’ τη Μάνη, κρασί απ’ τη νήσο, τσίπουρο απ’ την Αιτωλία, κοκκόρια και κατσίκια, όσπρια, μυζήθρες, μαρμελάδες. Τα παλαιά αποδοσίδια δεν είναι πια μονής κατεύθυνσης· τώρα παίρνουν χαρακτήρα διαρκών ανταλλαγών, εγκαθιδρύουν μια οικονομία δώρου, κυκλοφορούν ύλες και χειρονομίες πολύτιμες σε περιβάλλον ερειπίων, εκτοπίζουν φόβους και μοναξιά. Κάποιος σε σκέφτεται και σε φροντίζει.
Όταν περάσουν τα χρόνια και φτάσεις σε μια ηλικία που αρχίζουν να φεύγουν, χωρίς επιστροφή, τα πρόσωπα που σημάδεψαν τη ζωή σου, τότε αρχίζεις να νιώθεις πως μαζί τους ξεριζώνονται κομμάτια από τις εποχές που έζησες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους χώρους. Είναι κάποιες εικόνες, ήχοι και μυρωδιές που σφραγίζουν, σε πείσμα της «εξέλιξης», με ανεξίτηλο μελάνι τη μνήμη, για να σου θυμίζουν για πάντα τις πιο ουσιαστικές στιγμές της ζωής σου. Δεν υπάρχει ανώδυνος αποχωρισμός, όμως η χρονική στιγμή που αυτός συμβαίνει έχει τη σημασία της. Για τις ώρες που περάσαμε ανάμεσα στα «βαριά» ράφια του «βιβλιοπωλείου της ΕΣΤΙΑΣ», ξεφυλλίζοντας τόμους και μετρώντας και ξαναμετρώντας το πενιχρό περιεχόμενο της τσέπης μας, το κλείσιμό του σημαίνει το ξερίζωμα μιας εποχής.
Μιας εποχής που ποδοπατήθηκε από μια άλλη, κυνική, άγρια και απάνθρωπη, μια εποχή ματωμένη από τα θύματα των βαρβάρων εκτελεστών του σύγχρονου πολιτισμού του κέρδους. Ένα ιστορικός χώρος του βιβλίου, της σκέψης και του πολιτισμού έκλεισε… Ε, και; Δεν ήταν δα και τράπεζα…
Ένα πανέμορφο φιλμάκι του Σινάν Τσετίν(http://www.sinancetin.com) με τίτλο: «ΧΑΡΕΙΤΕ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΤΑΓΗ». Τα γεγονότα υποτίθεται συμβαίνουν σε ένα χωριό της Ανατολίας στις 2 Νοεμβρίου του 1934. Όπως λέει ο ίδιος: «Εκείνα τα χρόνια η Κυβέρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας απαγόρευε να ακούγεται στο ραδιόφωνο η τουρκική μουσική. Σκοπός της ήταν η διάδοση της ευρωπαϊκής μουσικής. Η νεοσύστατη Δημοκρατία επεδίωκε να εδραιωθεί η δυτική κουλτούρα εις βάρος της τοπικής παραδοσιακής κουλτούρας».
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο τέλος του φιλμ :
“Η πολιτική εξουσία που απαγορεύει τη μουσική των ανθρώπων, την κουλτούρα, τον τρόπο ζωής τους, είναι πάντα αντίθετη στη ζωή”.
Κάποιες γωνιές που διατηρούν τη μαγεία του παρελθόντος κι αυτές ακόμα που τις άλλαξε η «εξέλιξη» και η αντιπαροχή, πάντα θα με συγκινούν και πάντα θα με γοητεύουν.
Να, όπως εκείνη η γωνία, λίγο πιο πάνω από το άγαλμα του Φλέμιγκ (στην οδό Σταΐκου και Μπουκογιάννη) εκεί που υπήρχε κάποτε ένα μικρό θερινό θέατρο, η μάντρα του μπάρμπα Λάμπρου του Κρίπα, όπως την ήξερε και την έλεγε ο κόσμος. Μια γωνιά που έκλεινε μέσα της τα όνειρα και τους ψυχικούς κόσμους μιας άλλης εποχής, όμορφης και ρομαντικής.
Το θέατρο Κρίπα από κτιριακής πλευράς και εμφάνισης δεν έλεγε κάτι το σπουδαίο. Μία μάντρα συνηθισμένη. Ασβεστωμένος τοίχος με φυτεμένα στην κορυφή του σπασμένα γυαλιά για να αναχαιτίζει τις εφόδους της μπομπαρίας και της μαρίδας, οι απαραίτητες περικοκλάδες και τα γιασεμιά, ψάθινα και πτυσσόμενα σανιδένια –εφεδρικά συνήθως- καθίσματα και μια σκηνή απλή που στο απάνω μέρος του μπερντέ δέσποζε η φυσιογνωμία της καλλονής των κάδρων, η πασίγνωστη Γενοβέφα, την οποία τότε φιλοτέχνησε ο νεαρός και ταλαντούχος ζωγράφος Χριστόφορος Ζάχος.
Ο Μόλλας
Αυτό ήταν το θέατρο του Κρίπα. Έτσι απλό και φτωχικό και τίποτε άλλο. Όμως κάθε βράδυ ήταν γεμάτο από ανθρώπους ως επί το πλείστον αγαθής ψυχής μέχρι δικηγόρους και γιατρούς, ακόμα και από δικαστάδες που πήγαιναν να παρακολουθήσουν θαυμάσιες παραστάσεις Καραγκιόζη δοσμένους από σπουδαίους ηθοποιούς του είδους αυτού. Ο απαράμιλλος Μόλλας, ο πνευματώδης Μάνθος, ο βαθύςΣπαθάρης και ο Αιγιώτης την καταγωγή Βασίλης Ανδρικόπουλος (Βασίλαρος) άφταστος κωμικός και πολύ ετοιμόλογος παρουσίασαν έργα μεγάλων αξιώσεων, πατριωτικά, δραματικά, κωμωδίες κ.α.
Η Πέπη Ρηγοπούλου και η Νάντια Βαλαβάνη σας προσκαλούν το Σάββατο 30 Μαρτίου, στις 12 το μεσημέρι, σε εκδήλωση στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο Για ένα Πολιτισμό της Αλληλεγγύης και της Αντίστασης.
Την εκδήλωση θα χαιρετήσουν ο Νάνος Βαλαωρίτης, 0 Μανώλης Γλέζος και οΘεοδόσης Πελεγρίνης .
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Το Πανεπιστήμιο οφείλει να είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά παρόν και δρών σήμερα. Για να υπηρετήσει τον στόχο αυτό το Εργαστήριο Τεχνών και Πολιτιστικής Διαχείρισης του Τμήματος ΕΜΜΕ σε συνεργασία με συναδέλφους και από άλλα Τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) συγκρότησε την πρωτοβουλία ΠΑΝ(επιστημιακό)ΔΙΚΤΥΟ: ΤΑ ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ, η οποία διοργανώνει το Σάββατο 30 Μαρτίου, στις 12 το μεσημέρι, εκδήλωση στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο Για ένα Πολιτισμό της Αλληλεγγύης και της Αντίστασης. Η εκδήλωση αυτή είναι αφιερωμένη στον πολιτισμό, την αλληλεγγύη και την αντίσταση ενάντια στην αλλοτρίωση και την βαρβαρότητα του νεοφιλελευθερισμού και των Μνημονίων που διαλύουν τον κοινωνικό ιστό, περιθωριοποιούν όλο και περισσότερους πολίτες, ιδιαίτερα νέους, μεγιστοποιούν την αδικία και παράγουν την ερημία του πλήθους.
Πολιτισμός είναι το να σταθούμε έμπρακτα αλληλέγγυοι με τον διπλανό μας, το να μην επιτρέψουμε στο βασίλειο της ανάγκης να μας οδηγήσει στην παραίτηση και τον κανιβαλισμό, και το να μην νιώθουμε επαίτες που μας πετούν, όταν και εάν αυτό συμβαίνει, ένα πιάτο φαγητό για να ησυχάσουν την συνείδησή τους αυτοί που ληστεύουν τον τόπο μας. Πολιτισμός είναι να μην υποκύψουμε στην προπαγάνδα που θέλει να υπάρχουν «καθαροί» λαοί που ανάγονται σε κανόνα και άλλοι «βρώμικοι» που πρέπει να θυσιαστούν ως αποδιοπομπαίοι τράγοι. Πολιτισμός είναι να προστατέψουμε την ταυτότητα και την αξιοπρέπειά μας ως άτομα και ως κοινωνία. Δεν μπορεί να υπάρξει άνθρωπος χωρίς αντίσταση. Δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία χωρίς αλληλεγγύη.
Γι αυτό καλούμε δίκτυα και ενεργούς πολίτες μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο που μοιράζονται τις ίδιες με μας αγωνίες και προσπάθειες να συζητήσουμε συγκεκριμένες ιδέες και προτάσεις για τον καλύτερο συντονισμό και την ανάπτυξη των ενεργειών μας.
Τα Δίκτυα που συμμετέχουν είναι: Κοινωνική Υπηρεσία της Α’ Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας, Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων, Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, Γιατροί του Κόσμου Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης, Κλίμακα, Σχεδία – Περιοδικό Δρόμου, Μπορούμε, Ιατρική Παρέμβαση, Κίνηση Αντίστασης και Αλληλεγγύης Γαλατσίου Χωρίς Μεσάζοντες, Συντονιστικό Φορέων & Συλλόγων Σταγείρων-Ακάνθου
Οι καλλιτέχνες που θα ερμηνεύσουν κείμενα και τραγούδια είναι μέχρι στιγμής οι: Νένα Βενετσάνου, Κάτια Γέρου, Αναστασία Γεωργάκη, Δημήτρης Λάμπος, Βασιλική Καρακώστα, Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος, Γιώργος Μωρόγιαννης, Μάνια Παπαδημητρίου, Νίκος Παραουλάκης, Κίμων Ρηγόπουλος, Τζένη Σκαρλάτου, Ισαάκ Σούσης, Χάρις Συμεωνίδου, Νίκος Τουλιάτος, Μαρίνα Χρονοπούλου. Παρουσιάζει ο Δημήτρης Βραχνός. Εικαστική παρέμβαση: Ρούλα Αναγνώστου, Μαργαρίτα Βασιλάκου, Δέσποινα Παναγιωτοπούλου, Έλσα Παπαγιαννοπούλου, Κώστας Ροσπόγλου, Γιάννης Στεφανάκις, Δημήτρης Φόρτσας.
Από το 1830 που αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία του νέου εληνικού κράτους, ή πιο σωστά από το 1838 , που η 25η Μαρτίου καθιερώθηκε ως εθνική επέτειος και άρχισε να γιορτάζεται και επισήμως,εκφωνήθηκαν αμέτρητοι λόγοι για την λαμπρή αυτή ημέρα.
Εμπνευσμένοι αλλά και λιγότερο δεινοί ρήτορες σ’ όλα αυτά τα χρόνια, σπατάλησαν τον πολύτιμο ή μη χρόνο τους προσπαθώντας να συγγράψουν ένα λόγο, που να συναρπάζει τους ακροατές, να τους μεταφέρει το μήνυμα της ημέρας, αποφεύγοντας όμως τις κοινοτοπίες και τις τετριμμένες εκφράσεις.
Από τότε μέχρι και σήμερα, κάθε που πλησιάζει η επέτειος, οι άνθρωποι, που προσφέρονται ή ορίζονται να εκφωνήσουν λόγο για την 25η Μαρτίου, αγωνίζονται να συγγράψουν ένα κείμενο πανηγυρικό αλλά όχι και για τα… πανηγύρια.
Πολλοί απ΄αυτούς πέφτουν σε writer’s block και περνάνε πολλές ώρες αντιμέτωποι με μια κατάλευκη σελίδα, πριν καταφύγουν σε κάποιο παλαιότερο λόγο ή σε κάποιο “τυφλοσούρτη”, σε κάποιο δηλαδή βιβλίο με έτοιμες ομιλίες.
Η εφημερίδα “Σκριπ”, που ξεκίνησε ως εβδομαδιαίο σατυρικό έντυπο τον Αύγουστο του 1893 και εξελίχτηκε αργότερα σε καθημερινή πολιτική εφημερίδα, διέγνωσε νωρίς το πρόβλημα αυτό και σκέφτηκε να βοηθήσει στην επίλυσή του.
Έτσι,με την πρώτη ευκαιρία,στις 27 Μαρτίου του 1894, δημοσίευσε ένα ποιητικό…τσελεμεντέ, μια συνταγή για την συγγραφή πετυχημένων επετειακών λόγων, που φέρει την υπογραφή ΝΙΚΜΑΝ.
Απολαύστε το.
Συνταγή προς κατασκευήν πανηγυρικών λόγων διά κάθε 25 Μαρτίου
Λάβε τσαπράζια αρκετά, φλοκάτας άλλας τόσας,
σμίξον λερών φουστανελλών ολίγας δωδεκάδας,
λημέρια από τον Κίσσαβο, ρεματαριαίς της Όσσας,
γολέττας τρίψον έπειτα και Τουρκικάς αρμάδας
επίπασον με φλάμπουρα και κάμποσα μιλιόνια,
θες κορφοβούνια περισσά και κλέφτικα λημέρια,
κουφάρια Τούρκων άπειρα, μπάλες, σπαθιά, τρομπόνια,
ολίγες τσακμακόπετρες και αδειανά κεμέρια.
Το μίγμα τέλος ράντισον μ’ ελευθεριάς κλωνάρια,
κάν’ το σαλάτα, φόρεσε, αν έχης, τα καλά σου,
σ’ ένα μπαλκόνι άναψε κεράκια και φανάρια,
σερβίρισέ το απ΄εκεί… και κάνεις τη δουλειά σου !
ΝΙΚΜΑΝ
Μικρό γλωσσάρι
Γολέττα (η): είδος ιστιοφόρου πλοίου. Επιπάσσω: πασπαλίζω Κεμέρι (το): ένα είδος δερμάτινης ζώνης που φορούσαν οι χωρικοί, που μέσα έβαζαν τα λεφτά τους. Μιλιόνι (το): είδος εμπροσθογεμούς τουφεκιού που χρησιμοποιήθηκε και το 1821 Μπάλα (η): βόλι, βλήμα τουφεκιού. Τρομπόνι (το): είδος εμπροσθογεμούς τουφεκιού, που η κάνη του άνοιγε προς τα μπρος, σαν χωνί. Τσαπράζια (τα): ασημένια κοσμήματα της παλιάς εθνικής ανδρικής ενδυμασίας, που φοριούνται σταυρωτά. Φλάμπουρο (το) : πολεμική σημαία. Φλοκάτα (η): χοντρό φλοκωτό πανωφόρι των χωρικών.
Τέχνη στους δρόμους-Marta Minujin, Μπουένος Άιρες 1983
To 1983, αμέσως μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Αργεντινή, η ποπ καλλιτέχνιδα Marta Minujin δημιούργησε στην λεωφόρο 9 de Julio του Μπουένος Άιρες, έναν Παρθενώνα κατασκευασμένο από βιβλία που είχαν απαγορευτεί από την στρατιωτική χούντα(1976-1983).Για τη δημιουργία του έργου χρησιμοποιήθηκαν 20.οοο βιβλία τα οποία προσφέρθηκαν στο κοινό με το τέλος της έκθεσης και την αποκατασκευή του συμβολικού Παρθενώνα.
Σας φτιάχνουμε Μουσεία, σας φέρνουμε στο φως πολύτιμες αρχαιότητες, αγάλματα, χρυσά, επιγραφές, νομίσματα, ολόκληρους αρχαιολογικούς χώρους από τα βάθη των αιώνων! Μας θέλετε για να σας ξεναγούμε, να βοηθάμε τις ξένες αρχαιολογικές σχολές και τα Πανεπιστήμια στο έργο τους, μας χρειάζεστε για να έχετε κάτι να δείξετε στους ξένους καλεσμένους σας. Εμείς όμως, όλοι μαζί, τεχνίτες, εργάτες, αρχιτέκτονες, συντηρητές, χημικοί, μηχανικοί και αρχαιολόγοι, μουσειολόγοι που υπηρετούμε τον πολιτισμό σας λέμε ότι, όταν πρόκειται για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, γινόμαστε γροθιά, ένα μεγάλο ορμητικό ποτάμι που συνεχίζει να αγωνίζεται για την προστασία των θησαυρών του τόπου μας, για την ανάδειξή τους, όπως τόσο πολύ σας αρέσει να λέτε, από τότε που άρχισαν τα μεγάλα έργα, τα μεγάλα προγράμματα, και τώρα τα ΕΣΠΑ που ετοιμάζεστε να τα χαρίσετε στους ιδιώτες μαζί με την ανεκτίμητη υπεραξία της δουλειάς μας.
Καμαρώνετε ανέξοδα με τον δικό μας μόχθο, με τις ατελείωτες ώρες των απλήρωτων υπερωριών μας, με τα ψαλιδισμένα μας μεροκάματα, με τους μισθούς πείνας, με την αγωνία της απόλυσης, με τα δικά μας όνειρα. Ξοδεύετε εκατομμύρια ευρώ για ανούσια έργα βιτρίνας, για λαμπερά εγκαίνια, για φιγούρα, για εστιατόρια σε Μουσεία, όταν ο κόσμος έξω πεινά. Καμαρώνετε με τη δική μας δουλειά, με τα δικά μας ξενύχτια, με τη δική μας ανθυγιεινή δουλειά, ξεχνώντας και αγνοώντας επιδεικτικά τους ειδικευμένους τεχνίτες, τους συντηρητές, τους σχεδιαστές, τους μηχανικούς, τους μουσειολόγους, τους αρχαιολόγους, όλους αυτούς τους ανώνυμους αγωνιστές που αγαπούν χωρίς υστεροβουλία, τον πολιτισμό και τον συντηρούν, χωρίς να έχουν ανάγκη να προβληθούν, όπως εσείς, όλους εμάς που προστατεύουμε τον πολιτισμό ως παρακαταθήκη και όχι ως υποθήκη προς τους δανειστές, όλους εμάς που τον προστατεύουμε από τη μανία του εύκολου κέρδους, από την αλόγιστη δόμηση, από την καταστροφή μόνον επειδή γνωρίζουμε ότι ανήκει σε όλους, όπως ορίζει και το Σύνταγμα που το παραβιάζετε χωρίς να φοβάστε ότι θα τιμωρηθείτε.
Το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη“Μενεξεδένια ήταν τα βουνά”το συναντάμε για πρώτη φορά στον δίσκο “Ταξίδι μέσα στη νύχτα” που κυκλοφόρησε το 1978. Μια τετραετία μετά την πτώση της χούντας το πολιτικό τραγούδι βρισκόταν πια σε ύφεση και ο επικός Θεοδωράκης της αντίστασης έδινε χώρο και πάλι στον λυρικό Μίκη. Η μουσική του Μίκη έσμιξε με τους γεμάτους ευαισθησία στίχους του Γιάννη Θεοδωράκη, και το τραγούδι βρήκε την ιδανική του ερμηνεύτρια στη φωνή της Μαργαρίτας Ζορμπαλά.
Μενεξεδένια ήταν τα βουνά
μενεξεδένια τα φιλιά
μενεξεδένια ήταν τα μάτια σου
κατάμαυρη είναι η μοναξιά.
Το τρένο αυτό που σε ξερίζωσε
μου σκίζει πάντα την καρδιά
το σφύριγμά του είναι για μέ λυγμός
το πέρασμά του είναι καημός.
Ήμουν για σένα ο διαβάτης που περνά
ήσουν για μένα το νερό και η φωτιά.
Σε κράτησα μέσα στα χέρια μου
σα νά ‘σουνα μικρό πουλί
με την αυγή γλυκοκελάηδησες
το δειλινό είχες χαθεί.
Κι εγώ στα δάση τώρα τριγυρνώ
μετρώ τα κίτρινα κλαδιά
μετρώ τα φύλλα που ξεράθηκαν
την άμετρη μετρώ ερημιά.
Το τραγούδι το ερμήνευσαν σε δίσκους τους ακόμα η Μαρία Φαραντούρη και ο Γιάννης Πάριος.
Το 1997 κυκλοφόρησε από την FM Records, ο δίσκος “Λιτανεία”,στον οποίο ο Βασίλης Σαλέας παίζει με το κλαρίνο του 12 τραγούδια του Μίκη, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το τραγούδι“Μενεξεδένια τα βουνά”.
O δίσκος κυκλοφόρησε διεθνώς και όπως φαίνεται έφτασε σε κάθε γωνιά της γης. Έτσι έφτασε και στο Ιράν, στα χέρια του Nooran, ο οποίος τον δανείστηκε από ένα φίλο του.
Ο Mohammad Khezeli (Nooran) είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης, συνθέτης και τραγουδιστής. Γεννήθηκε στην Τεχεράνη το 1984 και ασχολείται με το θέατρο και την μουσική από παιδί. Σπούδασε μουσική και θέατρο στο Πανεπιστήμιο του Αράκ στο Ιράν και αργότερα στην Ινδία. Το 2003 ίδρυσε την θεατρική ομάδα “Kian” με την οποία έχει ανεβάσει 16 πρωτότυπες θεατρικές παραγωγές. Ο Nooran έχει κερδίσει 9 διεθνή βραβεία στην σύνθεση μουσικής για θεατρικές παραστάσεις.
Ο Nooran, 5 χρόνια πριν, όταν άκουσε το τραγούδι “The Violent-Coloured Mountains” από τον δίσκο του Σαλέα, και χωρίς να ξέρει ότι προϋπήρχε η μορφή του τραγουδιού με στίχους, συνεπαρμένος από την μελωδία του Μίκη έγραψε δικούς του στίχους στα περσικά και το ερμήνευσε. Ανέβασε μάλιστα το τραγούδι του στο Youtube , όπου το βρήκα τυχαία. Το τραγούδι έχει τίτλο “Teshne Kavir”και στα περσικά σημαίνει “Διψασμένη έρημος”. Έστειλα email στον Nooran και του ζήτησα να μου γράψει το νόημα των στίχων του στα αγγλικά.
Από την μικρή κουβεντούλα που κάναμε μέσω email έμαθα και τα λίγα βιογραφικά στοιχεία που αναφέρω γι’ αυτόν πιο πάνω. Οι στίχοι του “Teshne Kavir” μιλάνε για κάποιον που πέθανε από αγάπη και απ’ τον άλλο κόσμο κοιτάζει την αγαπημένη του.Από τα περσικά στα αγγλικά και από τα αγγλικά στα ελληνικά, είναι σίγουρο ότι οι στίχοι βγήκαν “χαμένοι στη μετάφραση”.
Απ΄την κορφή του ουρανού
σε κοιτάζω.
Ακόμα και τώρα, μετά το θάνατο
η αγάπη σου με τυρανάει
κι αυτή είναι η έσχατη ποινή μου.
Ακόμα σ’ αγαπάω
είσαι το αγαπημένο μου ποίημα,
είσαι ο ποιητής της καρδιάς μου
ευτυχισμένος νιώθω μόνο μαζί σου.
Κάθε στιγμή, δεσμώτης είμαι της καρδιάς σου
Χωρίς εσένα είμαι σα διψασμένη έρημος.
Όταν έστειλα στον Nooran τους στίχους του Γιάννη Θεοδωράκη μεταφρασμένους στα αγγλικά, μου απάντησε ότι είναι πολύ χαρούμενος διότι οι δικοί του στίχοι είναι πολύ κοντά στο συναίσθημα των αυθεντικών στίχων.
Τελικά, φτερά έχει η μουσική και τα τραγούδια ταξιδεύουν από τόπο σε τόπο, από στόμα σε στόμα,και από ψυχή σε ψυχή.Έτσι και το τραγούδι του Μίκη, απαλό αεράκι, ταξίδεψε από τα “Μενεξεδένια βουνά” της Ελλάδας στη “Διψασμένη έρημο” του Ιράν…
Από τις «Ιστορίες του κ. Κόϋνερ – Η διαλεκτική σαν τρόπος ζωής», του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Η μετάφραση είναι του Πέτρου Μάρκαρη. Εκδόσεις Θεμέλιο, ε’ έκδοση.
Οργάνωση
Ο κ.Κ. είπε κάποτε: ‘’Αυτός που σκέφτεται δεν ξοδεύει ούτε μια σταλιά φως παραπάνω, ούτε ένα κομμάτι ψωμί παραπάνω, ούτε μια σκέψη παραπάνω.’’
Η τέχνη του να μην εξαγοράζεις
Ο κ. Κ. σύστησε σ’ έναν έμπορα κάποιον άνθρωπο και τον βεβαίωσε ότι ο άνθρωπος αυτός δεν εξαγοράζεται. Μετά από δυο εβδομάδες ο έμπορας ξαναπήγε στον κ. Κ. και τον ρώτησε:
‘’Τι εννοείς όταν λες ότι ο άνθρωπος αυτός δεν εξαγοράζεται;’’
Ο κ. Κ. αποκρίθηκε:
‘’Όταν λέω πως ο άνθρωπος που πήρες στη δούλεψή σου δεν εξαγοράζεται, θέλω να πω ότι είναι αδύνατο να τον εξαγοράσεις.’’
‘’Έτσι λοιπόν’’, είπε ο έμπορας πικραμένος, ‘’εγώ όμως έχω λόγους να φοβάμαι ότι ο άνθρωπός σου εξαγοράζεται ακόμα και από τους εχθρούς μου.’’
‘’Αυτό δεν το ξέρω’’, είπε ο κ. Κ. αδιάφορα.
‘’Ναι, μα αυτός καμώνεται πως συμφωνεί πάντα μαζί μου’’, φώναξε ο έμπορας φουρκισμένος, ‘’’που σημαίνει ότι μπορεί να εξαγοραστεί ακόμα κι από μένα!’’
Ο κ. Κ. γέλασε με αυταρέσκεια: ‘’Από μένα δεν εξαγοράζεται’’, είπε.
Οι άνθρωποι, τις διαφορές που έχουν σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής τις λύνουν εν ζωή. Και τις λύνουν πάντοτε με πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους. Δεν τις προσωποποιούν. Δεν ξεπέφτουν ποτέ στην εκδήλωση προσωπικής αντιπάθειας, πόσο μάλλον εμπάθειας, για τέτοια ζητήματα ακόμη και στις περιπτώσεις -που για άλλους λόγους- τέτοια αντιπάθεια μπορεί να υπάρχει. Αυτός πρέπει να είναι ο κανόνας, τουλάχιστον για όσους δηλώνουν κομμουνιστές, για όσους θέλουν ν’ αλλάξουν τον κόσμο.
Κατάκτηση των ανθρώπων, από αρχαιοτάτων χρόνων, είναι ο σεβασμός του νεκρού. Ποτέ κανείς δεν ασχημονεί βλέποντας να περνάει από μπροστά του μια κηδεία, ποτέ δεν συμπεριφέρεται με μικρότητα σε βάρος ενός νεκρού, ποτέ δεν εκμεταλλεύεται τον θάνατο, την αναγκαστική σιωπή εκείνου που φεύγει για να τον μειώσει τώρα που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, τις επιλογές του, την ιστορία του.
Αιώνες, επί αιώνων, από γενιά σε γενιά έφτασε ως τις μέρες μας η συνήθεια -που υποδηλώνει έναν απόλυτα υψηλό λαϊκό πολιτισμό- να αποχαιρετάμε τους νεκρούς υπογραμμίζοντας αυτά για τα οποία θεωρούμε πως άξιζαν να ζουν, εκείνα τα οποία μας πρόσφεραν, όλα όσα έκαναν και τα θεωρούμε αξιομνημόνευτα. Εδώ, οι ζώντες εκφράζουμε τον υποκειμενισμό μας. Έναν, όμως, αξιοπρεπή, βαθιά ανθρώπινο και πολιτισμένο υποκειμενισμό χωρίς μικρότητες, κακίες και εμπάθειες. Γι’ αυτό και την ώρα του αποχαιρετισμού βάζουμε στην άκρη ό,τι δεν θεωρούμε σωστό, ό,τι είναι μικρό, ακόμη και αναξιοπρεπές, στην εν ζωή συμπεριφορά του νεκρού. Αυτό είναι όρος απαράβατος για κάθε σοβαρό άνθρωπο που σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους. Πόσο μάλλον για έναν αγωνιστή υπέρ της αλλαγής της κοινωνίας που θέλει να δηλώνει πως οι ιδέες, οι αρχές και οι αγώνες του στοχεύουν και σ’ έναν ανώτερο, από τον σημερινό, πολιτισμό. Σε μια ανθρώπινη κοινωνία.
Στις 20 Νοεμβρίου έφυγε από την ζωή ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Ένας άνθρωπος που, με το λόγο και το έργο του ως συγγραφέας, είχε προκαλέσει αντικρουόμενες κρίσεις. Είναι αλήθεια πως, από ένα σημείο και μετά, η στάση του απέναντι στο ΚΚΕ δεν ήταν φιλική. Στους κομμουνιστές πολλές φορές οι απόψεις του προκαλούσαν οργή. Άνθρωπος αιρετικός κατά σύστημα, δεν χαριζόταν σε κανέναν, ανεξαρτήτως αν αυτό που ξεστόμιζε ή έγγραψε ήταν και το ορθό. Έτσι πίστευε, έτσι έπραττε. Είχε όμως αξιοθαύμαστη αγωνιστική ιστορία στην οποία κανείς δεν μπορεί να μην υποκλιθεί.
Η είδηση για τον θάνατο του Χρ. Μίσσιου φιλοξενήθηκε στο Ριζοσπάστη μέσα σε 93 λέξεις με τον τίτλο «Πέθανε ο Χρόνης Μίσσιος». Διαβάζουμε: «Απεβίωσε χτες, σε ηλικία 82 χρόνων, ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Γεννημένος στην Καβάλα, από γονείς καπνεργάτες, έζησε τα παιδικά του χρόνια σε μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες. Στα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός, μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στο ΕΑΜ, ενώ πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Με το έργο του βεβαίως στην πορεία δε στάθηκε στο πλευρό των λαϊκών αγώνων και της δράσης των κομμουνιστών, αφού δεν πίστευε στη διέξοδο της ταξικής πάλης, ενώ βρήκε ‘‘στέγη’’ στη λεγόμενη ‘‘ανανεωτική’’ Αριστερά».
Το σημαντικό δεν είναι οι λίγες λέξεις του Ριζοσπάστη για τον νεκρό. Το σημαντικό είναι αυτά που γράφονται με τόσο λίγες λέξεις. Και κυρίως αυτά που υπονοούνται. «Πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας». Αν είναι δυνατόν!!! Καφενείο ήταν ο Δημοκρατικός Στρατός; Περίπατος ήταν ο εμφύλιος για να περάσει κανείς και να φύγει; Κι αφού πέρασε για λίγο, μετά που πήγε; Πήγε στον αντίπαλο; Έκανε διακοπές; Ιδιώτευσε;
Αν και τα βιβλία του Όσκαρ Ουάιλντ υπάρχουν πια παντού -και στο διαδίκτυο-, εκατομμύρια Έλληνες στη διάρκεια της ζωής τους δεν θα διαβάσουν ούτε μια φράση του επειδή το σύμπαν δεν θα συνωμοτήσει.
Αν μου ζητούσαν να επιλέξω μια φράση-κλειδί που ακουγόταν πολύ στην Ελλάδα τις προηγούμενες δυο δεκαετίες, δεν θα είχα κανένα ενδοιασμό: «Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική». Ακούστηκε πολλές φορές από χιλιάδες χείλη απλών πολιτών. Μπορεί να την είπες κι εσύ. «Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική». Ακούστηκε, ως απάντηση, από εκατοντάδες «καλλιτέχνες» και ηθοποιούς, όταν ερωτήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για τα όσα συνέβαιναν στη χώρα μας. Το πίστευαν; Το έλεγαν γιατί ήθελαν να τα έχουν καλά με όλους και να μη χάσουν «πελάτες»; Πάντως, το έλεγαν.
Τις προηγούμενες δεκαετίες, η πολιτική στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο δημοφιλής όσο είναι σήμερα. Αν ξεκινούσες πολιτική συζήτηση, οι άνθρωποι δυσανασχετούσαν. Ήταν «βαρετό».
Κάτι ακόμα που δεν ήταν διόλου δημοφιλές στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες ήταν η γνώση και η πνευματικότητα. Ο χαρακτηρισμός «κουλτουριάρης» σου ερχόταν αμέσως σαν ταμπέλα όχι αν προσπαθούσες να πεις κάτι πολύ βαρύ και ασήκωτο αλλά αν έκανες το λάθος να ξεφύγεις λίγο από το Κλικ, το Nitro, το ποδόσφαιρο και τα τηλεοπτικά κλισέ.Αν δεν άκουγες Βίσση, Ρέμο, Σφακιανάκη, Ρουβά και Χατζηγιάννη, ήσουν κουλτουριάρης. Κι έτσι φτάσαμε κάποια στιγμή να θεωρούνται κουλτουριάρικα τα λαϊκά τραγούδια του Τσιτσάνη και του Χατζιδάκι.
Μιλώντας με νέους ανθρώπους, συνειδητοποιείς πως δεν έχουν διαβάσει σχεδόν τίποτα. Εντάξει, δεν ήμασταν ποτέ ένας λαός βιβλιολάγνων που δεν άφηναν το βιβλίο από το χέρι αλλά οι παλαιότερες γενιές όλο και κάτι είχαν διαβάσει. Έστω, τους κλασικούς συγγραφείς. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δεν κορόιδευαν αυτούς που αγαπούσαν το διάβασμα.
Δεν είναι τυχαία η επιτυχία του «Αλχημιστή» του Πάολο Κοέλιο στη χώρα μας. Αφενός το βιβλίο ήταν μικρό και αφετέρου περιείχε μια φράση που οι Έλληνες αποστήθισαν μαζικά: «Όταν επιθυμείς κάτι, ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις». Πώς; Μόνο με την επιθυμία; Χωρίς κόπο; Χωρίς πόνο; Χωρίς διάβασμα; Χωρίς γνώση; Ό,τι κι αν εννοούσε ο Κοέλιο, οι παθητικοί -και λόγω Ορθοδοξίας- Έλληνες καθησυχάστηκαν, αφέθηκαν στο σύμπαν και το περίμεναν να συνωμοτήσει υπέρ τους. Το σύμπαν δεν συνωμότησε.
Il Mare, suite dal balletto (1948/1949)- Iceland Symphony Orchestra diretta da Byron Fidetzis
I. Preludio: Moderato maestoso II. Il bambino del mare: Andantino III. Danza delle onde: Allegro molto vivace IV. La rete da pesca: Moderato andante V. Il pesciolino: Allegretto grazioso VI. I delfini: Allegro (molto) poco scherzoso VII. Notturno: Andante molto — Calmo espressivo VIII. I preparativi della sirena: Moderato sostenuto IX. Danza della sirena: Allegro molto vivace (furioso) X. Il racconto di Alessandro Magno XI. Finale. Inno al mare: Allegro vivace, poco maestoso, poco calmo e alla breve
Πριν από λίγες ώρες με φώναξε μια διαχειρίστρια πολυκατοικίας γιατί χάλασε η κλειδαριά της εξώπορτας τους.
«Κάποιος την χάλασε» μου είπε αόριστα γιατί με ξέρει .
«Σίγουρα Πακιστανός» της είπα .
Χαμήλωσε τα μάτια.
Ντρέπεται ….μας ακούει και η κόρη της.
«Την κλειδαριά δεν την χάλασε κανείς κυρία Τάντα… την έχετε τριάντα χρόνια ….ήταν η ώρα της» συνεχίζω.
Φτιάχνω την κλειδαριά και θυμάμαι τους Πακιστανούς όταν δούλευα ηλεκτροσυγκολλητής στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Ήταν οι πρώτοι που είχαν έρθει στην Ελλάδα.
Τους έφερε ο Νιάρχος στα τέλη του εβδομήντα για αμμοβολιστές.
Όποιος δεν έχει δουλέψει σε ναυπηγεία δεν ξέρει τι σημαίνει αμμοβολιστής.
Πρόκειται για μια δουλειά που κανένας δεν θα μπορούσε να την κάνει.
Ρίχνεις με μια μάνικα υπερσυμπιεσμένο αέρα ανακατεμένο με μια μαύρη άμμο επί οκτώ ώρες συνεχώς στις λαμαρίνες τους πλοίου για να καθαριστούν από τις σκουριές.
Το πρόβλημα δεν είναι τόσο η δύναμη που χρειάζεσαι κρεμασμένος στον αέρα. Το πρόβλημα είναι ότι όσο καλά και να προφυλαχτείς… ό,τι και να φορέσεις … η σκόνη περνάει μέσα σου.
Στο τέλος της βάρδιας… στα μπάνια των πακιστανών …. έβγαινε από το κανάλι ένα μικρό ποτάμι μαύρο νερό … πίσσα.
Ο Αμμοβολιστής είναι ένας ανειδίκευτος εργάτης μιας χρήσεως….. ένας εργάτης με συγκεκριμένη ημερομηνία λήξεως.
Έχω την τιμή να είμαι από τους πρώτους Έλληνες εργάτες που εργάσθηκα μαζί με Πακιστανούς συναδέλφους.
Όταν οι περισσότεροι δεν ήξεραν ούτε που είναι το Πακιστάν εγώ είχα πολλούς φίλους και είχα ακούσει πολλές προσωπικές ιστορίες αγνώστων αφανών και μελλοθάνατων συναδέλφων από το Πακιστάν.
Πιστέψτε με … δεν διαφέρουν καθόλου από τις δικές μας προσωπικές ιστορίες.
Οι αμμοβολιστές έπρεπε σύμφωνα με την σύμβαση να παίρνουν κάθε πρωί ένα μπουκάλι φρέσκο γάλα.
Το γάλα καθαρίζει σε ένα βαθμό την εισπνεόμενη μαύρη σκόνη.
Δεν τους το έδιναν.
Αποφασίσαμε, μια ομάδα, να πιέσουμε το εργοδοτικό σωματείο «Εργατοτεχνιτών και υπαλλήλων Ναυπηγείων Σκαραμαγκά «Η Τρίαινα» να διεκδικήσει το γάλα για λογαριασμό των Πακιστανών.
Αλλάξαμε σχέδια γιατί δεν θα μας άκουγαν και θα μας κάρφωναν και στην διεύθυνση.
Αποφασίσαμε να ρίξουμε φειγ βολάν .
Θα γράφαμε «Γάλα στους αμμοβολιστές» …τίποτα άλλο.
Σας έχει τύχει ποτέ να αισθάνεστε ότι ζείτε μια εξωπραγματική στιγμή, μια στιγμή που ενώ είστε εκεί είναι σαν να μη βρίσκεστε στη θέση σας, αλλά να πετάτε σαν ένα πουλί και να βλέπετε τον εαυτό σας από ψηλά και να πιστεύετε ότι όσα διαδραματίζονται υπάρχουν σε ένα παράλληλο σύμπαν; Έτσι ακριβώς αισθάνθηκα καθισμένη στα πρώτα έδρανα πίσω από το τραπέζι του ΚΑΣ, καθώς υποβλήθηκα σε ένα νέου τύπου μαρτύριο, το μαρτύριο μην πεις αυτά που πραγματικά πιστεύεις, δείξε την καλή σου διαγωγή όσο κι αν εδώ μέσα ποδοπατούν τη λογική. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…
Εν αρχή ην η διεθνής καμπάνια του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από τις περικοπές σε κονδύλια και προσωπικό. Η καμπάνια ξεκίνησε μετά το χτύπημα στο παλαιό Μουσείο της αρχαίας Ολυμπίας, τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της υποβάθμισης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, της μη αναγνώρισης του αναντικατάστατου της πολιτιστικής κληρονομιάς, της άγνοιας κινδύνου που οδηγούσε τον πρώην Υπουργό ΥΠΠΟΤ κο Γερουλάνο να επαίρεται (σε εγχώρια και διεθνή μίντια) ότι το Υπουργείο του λειτουργεί με τον μισό προϋπολογισμό. Επειδή οι αρχαιολόγου που εργαζόμαστε στο Υπουργείο Πολιτισμού αναγνωρίζουμε ότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν γίνεται για μας, αλλά για το σύνολο της κοινωνίας, θελήσαμε να γυρίσουμε ένα τηλεοπτικό σποτ με το απλό μήνυμα ότι η ίδια η κοινωνία πρέπει να ευαισθητοποιηθεί για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, της ίδιας της ιστορίας της, κόντρα στις σειρήνες «τώρα κρίση έχουμε, λεφτά για μάρμαρα θα δίνουμε»;
Το σενάριο πάει κάπως έτσι: ένα κοριτσάκι επισκέπτεται με τη μητέρα του το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, απομακρύνεται από κοντά της, περιφέρεται στις αίθουσες του Μουσείου, βρίσκεται μπροστά στην Κόρη Φρασίκλεια, υπάρχει μια κρυφή συνομιλία μεταξύ τους, το κοριτσάκι χαμογελά. Ένα χέρι απότομα τραβά το κορίτσι σαν να το απαγάγει. Πέφτει καρτέλα: ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ. Στην επόμενη σκηνή, το κορίτσι είναι στη θέση του, λείπει όμως από τη βάση της η Φρασίκλεια, που τελικά έχει «απαχθεί». Επόμενη καρτέλα: ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΕΛΘΟΝ. Και καταλήγει: Τα μνημεία δεν έχουν φωνή, εσύ έχεις. Ο συμβολισμός εύληπτος: το κοριτσάκι συμβολίζει το μέλλον, το άγαλμα συμβολίζει το παρελθόν, την ιστορική μνήμη. Αν σου στερήσουν το παρελθόν, θα πρέπει να πονέσεις σαν να σου στερούν το μέλλον. Οι φιλόξενες αίθουσες του Μουσείου (στην πρώτη σκηνή) έχουν γίνει απόκοσμες (στην τελευταία σκηνή) για να είναι προφανές ότι η σκηνή απαγωγής του κοριτσιού και του αγάλματος είναι συμβολική.
Την περίμενε να τελειώσει τη συζήτηση. Καπνίζοντας, στο σκαμπό, πίσω από την κολόνα, σχεδόν αόρατος. Τώρα που η κατάσταση γίνεται όλο και πιο δύσκολη παρακολουθεί από απόσταση τη στιγμή που κατέληξαν να είναι αυτοί η διεθνής είδηση, οι δυο τους, η ζωή τους, η δική τους οικογένεια.
Η Γιάννα μιλούσε ασταμάτητα για όσα της συνέβησαν τα τελευταία χρόνια. Την καταλάβαινε. Παθιασμένη, ανυπόμονη, αεικίνητη, χειρονομούσε με αγωνία γιατί έπρεπε να προλάβει να τα πει όλα: Πώς μετά από 17 χρόνια δουλειάς στο εργοστάσιο, καθημερινής δουλειάς, πάνω από 12 ώρες τη μέρα, με 700, άντε 800 ευρώ μισθό, αυτό έκλεισε ξαφνικά για να μεταφερθεί έξω από τα σύνορα, εκεί που η δουλειά πληρώνεται ψίχουλα. Πώς πήραν στο μεταξύ ένα σωρό υποσχέσεις από τους πολιτευτές της περιοχής και τους πίστευαν μέχρι την τελευταία στιγμή. Πως χρειαζόταν την ελπίδα. Πώς μετάνιωσε που ψήφισε τον δήμαρχο που της έλεγε πως θα δουλέψει στον δήμο, πολύ το μετάνιωσε, τώρα όμως ξέρει. Πώς η αποζημίωσή της ήταν ψίχουλα γιατί η εταιρία λίγο πριν κλείσει την απέλυσε και την επαναπροσέλαβε με νέο συμβόλαιο ώστε να μην φτάσει ποτέ να συμπληρώσει τον απαραίτητο χρόνο για να διεκδικεί την πραγματική της αποζημίωση. Πώς κινητοποιήθηκαν μαζί με τους συναδέλφους σε άλλες βιοτεχνίες που κλείναν στην περιοχή. Πώς δεν είχαν ιδέα από σωματεία και ξαφνικά τα χρειάστηκαν, αλλά η ανασφάλεια ήταν πιο δυνατή. Πώς οι άλλες βιοτεχνίες δεν έδωσαν τίποτα στους εργάτες τους, μόνο απολύσεις. Πώς μέχρι τότε ζούσε ήσυχα κι αναρωτιέται, πώς την κοίμισαν έτσι; Και πώς παραμένει άνεργη για 2 χρόνια τώρα.
Που και που, που θα πει σπάνια, τους λέει ενώ γυρνά το κεφάλι για να βεβαιωθεί πως αυτός δεν δυσανασχετεί, βρίσκει δουλειά για δυο – τρεις μήνες. Δεν την νοιάζει τι δουλειά θα είναι. Την τελευταία φορά δούλεψε σε καφέ – μπαρ – εστιατόριο. Δώδεκα ώρες και παραπάνω, καθημερινά, όλες τις δουλειές του μαγαζιού έβγαζε πέρα, σερβίρισμα, λάντζα, ψήσιμο… Είπε στην ξένη ανταποκρίτρια πως δεν την ένοιαζε πόσο θα δούλευε, μόνο να έχει πάλι δουλειά. Έτσι κι αλλιώς δεν έβγαζε ποτέ πολλά λεφτά, διακοπές για να καταλάβεις έκαναν μόνο στη θάλασσα έξω από το σπίτι τους, γιατί σε αυτό στάθηκαν τυχεροί. Αλλά στα τόσα χρόνια παντρεμένη, ακόμα θυμάται τις τέσσερις φορές που πήραν τα εισιτήρια του κοινωνικού τουρισμού και πήγαν σε νησί, όμως δάνειο αυτοί δεν πήραν ποτέ. Τουλάχιστον τότε έμπαιναν δύο μισθοί στο σπίτι. Κι ευτυχώς να λες που έχουν από τον πατέρα της το πατρικό και δεν πληρώνουν ενοίκιο. Αλλά τώρα ο μεγάλος της είναι στο λύκειο, είναι καλός μαθητής, έμαθε μόνος του να παίζει κιθάρα, μιλάει και καλά αγγλικά, διαβάζει και έχει καλούς βαθμούς, έχει φουντωτά κατσαρά μαλλιά και μοιάζει στον πατέρα του… θέλει να πάει στο πανεπιστήμιο. Όμως με 800 ευρώ το μήνα που τώρα βγάζει ο Νίκος ίσα που ζει η πενταμελής οικογένεια. Πώς να σπουδάσει το παιδί; Πώς να ανοίξει κι άλλο σπίτι σε άλλη πόλη; Πώς θα αντέξει να του κόψει τα φτερά; Κι όταν έρθει η ώρα που αυτή η απογοήτευση του μεγάλου της γιου θα γίνει οργή, πώς θα τον ησυχάσει;
Ο Σταθμός Λαρίσης στη συνηθισμένη του εγκατάλειψη. Υπάλληλος του ΟΣΕ (πλην αυτών στα εκδοτήρια και στο γκισέ των πληροφοριών) ούτε για δείγμα. Το ίδιο και στην πλατφόρμα. Επίσης, κανείς που να πληροφορεί για τη σειρά των βαγονιών (ή την αρίθμηση των καθισμάτων, ώστε να μπει κάθε επιβάτης από τη σωστή πόρτα), ή για να διευκολύνει όσους ταξιδεύουν για πρώτη φορά και δεν είναι εξοικειωμένοι με τα… “ήθη” του ιντερσίτι.
Το τρένο ξεκινάει με 1 λεπτό καθυστέρηση. Γιατί; Γιατί έτσι. Κανείς δεν νοιάζεται, ούτε ξέρει να απαντήσει. Ο ηλικιωμένος άντρας που κάθεται στο παραδιπλανό μου κάθισμα, στο κουπέ 10 του δεύτερου βαγονιού, β΄ θέση, φαίνεται σοβαρός. Αλλά η φράση που εκστομίζει ακριβώς στις 10.18, ώρα προγραμματισμένης αναχώρησης του τραίνου, ακούγεται σαν σφύριγμα φιδιού. «Ξεκίνα, μαλακισμένο»! Σε λίγο, γίνεται φανερό ότι πάσχει από κάποια εμμονική διαταραχή. Πρώτα, μιλώντας στο κινητό με τη γυναίκα του (προφανώς), της λέει ότι έδωσε «στη μικρή» (ίσως σε κάποια εγγονή τους) 10 ευρώ, «για πάρει κάρτα». Της επαναλαμβάνει όμως πάνω από 15 φορές: «μην πεις τίποτα, σε παρακαλώ, μην πεις τίποτα». Μετά, γυρίζει προς το μέρος μου. Οι ερωτήσεις αλλεπάλληλες και καταιγιστικές. Από πού είμαι; Σε ποια περιοχή της Θεσσαλονίκης ζω; Είμαι συνταξιούχος ή εργάζομαι; Τι δουλειά κάνω; Σε ποια τράπεζα; (αποφεύγω να απαντήσω, και μου εξηγεί: «Η κόρη μου δουλεύει στη Μιλένιουμ. Ρωτάω μήπως είστε συνάδελφοι»). Ύστερα αρχίζουν οι απίστευτες λεπτομέρειες για τη σιδηροδρομική γραμμή.
• σε ποια σημεία της διαδρομής το τραίνο είναι ηλεκτροκίνητο και σε ποια όχι
• σε ποια σημεία υπάρχουν διασταυρώσεις
• πόσα χιλιόμετρα απέχει ο ένας σταθμός από τον άλλο.
• πότε, πού και γιατί το τραίνο κόβει ταχύτητα…
Σε λίγο νέα ερώτηση: Τι διαβάζω; (όταν προσπάθησα να “χαθώ” στις σελίδες του βιβλίου που είχα μαζί μου…) Και μια επισήμανση: Κάθεστε πάνω στο κινητό σας, μήπως το χαλάσετε…
Από την Οινόη μπήκαν στο κουπέ τρία άτομα. Ένας 30-35άρης ρομ με ένα αγοράκι, λευκόδερμο, γύρω στα 4. Και μια κοπέλα, γύρω στα 20, που παρότι διάβαζε Βασίλη Ραφαηλίδη (Ιστορία του νέου ελληνικού κινηματογράφου ή κάτι τέτοιο…), δέχτηκε νέο καταιγισμό ερωτήσεων από τον ηλικιωμένο, που τελικά κατέβηκε στη Λειβαδειά.
Ο ρομ άντρας με το αγοράκι κάθισαν απέναντί μου. Εκείνος, με καρό βερμούδα και γαλάζιο πουκάμισο ― μόνο ένα κουμπί από τα 8 κουμπωμένο, κι αυτό απειλούσε να το κόψει ένα σώμα που ξεχείλιζε από παντού (αργότερα κούμπωσε ένα-δυο ακόμα κουμπιά). Άφησε στο πάτωμα μια μεγάλη διαφανή τσάντα (μάλλον από συσκευασία κουβέρτας), με ρούχα μέσα φύρδην-μίγδην• και μπροστά στα πόδια του δύο σακούλες, η μία από σουπερμάρκετ και η άλλη διαφανής, με μισοφαγωμένα σάντουιτς και άλλα τρόφιμα, χύμα κομμάτια από γύρο κτλ.
Το αγοράκι, με πιπίλα στο στόμα, μιλούσε πότε πότε αλλά τα λόγια του έβγαιναν από το φράγμα της πιπίλας ακατάληπτα. Δυσφορούσε που βρισκόταν εκεί, προφανώς ήθελε να έχει φτάσει ήδη κάπου αλλού, γκρίνιαζε, και μετά από λίγο άρχισε ένα κλάμα επίμονο και παρατεταμένο, για τουλάχιστον 20 λεπτά, παρά τα κανακέματα και το τρυφερό “ταχτάρισμα” που του έκανε με συγκινητική τρυφερότητα ο άντρας• μέχρι που κάποια στιγμή το αγοράκι κουράστηκε και αποκοιμήθηκε στο κάθισμά του. Απρόκλητος, ο άντρας μού αφηγήθηκε την ιστορία του. Είναι άνεργοι, η γυναίκα του κι αυτός, εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Έψαχνε επί τέσσερις μέρες για δουλειά στην περιοχή του Σχηματαρίου, κουβαλώντας και το παιδί μαζί του (κάτι είπε κάποια στιγμή για τον πατέρα του παιδιού και τα αδέλφια του, αφήνοντάς με να καταλάβω ότι ο μικρός δεν είναι γιος του). «Αλλά εκεί δουλεύουν παντού μόνο ξένοι. Πακιστάνοι-πώς-τους-λένε, Αιγύπτιοι, Αλβανοί… Κι εμείς Έλληνοι είμαστε, ρε παιδιά… Μια θέση δεν θα έπρεπε να υπάρχει και για μας; Εσείς, κύριε, έχετε υπόψη σας καμιά δουλειά;» Όταν άκουσε πως δουλεύω σε τράπεζα, άρχισε τις ερωτήσεις για το πώς μπορούν να πάρουν κάνα δάνειο, απαριθμώντας μου και τα … περιουσιακά (κινητά) στοιχεία της γυναίκας του ― παρά τη διαβεβαίωσή μου ότι δεν ξέρω τίποτε από δάνεια κι ότι δεν έχω σχέση με αυτά. Κατέβηκαν στη Λάρισα• ο άντρας με αποχαιρέτησε ευγενικά και μου ευχήθηκε «καλή ευκολία» σε ό,τι κάνω.
(Ανοιξιάτικο βράδι. Μεγάλο δωμάτιο παλιού σπιτιού. Μία ηλικιωμένη γυναίκα ντυμένη στα μαύρα μιλάει σ’ έναν νέο. Δεν έχουν ανάψει φως. Απ’ τα δυο παράθυρα μπαίνει ένα αμείλικτο φεγγαρόφωτο. Ξέχασα να πω ότι η γυναίκα με τα μαύρα έχει εκδώσει δυο-τρεις ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές θρησκευτικής πνοής. Λοιπόν, η Γυναίκα με τα μαύρα μιλάει στον νέο.)
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι απόψε!
Είναι καλό το φεγγάρι, – δε θα φαίνεται
που άσπρισαν τα μαλλιά μου. Το φεγγάρι
θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβεις.
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου.
Όταν έχει φεγγάρι, μεγαλώνουν οι σκιές μες στο σπίτι,
αόρατα χέρια τραβούν τις κουρτίνες,
ένα δάχτυλο αχνό γράφει στη σκόνη του πιάνου
λησμονημένα λόγια – δε θέλω να τ’ ακούσω. Σώπα.
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου
λίγο πιο κάτου, ως τη μάντρα του τουβλάδικου,
ως εκεί που στρίβει ο δρόμος και φαίνεται
η πολιτεία τσιμεντένια κι αέρινη, ασβεστωμένη με φεγγαρόφωτο,
τόσο αδιάφορη κι αϋλη,
τόσο θετική σαν μεταφυσική
που μπορείς επιτέλους να πιστέψεις πως υπάρχεις και δεν υπάρχεις
πως ποτέ δεν υπήρξες, δεν υπήρξε ο χρόνος κ’ η φθορά του.
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου.
Θα καθίσουμε λίγο στο πεζούλι, πάνω στο ύψωμα,
κι όπως θα μας φυσάει ο ανοιξιάτικος αέρας
μπορεί να φαντάζουμε κιόλας πως θα πετάξουμε,
γιατί, πολλές φορές, και τώρα ακόμη, ακούω το θόρυβο του φουστανιού μου,
σαν το θόρυβο δυο δυνατών φτερών που ανοιγοκλείνουν,
κι όταν κλείνεσαι μέσα σ’ αυτόν τον ήχο του πετάγματος
νιώθεις κρουστό το λαιμό σου, τα πλευρά σου, τη σάρκα σου,
κι έτσι σφιγμένος μες στους μυώνες του γαλάζιου αγέρα,
μέσα στα ρωμαλέα νεύρα του ύψους,
δεν έχει σημασία αν φεύγεις ή αν γυρίζεις
ούτε έχει σημασία που άσπρισαν τα μαλλιά μου,
(δεν είναι τούτο η λύπη μου – η λύπη μου είναι που δεν ασπρίζει κ’ η καρδιά μου).
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου.
Το ξέρω πως καθένας μοναχός πορεύεται στον έρωτα,
μοναχός στη δόξα και στο θάνατο.
Το ξέρω. Το δοκίμασα. Δεν ωφελεί.
Άφησε με να ‘ρθω μαζί σου.
Τούτο το σπίτι στοίχειωσε, με διώχνει –
θέλω να πω έχει παλιώσει πολύ, τα καρφιά ξεκολλάνε,
τα κάδρα ρίχνονται σα να βουτάνε στο κενό,
οι σουβάδες πέφτουν αθόρυβα
όπως πέφτει το καπέλο του πεθαμένου
απ’ την κρεμάστρα στο σκοτεινό διάδρομο
όπως πέφτει το μάλλινο τριμμένο γάντι της σιωπής απ’ τα γόνατά της
ή όπως πέφτει μια λουρίδα φεγγάρι στην παλιά, ξεκοιλιασμένη πολυθρόνα.
Ανδρέας Εμπειρίκος (2 Σεπτεμβρίου 1901-3 Αυγούστου 1975)
ΚΛΩΣΤΗΡΙΟΝ ΝΥΚΤΕΡΙΝΗΣ ΑΝΑΠΑΥΛΑΣ
Είμεθα όλοι εντός του μέλλοντός μας. Όταν τραγουδάμε τραγουδάμε εμπρός στους εκφραστικούς πίνακες των ζωγράφων όταν σκύβουμε εμπρός στα άχυρα μιας καμμένης πόλεως όταν προσεταιριζόμεθα την ψιχάλα του ρίγους είμεθα όλοι εντός του μέλλοντός μας γιατί ό,τι και αν επιδιώξουμε δεν είναι δυνατόν να πούμε όχι να πούμε ναι χωρίς το μέλλον του προορισμού μας όπως μια γυναίκα δεν μπορεί να κάμη τίποτε χωρίς την πυρκαγιά που κλείνει μέσα στη στάχτη των ποδιών της.
Όσοι την είδαν δεν στάθηκαν να ενατενίσουν ούτε τα συστρεφόμενα κηπάρια ούτε την ευωχία των μαλλιών που λατρεύτηκαν ούτε τα σουραύλια των εργαστηριακών μεταγγίσεων από μια χώρα σε φλέβες κόλπου θερμού προστατευομένου από τα εγκόσμια και τα μελτέμια της κυανής ανταύγειας λιγυρών παρθένων.Είμεθα όλοι εντός του μέλλοντος μιας πολυσύνθετης σημαίας που κρατεί τους εχθρικούς στόλους εμπρός στα τείχη της καρδιάς μου κατοχυρώνοντες ψευδαισθήσεις πιστοποιούντες ενδιάμεσες παρακλητικές μεταρρυθμίσεις χωρίς να νοηθή το αντικείμενον της πάλης. Στιγμιότυπα μας απέδειξαν την ορθότητα της πορείας μας προς τον προπονητήν του ιδίου φαντάσματος της προελεύσεως των ονείρων και του καθενός κατοίκου της καρδιάς μιας παμπαλαίας πόλης. Όταν εξαντληθούν τα χρονικά μας θα φανούμε γυμνότεροι και από την άφιξι της καταδίκης παρομοίων πλοκαμιών και παστρικών βαρούλκων γιατί όλοι μας είμεθα εντός της σιωπής του κρημνιζομένου πόνου στα γάργαρα τεχνάσματα του μέλλοντός μας.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ
Σκοπός της ζωής μας δεν είναι η χαμέρπεια. Υπάρχουν απειράκις ωραιότερα πράγματα και απ’ αυτήν την αγαλματώδη παρουσία του περασμένου έπους. Σκοπός της ζωής μας είναι η αγάπη. Σκοπός της ζωής μας είναι η ατελεύτητη μάζα μας. Σκοπός της ζωής μας είναι η λυσιτελής παραδοχή της ζωής μας και της κάθε μας ευχής εν παντί τόπω εις πάσαν στιγμήν εις κάθε ένθερμον αναμόχλευσιν των υπαρχόντων. Σκοπός της ζωής μας είναι το σεσημασμένον δέρας της υπάρξεώς μας.
Συνεχίζω με συνταγές μαγειρικής σε περίοδο δομικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος.
Τσιγαρίζεις κρεμμύδι σε ελαιόλαδο.
Ετοιμάζεις την φρέσκια ψιλοκομμένη ντομάτα σου με δυόσμο, πεπερόνι κόκκινο καυτερό, αλάτι χονδρό θαλασσινό από τις αλυκές και λίγο κιμά από λαιμό χοιρινού.
Όταν λέμε «λίγο» εννοούμε μια φέτα αλεσμένο κρέας 1,5 ευρώ …δεν είναι για χόρταση.
Ρίχνεις την ντομάτα κλπ να σιγοβράζει και κάνεις ένα δροσερό ντους να φύγουν τα αλάτια από το μαυρισμένο σου κορμί.
Ακόμα το μυαλό σου είναι στα δροσερά νερά των Λιαπάδων και στα ηλιοκαμένα οπίσθια της χωριατοπούλας με το super string στα καυτά βοτσαλάκια.
Βάζεις την πετσετούλα σου βιαστικά και περιμένεις να μείνει η σάλτσα με το λάδι της.
Βάζεις τις Παπαρδέλες στην κατσαρόλα να βράσουν για επτά λεπτά.
Εάν είσαι επτανήσιος και έχεις χρόνο τις ανοίγεις μόνος σου (0,20 λεπτά).
Εάν είσαι πρωτευουσιάνος και βιάζεσαι από συνήθεια, τις βρίσκεις ξερές σε ένα καλά ενημερωμένο σούπερ Μάρκετ (0,75 λεπτά).
Σερβίρεις σε ρηχή πιατέλα τις παπαρδέλες και την οργισμένη και βιαστική σου αραμπιάτα.
Γεμίζεις το ποτήρι σου με παγωμένο άσπρο κακοτρύγη που σούφερε ένας μπάτσος από τ΄ Άλεύκι γιατί «..σε πάει».
Συνολικό κόστος 2 ευρώ (μαζί με το ρεύμα).
Ξαπλώνεις το κορμάκι σου και ίσα να σε αγγίζει η άκρη του σεντονιού.
Η κουρτίνα κινείται νωχελικά από το ανεπαίσθητο μαιστράλι.
contramee 