Archive for the ‘Σύνταγμα’ category

Κατάργηση χωρίς καταγγελία-Γιώργοs Κατρούγκαλοs

2 Ιουνίου, 2012

Εφημ.ΕΘΝΟΣ

Προφανώς το πρόβλημα της εξόδου από την κρίση δεν είναι νομικό, ούτε καν κυρίως οικονομικό. Είναι βαθύτατα πολιτικό. Από τη νομική άποψη, όμως, που παρουσιάζεται εδώ, τα πράγματα είναι απλά:

  • Τα μνημόνια καθ’ εαυτά δεν αποτελούν διεθνείς συμβάσεις. Συνεπώς από αυτά δεν απορρέουν διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, ούτε η εφαρμοστική τους νομοθεσία έχει τυπική ισχύ ανώτερη από τον κοινό νόμο.
  • Ούτε από τις δανειακές συμβάσεις απορρέουν δεσμεύσεις με υπερνομοθετική ισχύ, εφόσον αυτές δεν έχουν κυρωθεί σύμφωνα με το Σύνταγμα.

 Συνεπώς, όλοι οι μνημονιακοί νόμοι μπορεί να καταργηθούν με νέο νόμο, με απλή πλειοψηφία, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη καταγγελία καμιάς σύμβασης.

 Ειδικότερα:

-Η θέση περί της πολιτικής και όχι νομικής φύσης των μνημονίων έγινε, ορθά, δεκτή από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας 668/2012. Άλλωστε, το ίδιο το μνημόνιο χαρακτηρίζεται από το νόμο ως «σχέδιο προγράμματος», ενώ στο κείμενο του αυτοπροσδιορίζεται ως «σχέδιο δράσης».

-Περαιτέρω, και οι δύο Δανειακές Συμβάσεις (του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου) έπρεπε να κυρωθούν από τη Βουλή, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 2 του Συντάγματος. Παρόλα αυτά –και ανεξαρτήτως του ζητήματος της ανάγκης ύπαρξης αυξημένης ή όχι πλειοψηφίας για αυτό-  καμιά από τις δύο δεν κυρώθηκε σύμφωνα με το Σύνταγμα.  Η πρώτη κατατέθηκε προς κύρωση το Μάιο του 2010, αλλά μετά αποσύρθηκε, η δεύτερη εγκρίθηκε από τη Βουλή δύο φορές ως σχέδιο, μία φορά ως παράρτημα  του ν. 4046/2012, και  μία ως Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Ουδέποτε όμως ήρθε για κύρωση στη Βουλή μετά την υπογραφή της.

 Οι εν λόγω συμβάσεις, εάν είχαν κυρωθεί συνταγματικά, θα θέσπιζαν διεθνείς υποχρεώσεις σε βάρος της χώρας, με τυπική ισχύ ανώτερη από το νόμο, σε αντίθεση με τον μη δεσμευτικό χαρακτήρα των μνημονίων. Εφόσον αυτό όμως δεν συνέβη, δεν υπάρχει κανένα νομικό εμπόδιο για μία νέα κοινοβουλευτική πλειοψηφία να ανατρέψει τα μνημονιακά μέτρα. Μάλιστα, για μερικά από αυτά, όπως, π.χ. για την κατάργηση των πρόσφατων ρυθμίσεων για τη μετενέργεια, που διαλύουν το εργατικό δίκαιο και τη συλλογική αυτονομία, δεν απαιτείται καν τυπικός νόμος, αλλά αρκεί απλή Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου.

(περισσότερα…)

Η Ελλάδα με το βλέμμα στα Βαλκάνια-Βασίλειος Σιοκορέλης*

30 Μαΐου, 2012

Κρατική πολιτική ενίσχυσης της επιχειρηματικής εξωστρέφειας: Η περίπτωση των ελληνικών Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στη Βουλγαρία

 Αντί προλόγου 

 Η Ελλάδα με το βλέμμα στα Βαλκάνια

 Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τις οικονομικοπολιτικές ανατροπές που σημειώθηκαν στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων στις εν λόγω αγορές είναι ιδιαιτέρως έντονη.

Η διαδικασία μετασχηματισμού από την κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία στη «λειτουργούσα οικονομία της αγοράς» (κριτήριο της Κοπεγχάγης[1]) με τη φιλελευθεροποίηση του εμπορίου, τις εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, την αποδιάρθρωση της αγοράς εργασίας συνοδεύτηκε από την προσπάθεια των ελληνικών κυβερνήσεων να ενισχύσουν την παρουσία των Ελλήνων επιχειρηματιών σε αυτές τις χώρες, αναβαθμίζοντας το ρόλο της Ελλάδας ως «δεύτερης γενεάς» καπιταλιστική χώρα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης[2] (άλλωστε δεν είναι καθόλου τυχαία η φράση ότι η Ελλάδα έπαψε πια να ανήκει στα Βαλκάνια).

Χωρίς καμία αμφιβολία, η έντονη παρουσία των Ελλήνων επιχειρηματιών στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης δε θα είχε επιτευχθεί εάν το ίδιο το ελληνικό κράτος δεν έθετε ως κύριο στόχο τη λεγόμενη «διείσδυση στα Βαλκάνια», η οποία δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η εξασφάλιση διαρκώς αυξανόμενων ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης μέσω της εξαγωγικής – επενδυτικής εξωστρέφειας, η οποία ευνοήθηκε σημαντικά – εκτός από τον παράγοντα της γειτνίασης – και από τη νευραλγική γεωγραφική θέση της Ελλάδας ως ανερχόμενη δύναμη στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης[3].

Αυτό άρχισε να διαφαίνεται ήδη από πολύ νωρίς (πριν το 1989-1990), με την Ελλάδα να ενισχύει σταθερά την προσπάθεια εκ-δυτικοποίησης και διαρθρωτικού πολιτικοοικονομικού μετασχηματισμού των συγκεκριμένων χωρών με όχημα τόσο τη συμμετοχή στους διεθνείς οργανισμούς[4] (κυρίως την ΕΕ), όσο και την εμβάθυνση των παραδοσιακά ισχυρών διμερών πολιτικών και οικονομικών σχέσεων με αυτές τις χώρες.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η διαδικασία μετασχηματισμού εξασφαλίστηκε με τις μεταρρυθμίσεις που σημειώθηκαν στα πλαίσια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των διαπραγματεύσεων για την πλήρη ένταξη των χωρών στην ΕΕ. Συγκεκριμένα για τη Βουλγαρία, κύριοι σταθμοί αποτέλεσαν η υπογραφή της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας (8 Μάρτη 1993, η οποία ετέθη σε ισχύ την 1 Φεβρουαρίου 1995), η Αίτηση Προσχώρησης (14 Δεκέμβρη 1995,  Ευρ. Συμβούλιο Βρυξελλών), η ολοκλήρωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων (15 Ιουνίου 2004), η Υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης (25 Απριλίου 2005) και βεβαίως η πλήρης ένταξη την 1η Ιανουαρίου 2007.

(περισσότερα…)

Πάντειο Πανεπιστήμιο: Σεμινάριο Κράτος και Δίκαιο στον 21ο Αιώνα

29 Μαΐου, 2012

Το Σεμινάριο «Κράτος και Δίκαιο στον 21o αιώνα» απευθύνεται στους φοιτητές νομικών και πολιτικών επιστημών, είτε προπτυχιακού είτε μεταπτυχιακού επιπέδου, στους πολιτικούς και νομικούς επιστήμονες αλλά και σε καθένα που έχει τέτοια ενδιαφέροντα και ανησυχίες.

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η επιστημονική αναζήτηση και συζήτηση σε καίρια θέματα θεωρίας του κράτους και του δικαίου, ευρύτερα, σε θέματα που βρίσκονται στο πεδίο όπου τέμνονται η νομική και η πολιτική επιστήμη.

Το Σεμινάριο «Κράτος και δίκαιο στον 21ο αιώνα» φιλοδοξεί να προσεγγίσει τα επιστημονικά ζητήματα μέσα από το πρίσμα των σύγχρονων αναγκών της κοινωνίας. Θεωρούμε ότι σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, η επιστήμη και μάλιστα η πολιτική και νομική επιστήμη οφείλουν να αφουγκράζονται τους κοινωνικούς προβληματισμούς, τις ανησυχίες του λαού, να ανοίγουν ορίζοντες στην αναζήτηση της αλήθειας, στην ανάλυση της κοινωνικής πραγματικότητας και, τελικά, να υποβοηθούν στην κοινωνική πρόοδο και στη διάνοιξη ενός καλύτερου αύριο για τον άνθρωπο.

Στον ιστότοπο του Σεμιναρίου  http://www.kratoskaidikaio.blogspot.com/ αναρτώνται οι εισηγήσεις ή περιλήψεις των εισηγήσεων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του Σεμιναρίου.

Οι υπεύθυνοι του Σεμιναρίου

Δ. Καλτσώνης, επ. καθηγητής Γενικού Τμήματος Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου

Α. Παπανεοφύτου, επ. καθηγητής Γενικού Τμήματος Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Πρόγραμμα Σεμιναρίου.

Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πρόγραμμα 2011-2012

(περισσότερα…)

Η αλήθεια για τα λευκό, άκυρο και αποχή.

27 Απριλίου, 2012
 
 
«Ο ισχύον εκλογικός νόμος είναι ξεκάθαρος και δεν χωρά παρερμηνείες. Τα λευκά ψηφοδέλτια δεν προσμετρώνται στα έγκυρα άρα δεν διαμορφώνουν το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα»
 
 

Το γύρο του διαδικτύου κάνει τις τελευταίες ημέρες, μια ανάρτηση η οποία προτρέπει τους ψηφοφόρους να ρίξουν λευκό ψηφοδέλτιο στις κάλπες, με το σκεπτικό ότι αν τα λευκά υπερισχύσουν σε ποσοστό 51%, τότε οι εκλογές ακυρώνονται ή επαναλαμβάνονται ή το αποτέλεσμά τους είναι αντισυνταγματικό.

Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει σε καμία περίπτωση καθώς βάσει του ισχύοντα εκλογικού νόμου 3231/2004 με τον οποίο θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές στις 6 Μαΐου, αναφέρεται ρητά ότι «Για να εισέλθει ένας συνδυασμός (κόμμα, συνασπισμός κομμάτων ή μεμονωμένος υποψήφιος) στο Κοινοβούλιο, πρέπει να λάβει ποσοστό τουλάχιστον 3% επί των εγκύρων ψηφοδελτίων της επικράτειας. Στα έγκυρα δεν συμπεριλαμβάνονται τα λευκά ψηφοδέλτια».

(περισσότερα…)

Βενεζουέλα: Ένας ανέφικτος μετασχηματισμός; – Δημήτρης Καλτσώνης

27 Απριλίου, 2012

ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΗΣ ΜΠΟΛΙΒΑΡΙΑΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ –Κράτος και δίκαιο στη Βενεζουέλα του Ούγκο Τσάβες (εκδ. Ξιφαράς)

Συγγραφέας: Δημήτρης Καλτσώνης

‘Η εκτίμηση της εργασίας είναι ότι, παρά το γεγονός ότι στη Βενεζουέλα έχουν πραγματοποιηθεί πολύ σημαντικές κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές, ο ταξικός χαρακτήρας του κράτους και του δικαίου δεν έχουν μεταβληθεί και ότι πρόκειται για αστικοδημοκρατικού τύπου μεταρρυθμίσεις οι οποίες, υπό τις κατάλληλες κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες, και παρά το γεγονός ότι δεν διαφαίνεται ως κυρίαρχη μια τέτοια προοπτική, δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός άλλου τύπου κρατικής εξουσίας και αντίστοιχου νομικού εποικοδομήματος.»

 video από την παρουσίαση του βιβλίου με παρεμβάσεις των:

Γιώργου Κατρούγκαλου*:  http://www.dailymotion.com/embed/video/xmhxmq?hideInfos=1 

Πόπης Φουντεδάκη*:  http://www.dailymotion.com/embed/video/xmhyiu?hideInfos=1

 

Περιεχόμενα

Το βιβλίο μελετά τις πλέον σημαντικές μεταβολές του κράτους και του δικαίου, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή, που επήλθαν στη Βενεζουέλα μετά το 1998. Διερευνώνται τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά των αλλαγών, οι τάσεις εξέλιξής τους σε διαλεκτική προσέγγιση με τις κοινωνικο-οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις. Αξιολογείται η επίδρασή τους στον ταξικό χαρακτήρα του κράτους και του δικαίου.

Η εργασία περιλαμβάνει εισαγωγή και χωρίζεται σε δυο μέρη.

Στην εισαγωγή εξετάζονται οι θεμελιώδεις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις που οδήγησαν στην πολιτική μεταβολή του 1998. Ειδικότερα μελετώνται οι συνθήκες κοινωνικής ανισότητας και πόλωσης, οι επιπτώσεις του νεοφιλελευθερισμού των αρχών της δεκαετίας του 1990, οι πολιτικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης.

(περισσότερα…)

Κληρωτή Δημοκρατία

20 Απριλίου, 2012

 

ΠΗΓΗ: CYNICAL

Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, όπως διεκπεραιώνεται δια μέσου του κομματικού συστήματος, είναι ένα μοντέλο διακυβέρνησης που δεν χαίρει πλέον εκτίμησης. Οι λόγοι πολλοί, όπως ο εκπεσμός σε μια ομφαλοσκοπική κομματική γραφειοκρατία και πολιτική ελίτ, οι οποίες με το να ασχολούνται κυρίως με τη δική τους αναπαραγωγή απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο από την κοινωνία και τα προβλήματά της. Έτσι, αυτό που χαρακτηρίζει πλέον τα κοινοβούλια είναι η εξασφάλιση του ατομικού συμφέροντος των βουλευτών, παρά του κοινού καλού.

Η άμεση δημοκρατία φαντάζει σαν μια ελκυστική επιλογή, αλλά για την πλήρη εφαρμογή της υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, όπως το μέγεθος των κοινωνιών, αλλά και θεωρητικό και πειραματικό έλλειμμα.

Ένα εναλλακτικό μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί εντός των υπαρχόντων δομών της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι η κληρωτή αντιπροσωπευτική δημοκρατία, με τους βουλευτές να βγαίνουν όχι με ψηφοφορία αλλά με το ρίξιμο ενός ζαριού. Η ιδέα είναι ότι με τον τρόπο αυτό οι βουλευτές που θα προκύπτουν μπορεί πράγματι να αντιπροσωπεύουν με αναλογικό τρόπο τις διάφορες κοινωνικές και επαγγελματικές τάξεις, και εφ όσον η πιθανότητα επανεκλογής τους θα είναι μηδενική, θα μπορούν να ψηφίζουν τα νομοσχέδια με βάση το κοινό καλό και όχι το δικό τους. Επίσης, για τον ίδιο λόγο θα είναι απαλλαγμένοι από την ανάγκη καλλιέργειας πελατειακών σχέσεων με τους δυνητικούς ψηφοφόρους τους και σχέσεων εξάρτησης από δόλιους χρηματοδότες και χορηγούς.

(περισσότερα…)

Βία στα γήπεδα, οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία

18 Απριλίου, 2012

Από τον συλλογικό τόμο ΟΠΑΔΙΚΗ ΒΙΑ εκδ. ΝΟΒΟΛΙ

Του Δημήτρη Καλτσώνη

Πρόσφατα ψηφίστηκε ο νέος νόμος 3708/2008 για την «Καταπολέμηση της βίας με αφορμή αθλητικές εκδηλώσεις και άλλες διατάξεις». Η ουσία των διατάξεων για την αντιμετώπιση της βίας στον αθλητισμό μπορεί να γίνει περισσότερο ευκρινής, αν τις θεωρήσουμε ενταγμένες στις γενικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η λογική που διαπερνά τα σχετικά νομοθετήματα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται, παρουσιάζουν σαφείς ομοιότητες και προφανείς αναλογίες. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση των δύο κατηγοριών προβλημάτων.

Όλες οι νομοθετικές παρεμβάσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, από διαφορετικές κυβερνήσεις, για την αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα ιδίως με τους ν. 2725/1999, ν. 3057/2002, ν. 3262/2004, ν. 3372/2005 αλλά και ο πρόσφατα ψηφισθείς νόμος διαπνέονται κατά βάση από την ίδια λογική αντιμετώπισης του προβλήματος. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οι αλλαγές που επέρχονται με το νέο νόμο δεν καταργούν τις προηγούμενες διατάξεις αλλά τις συμπληρώνουν και τροποποιούν στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση.

(περισσότερα…)

Η νέα δανειακή σύμβαση: ακόμη ένας διασυρμός του Συντάγματος

21 Μαρτίου, 2012

Γιώργου Κατρούγκαλου, Καθηγητή ΔΠΘ

Μία από τις παράπλευρες απώλειες των μνημονιακών πολιτικών είναι η ουσιαστική κατάργηση των νομοθετικών αρμοδιοτήτων της Βουλής. Από τη μια μεριά αυτή δεν ασκεί θεμελιώδεις τυπικές αρμοδιότητες που από το Σύνταγμα της επιβάλλονται, όπως η κύρωση των Διεθνών Συνθηκών και από την άλλη το ουσιαστικό έργο της νομοθέτησης ασκείται πλέον συστηματικά από την κυβέρνηση με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) και Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ).

Οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 44 του Συντάγματος αποκλειστικά «σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσες και απρόβλεπτης ανάγκης», έχουν καταστεί ο συνήθης τρόπος νομοθέτησης. Και αυτές, τουλάχιστον, εκδίδονται μεν από το Υπουργικό Συμβούλιο, πρέπει όμως στη συνέχεια να εγκριθούν από τη Βουλή. Οι Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου, αντιθέτως, είναι απολύτως στεγανοποιημένες από τη λαϊκή αντιπροσωπεία. Δεν είναι τίποτα άλλο από κοινές υπουργικές αποφάσεις που υπογράφονται από όλους τους Υπουργούς. Και όμως με αυτές, χωρίς την ύπαρξη συνταγματικά ανεκτών νομοθετικών εξουσιοδοτήσεων, επιχειρείται να καταργηθούν νόμοι δεκαετιών, με τις οποίες κτίστηκε το ελληνικό εργατικό δίκαιο. (περισσότερα…)